Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin

        Eski adıyla Orta Vadeli Program siyasetin 3 yıl boyunca ekonomiyi nasıl yöneteceğini bize anlatır. Bürokrasi buna göre organize olur, kamu yine bu belgeye göre yatırım planını yapar. Bütçe beklentileri böylece şekillenir.

        Gerçekçi bir plan şoklara karşı direnci artırır, hayalci ve ayakları yere basmayan belgeler ise plandan çok temenni olarak kayda geçer. Örneğin bir önceki programın 2020 kur tahmini 4,02 ve 3 yıllık toplam enflasyon beklentisi %7-6-5 olarak toplamda %18 olmuştu.

        2018 Nisan'da kur 4 olurken ağustos itibari ile de 3 yıllık toplam enflasyon hedefini 2 sene önceden ve bir ayda yakalamış olduk. Gerçek ve tahmin arasındaki boşluk çok olmamalı.

        Aşağıda yeni tahminleri paylaşıyorum. Rakamların ötesinde birkaç şey söylemek isterim.

        Bir plandan ne çok şey beklemeli ne de onu çöp olarak görmeli. Örneğin yapay zekada dünya lideri olma hedefini plan koyamaz. Bu zamana kadar zedelenmiş güveni tek başına plan da tamir edemez. Niyete bakarız...

        Yeni veriler şunu söylüyor mu: Ekonomik gidişat bozulacak. Çünkü enflasyonda yolu şaşırdık. Cari açık çok yükseldi. Bu sebeplerle kura çok yük bindi. Biz de bunun farkındayız ve gereken tedbirleri alacağız.

        Benim baktığım budur.

        Büyümenin gelecek yıl %2'lere çekilmesi ve enflasyonun süper iyimser tahmin edilmeden %16 olarak bırakılması kabul edelim; oldukça gerçekçidir. YEP'ten önce piyasa oyuncularına şuraya bir sayı karala deyip iki kutucuğu boş bıraksanız zaten bunları yazardı.

        'Temel Hedefler' kısmının enflasyon ile mücadele diye başlaması da niyeti belli eden bir başka madde. 625 baz puan artmış politika faizine eşlik edecek mali duruş konsensüstü. Orta yola dönüş gerekliydi. Başka türlü memleketin kazanımı olan tek haneli enflasyon ve faiz geri kazanılamaz.

        Program ile ilgili en önemli ayaklardan biri de bankalarda birikmesi muhtemel sorunlu krediler için kurulacak bir tespit komitesi ve ardından bunun çalışmaya başlayacak olması. Bu son derece önemli bir gelişme ve programın gerçekçi olduğu yönünde bir başka ispattır. Neden daha fazla detay yok sorusunun cevabı nettir. Daha fazla detay facia olurdu da ondan. Resmi veriler ile %3,1 olan sorunlu kredi oranını yüksek göstermek ya da sisteme ait olmayan veriler ile harekete geçmek mümkün değil.

        Şimdi önce tespit ve teşhis ardından tedavi gelecek. Doğru yöntem buydu.

        Birkaç konu ise izaha muhtaç. Ekonominin yeniden hızlandığı yıllarda gerçekten cari açık %3'ten düşük kalabilecek mi? Kur, bu planın hesabına göre gerçekten 2019'u ortalama 5,60 ile tamamlayabilecek mi? Banka planı aksiyon almayı gerektirirse kamu borcu bu düşük seviyelerini korur mu? Sert fren yapacak ekonomide bütçe açığı %2'nin altında kalmayı sürdürebilir mi ve bunu sağlayacak kamu tasarrufları gerçekten yapılabilir mi?

        Yerel seçimler öncesi bütçe performansı ilk önemli test olacak.

        ***

        Ayakları yere basan ve işlerin önce kötüleşip sonra iyileşeceğini bize anlatan program tahminimce yerli & yabancı tüm piyasa katılımcıları tarafından sahici bulunacaktır ve sert faiz artışı ile birleşince olumlu etki yapacaktır. Bundan sonra en önemli madde uygulama olacak. Sözler gerçeğe dönüştükçe kaybolan güven geri dönecektir.

        Girdiğimiz cendereden çıkış için çare görülen ihracatın artması, bu olurken de ithalatın çok patlamaması için (Çünkü sanayimiz ithal girdi bağımlısıdır) maksimum olan kapasite kullanımının artması gerekir. Bu da yatırım ile mümkündür. Yatırım ise öngörülebilirlik ister. Bu bakımdan Türkiye'nin dış politik iklimi daha da önem kazanmıştır. Ekonomi yeniden hızlandığında yeniden yüksek cari açık & yüksek enflasyon sarmalına nasıl girmeyeceğimizin tarifi de yapılmalıdır. Teşvik sistemi de vergi sistemi de buna göre dizayn edilmelidir.

        2019 zor geçecek. Gerçekçi program bize bunu söylüyor. 2020 ve 21 için ise ne söylediğine değil ne yaptığına bakacağız. İlk adım olumlu. Devamı bekleniyor.

        Diğer Yazılar