Yeni düzenlemeler sonrası, uygulamalı birim öğretim görevlilerinin derse girme durumu!

Bilindiği üzere, 6 Mart 2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7100 sayılı "Yükseköğretim Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun" ile birlikte Uzman, Çevirici ve Eğitim Öğretim Planlamacısı kadroları kaldırılarak, bu kadrolarda görev yapan kişilerin kadroları Öğretim Görevlisine dönüştürüldü.

Bununla birlikte, mezkür Kanunun 34 üncü maddesinin 2 nci fıkrasında yer alan "Uzman, çevirici, eğitim öğretim planlamacısı kadrolarında görev yapmakta iken bu Kanunla öğretim görevlisi kadrolarına atanmış sayılanlara ders görevi verilmez ve bu personel bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce ilgili mevzuatta söz konusu kadro unvanları için öngörülen görevleri yapmaya devam ederler." düzenlemesi neticesinde söz konusu kadrolarda görevli kişilere ders görevi verilmemesi de hüküm altına alındı.

Öte yandan, ilgili kanunun 36 ncı maddesinde 7100 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile birlikte bu tarihten sonra uygulamalı birim statüsünde ilk kez alınacak öğretim görevlilerinin ders yüklerinin bulunmadığı ve bunlara ders ücreti ödenemeyeceği belirtilirken, bu kişilere ders görevi verilmesi ise engellenmedi.

Yasal düzenleme sonrası, birçoğu doktora eğitimine devam eden ya da tamamlamış durumda olan eski uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacılarına hiçbir surette ders görevi verilemeyecek olması bu kişiler için adaletsiz bir durum oluşturdu. Özellikle, Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenen doçentlik kriterlerinde ders verme şartının bulunması da, ilgililerin akademik kariyerlerinde ilerlemelerini engelledi.

Daha da özeti, doktora mezunu olan eski bir uzmanın derse girmesi bütünüyle engellenirken, yüksek lisans mezunu olarak 06 Mart 2018 tarihinden sonra atanan uygulamalı birim öğretim görevlilerinin derse girmelerine izin verilmiş oldu.

Gelinen noktada, özetlemeye çalıştığımız bu sorunlu konu 17 Nisan 2020 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 7243 sayılı "Yükseköğretim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile çözülmüş oldu.

İlgili kanunun "Çalışma Esasları" başlıklı 36 ncı maddesinin 3 üncü fıkrası şu şekilde değiştirildi;

"Öğretim üyesi, kadrosunun bulunduğu yükseköğretim birimi ile sınırlı olmaksızın ve ihtiyaç bulunması halinde görevli olduğu yükseköğretim kurumunda haftada asgari on saat ders vermekle yükümlüdür. Öğretim görevlisi ise haftada asgari on iki saat ders vermekle yükümlüdür. Ancak yükseköğretim kurumlarının uygulamalı birimlerinde görev yapacak olan öğretim görevlileri için ders yükü aranmaz ve bunlara ders ücreti ödenmez. Doktora çalışmalarını başarı ile tamamlamış, tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık unvanını veya Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen belli sanat dallarının birinde yeterlik kazanmış olan 22/2/2018 tarihli ve 7100 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 34 üncü maddesinin ikinci fıkrası kapsamındakiler de dahil olmak üzere uygulamalı birimlerde görev yapan öğretim görevlileri ile araştırma görevlilerine talepleri üzerine ve üniversite yönetim kurulunun uygun görmesi halinde ders görevi verilebilir. Bu şekilde ders görevi verilen uygulamalı birimlerde görev yapan öğretim görevlileri ile araştırma görevlilerine haftada on iki saati aşan ders görevleri için haftada on saate kadar 2914 sayılı Kanunun 11 inci maddesinde yer alan esaslar çerçevesinde öğretim görevlileri için belirlenmiş olan ek ders ücreti, gösterge rakamı üzerinden ek ders ücreti ile sınav ücreti ödenir."

Yapılan yasal düzenleme sonrası 7100 sayılı Kanun ve 7243 sayılı Kanun sonrası oluşan fiili durumu aşağıdaki tablodaki sizlere sunabiliriz.

Sonuç olarak, yeni adıyla uygulamalı birim öğretim görevlilerinin ders verememe sorunu doktora mezunu olmaları şartıyla çözülmüş oldu. Ancak, sonunda şunu da belirtelim; yasal bir düzenleme yapılırken kimleri nasıl/ne şekilde mağdur edeceğini düşünmeden hareket ettiğimiz sürece, kanunlarımızı yap boza döndürmeye devam edeceğimizin bilinmesinde fayda var!

Yavuz Selim KAPLAN