Nijerya’da Ocak ayının başından bu yana görülen Lassa ateşi salgınında hayatını kaybedenlerin sayısı 41’e yükseldi. Corona Virüsü gibi Lassa Ataşi’nin de Dünyaya yayılmasından korkuluyor…
Nijerya Hastalık Kontrol Merkezi’nden (NCDC) yapılan açıklamada, 1 Ocak’tan bu yana ülkenin 19 farklı bölgesinde yapılan incelemelerde 258 kişiye Lassa ateşi teşhisi konuldu.
Salgının, fare dışkıları ve idrarlarından kaynaklandığı düşünülürken, ülkede Ocak ayında etkili olan kuru havanın vaka sayısında artışa neden olduğu belirtiliyor.
Yüksek ateşle başlayan belirtileri ilerleyen dönemlerde organ yetmezliği ve şiddetli kanamalar takip ediyor.
Öte yandan Lassa ateşinin, Ebola ve Marburg virüsü ile aynı aileden olduğu biliniyor.
LASSA ATEŞİ HASTALIĞI NEDİR?
Sağlık Bakanlığı tarafından verilen bilgilere göre lassa ateşi; Batı Afrika’da görülen akut viral bir hastalıktır. İlk vakalar Nijerya’nın Lassa bölgesinde görüldüğü için bu isim verilmiştir. Etken Arenaviridae ailesine mensup, tek iplikli bir RNA virüsüdür.
LASSA ATEŞİ BELİRTİLERİ NELER?
Lassa Ateşi’nin belirti ve bulguları tipik olarak virüsle temastan 1-3 hafta sonra ortaya çıkar. Yaklaşık %80 hastada semptomlar hafif ve tanı konulamaz düzeydedir. Hafif semptomlar hafif ateş, başağrısı, genel kırıklık ve halsizlik şeklindedir. Enfekte kişilerin %20’sinde semptomlar ciddileşebilir. Kanamalar( dişetleri, gözler veya burun kanamaları gibi), solunum sıkıntısı, tekrarlayan kusmalar, yüzde ödem, göğüs, sırt, karın ağrısı ve şok gelişebilir. Ensefalit, tremorlar ve işitme kaybı gibi nörolojik problemler de tariflenmiştir. İlk semptomların ortaya çıkmasından sonra iki hafta içinde çoklu organ yetmezliğine bağlı ölüm görülebilir (hastaneye yatırılan vakaların %15-20’si). Ölüm oranı hastalığa yakalanan, özellikle 3. trimestirde ki hamile kadınlarda daha yüksektir. Spontan düşük; enfekte annelerin fetuslarının %95’nin ölümüyle sonuçlanan ciddi bir komplikasyondur.
Lassa Ateşi’nin en sık komplikasyonu sağırlıktır. Vakaların yaklaşık 1/3’ünde değişik derecelerde sağırlık oluşur ve çoğunda da kalıcıdır. Bilindiği kadarıyla hastalığın şiddeti bu komplikasyonu etkilemez, ciddi vakalar kadar hafif vakalarda da sağırlık gelişebilir.
LASSA ATEŞİ NASIL BULAŞIR?
Lassa Ateşi hayvan kaynaklı bir hastalıktır. Vektörü çok memeli sıçan “Multimammate rat” olarak bilinen Mastomys natalensis’tir. Bu kemirgen bir kez enfekte olduktan sonra uzun bir sure virüsü idrarıyla çıkarır. Mastomys kemirgenleri Batı, Doğu ve Merkez Afrika’da ki savanalarda ve ormanlarda yaygın olarak bulunurlar. Evlerde ve gıda saklanan bodrumlarda kolayca yerleşirler.
Lassa virüsünün insanlara bulaşması en çok gıdalarla ve solunum yoluyla meydana gelir. Mastomys kemirgenlerinin çıkartılarıyla (idrar, dışkı) doğrudan temas, çıkartılarla kirlenmiş objelere dokunmak, kontamine gıdaları yemek veya açık yara ve kesiklerin maruziyetiyle enfeksiyon gelişebilir. Kemirgenlerin yaşadığı ortamların süpürülmesi esnasında havaya karışan enfekte küçük partiküllerin solunum yoluyla alınmasıyla ve ilave olarak kemirgenler yiyecek olarak tüketilmek amacıyla yakalanırken ve hazırlanırken de bulaşabilmektedir. Kişiden kişiye (hasta kişinin kan, doku, sekresyon ve çıkartılarıyla temasla) bulaş söz konusudur. Özellikle sağlık bakım ünitelerinde, yeterli kişisel koruyucu önlemler alınmamışsa kişiden kişiye geçiş sıktır(nozokomiyal enfeksiyon). Lassa virüsü tekrar tekrar kullanılan iğne ve enjektörler gibi kontamine olmuş tıbbi malzemelerle de yayılabilir.
LASSA ATEŞİ HASTALIĞININ TEDAVİSİ NEDİR?
Lassa Ateşi’nde semptomlar çok değişiktir ve hastalığa özgü değildir. Bu nedenle klinik teşhis genellikle zordur. Tanı için en sık serolojik testler kullanılır. Tedavide bir antiviral ilaç olan Ribavirin’le başarılı sonuçlar alınmaktadır. İlacın hastalığın erken döneminde verildiği takdirde çok etkili olduğu gösterilmiştir. Hastalar mutlaka semptomlara yönelik destek tedavisi de almalıdır.
