‘AKP-MHP ittifakı anayasal kurallara bile saygı göstermiyor’

Meltem AKYOL
İstanbul

Türkiye 24 Haziran’da yapılacak baskın seçime kilitlendi. Siyasilerin gündeminde bir yandan ittifak, diğer yandan uyum yasaları var. Anayasa Hukukçusu Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, uyum yasaları dahi hazırlanmadan alınan erken seçim kararının hukuki sorunları beraberinde getireceğini belirterek, iki günde erken seçimi yasalaştıranların bir yıldır uyum yasalarını çıkarmadığına dikkat çekti.  Uyum yasalarının KHK ile düzenleneceği iddialarına değerlendiren Kaboğlu, devlet yapısındaki radikal değişikliklerde, Meclisin devre dışı bırakılacağına vurgu yaptı. Kaboğlu 16 Nisan Anayasa referandumu maddelerini anımsatarak bu seçim kararıyla AKP ve MHP’nin kendi koyduğu yasa maddelerine dahi saygı duymadığını ifade etti.

YALNIZCA HUKUKİ DEĞİL, AHLAKİ DE BİR SORUN

“3 Kasım 2019’da yapılması öngörülen seçimlerin, 24 Haziran 2018’e alınması ve TBMM ve Cumhurbaşkanı seçimlerinin aynı anda yapılacak olması ve bunun iki aylık zaman dilimine sıkıştırılmış olması, sadece hukuki ve anayasal sorunları veya demokratik ilkelere aykırılığı değil, aynı zamanda ciddi ahlaki sorunları da beraberinde getirdi” diyen Kaboğlu, 16 Nisan hatırlatması yaptı. 16 Nisan 2017 halk oylamasının, Türkiye’yi ciddi bir siyasal ve anayasal belirsizliğe sürüklediğini ifade eden İbrahim Kaboğlu şunları söyledi: “Bunun böyle olduğunu, ‘hayır’ diyenler çok dillendirdi. ‘Evet’çiler ise, tam tersini savunarak Türkiye için yeni bir dönem açıldığını beyan etti. Ne var ki ‘kaos gerçeği’, Devlet Bahçeli tarafından 17 Nisan 2018’de kamuoyu ile paylaşıldı; 18 Nisan’da ise, Recep Tayyip Erdoğan tarafından da teyit edildi. Ama seçim kararını dayatma şekli, demokratik yöntemden tamamen uzak olduğu gibi, hukuki zorlamalar ve bunalımlar zincirini de beraberinde getirecek.”

RADİKAL DEĞİŞİKLİKLER MECLİS DIŞLANARAK YAPILACAK

Uyum yasalarının KHK düzenleneceği iddilarına da değinen Kaboğlu, “Uyum yasaları” konusunda, KHK’ye işaret edilmesi, devlet yapısındaki radikal değişikliklerin TBMM dışlanılarak yapılacağı anlamına geldiğine işaret etti.

Kaboğlu, Anayasa değişikliğiyle seçimlerin nasıl olması gerektiğini de şöyle hatırlattı:

1 - Bu kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren en geç altı ay içinde Türkiye Büyük Millet Meclisi bu değişikliklerin gerektirdiği Meclis İçtüzüğünü ve kanuni düzenlemeleri yapar.

2 -  Türkiye Büyük Millet Meclisinin 27’nci yasama dönemi milletvekili genel seçimi ve Cumhurbaşkanlığı seçimi 3/11/2019 tarihinde yapılır.

3 -  Meclisin seçim kararı alması halinde 27’nci yasama Dönemi milletvekili genel seçimi ve Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır.

HUKUKEN YOK HÜKMÜNDE OLUR

Kaboğlu, Meclisin anayasal yükümlülüğünün yerine getirmeden kendini dağıtmasının, Anayasa’nın üstünlüğü ilkesine (madde 11) aykırı olduğunu ifade ederek, “KHK ile yapılması ise, başta 7. madde gelmek üzere Anayasa’nın birçok maddesine aykırıdır. Böyle bir düzenleme, eğer bir OHAL KHK’si ile yapılırsa bu hukuken yok hükmünde olur” dedi.

İbrahim Kaboğlu yasa maddeleri uygulanmadığı takdirde nasıl bir karmaşa yaşanacağını da şöyle anlattı: “1. madde kapsamında yetki kanunu çerçevesinde Anayasa’ya aykırı olur; çünkü böyle bir düzenlemeyi kanunlaştıracak olan 24 Haziran’da seçilecek olan yeni Meclis olacağından, yetki veren yasama organındaki değişiklik, 91. madde  düzenlemesinin amacına aykırılık teşkil eder. Kaldı ki, Cumhuriyet’in temel organlarının tasfiyesi ve/ya değişikliğini içeren yasal düzenlemelerin KHK yoluyla yapılması, anayasal darbe sürecinin yeni bir türü olarak görülebilir” diye konuştu.

Kaboğlu ayrıca, Anayasa 114 maddesi gereği Adalet, İçişleri ve Ulaştırma Bakanlarının bağımsız bakanların atanması amacıyla görevlerinden istifa etmesi gerektiğini belirtti.

SEÇİMİ DE ANASAYA DIŞI YOLLARLA YENİLİYORLAR

“Öyle anlaşılıyor ki, ‘cumhur ittifakı’ adı ile yola çıkan AK Parti-MHP, kendi koyduğu anayasal kurallara bile saygı göstermeden seçimleri, yine Anayasa dışı yol ve yöntemler ile yenileyecek…” diyen Kaboğlu, kısaca değindiğim bu sorunlar sarmalında Devlet gücü güdümündeki iktidar çalışmasına seçenek oluşturulması, ancak ‘anayasal demokrasi’ ile mümkündür. Siyasal ahlak ilkelerini sıfırlayan yıldırım seçim kararı, “anayasal ortak paydalar” ereğinde yapılması öngörülen  çalışmaların haklılık ve meşruluk temelini pekiştirmiş bulunuyor.”