Zorlu ilk üniversite maratonu tamamlandı. Gençler sınav sonuçlarının açıklanmasından sonra tercih yapmaya başlayacaklar. Tercihlerini vakıf üniversitelerine göre yapacak olan öğrencilerin, tercihlerini bir değil iki defa düşünmeleri gerekecek. Vakıf üniversiteleri öğrenim ücretlerine yüzde 100 zam yaptı. Zam kararına isyan eden birçok öğrenci, halen devam ettiği vakıf üniversitesinden ayrılarak devlet üniversitelerine geçiş yapmayı düşünüyor. Üniversitelerin babası sayılan YÖK zam kararı karşısında sessiz.

Bilindiği gibi özel okullar, artış tavanını yüzde 36 ile sınırlandırırken, bu konuda üniversitelerden ses yok. Yetkililer adları vakıf kendileri ticarethane olan üniversitelerin bu derece yüksek oranda artış yapmasını, YÖK''ün barajı kaldırmasına bağlıyorlar. Ayrıca YÖK yönetiminden süreleri dolmadan görevlerine son verilen üyelerin zam kararına karşı olmaları nedeniyle görevlerinden uzaklaştırıldığı dile getiriliyor. YÖK''ün bugüne kadar zamlar konusunda sessiz kalması bu söylentileri güçlendiriyor.

Vakıf üniversitelerinde sadece zenginler okumuyor

Kamuoyunda yanlış bir algı var. Vakıf üniversitesine giden öğrencilerin varlıklı olduğu varsayımı. Oysa bu üniversitelere giden öğrencilerin büyük çoğunluğunun orta direk kişilerin olduğu YÖK''in yayınladığı raporda görmek mümkün.

Ayrıca raporda vakıf üniversitelerinin "ticarethane" mantığıyla çalıştığı, öğrenci başına yıllık 35 bin lirayı bulan faturalara karşılık eğitim maliyetlerinin 10 bin lirayı aşmadığı ortaya çıktı. Raporda 76 vakıf üniversitesinden sadece 10''unun öğrenci başına 20 bin lira ve üzeri harcama yaptığı belirlendi.

Anayasa uyarınca kazanç amacı gütmemesi gereken vakıf üniversitelerin büyük bölümü, yüksek kazançlar elde ederken, eğitim için sınırlı bütçe ayırmaları gözlendi. 2021 yılında öğrencilerden 20 bin lira ile 50 bin lira arasında ücret alan vakıf üniversitelerinin öğrenci başına hizmet maliyetleri bu tutarın altında kalıyor.

YÖK Denetleme Kurulu tespit etti

YÖK Denetleme Kurulu incelemelerine göre bazı vakıf üniversiteleri, yüksek tutarlı tanıtım harcaması, komisyon ücreti, danışmanlık bedeli gibi kalemler altında yaptıkları ödemeleri, mütevelli başkanları ve üyeleri ile yakınlarına aktardıkları tespit edildi. Yapılan incelemede Kayseri''deki Nuh Naci Yazgan Üniversitesi''nin de öğrenci başına harcadığı para ile öğrenim ücreti arasındaki fark dikkati çekti. Öğrenci başına 5 bin 392 TL harcayan üniversite 2018-2019 eğitim öğretim yılı için öğrencilerden 24 bin lira talep etti. Öğrenim ücretine, barınma ücretlerini dahil etmeyen Nuh Naci Yazgan Üniversitesi''nin gelirlerine öğrenci gelirlerinin katkısının yüzde 76 olduğu ifade edildi. Bazı bölümler için öğrenci başına 35 bin liraya varan ücretler isteyen İstanbul Gelişim Üniversitesi''nin gelirlerinin yüzde 97''si öğrenim ücretlerinden karşılandı. YÖK''e göre üniversite, öğrenci başına 6 bin 372 TL harcadı. İstanbul Gelişim Üniversitesi''nin toplam öğrenci sayısının geçen yıl 18 bin 123 olduğu öğrenildi. Kuruluş döneminde tartışmalara konu olan ve özellikle tıp eğitiminde öne çıkan İstanbul Medipol Üniversitesi''nin kazançlarının neredeyse tamamı öğrenim ücretlerinden sağlandı. Raporda, tam bursluluk oranını YÖK''ün belirlediği yasal ortalamayı sağlayacak biçimde karşılayan üniversitenin öğrenci başına yaptığı harcama 9 bin 341 TL oldu. Üniversite buna karşın Tıp Fakültesi öğrencilerinden yıllık 57 bin lira talep etti.

Euro isteniyor

YKS tercih kılavuzu yayınlandığında vakıf üniversitelerinin gelecek yılki öğrenim ücretleri belli olacak ve zam tablosu netleşecek. Sitelerinden yeni ücretleri açıklayan üniversiteler incelendiğinde Üsküdar Üniversitesi''nde 110 bin 685 TL olan Tıp Fakültesi''nin ücretinin yüzde 33 zamla 147 bin 630 TL''ye çıktığı görülüyor.

İstanbul Ticaret Üniversitesi''nde bu yıl Hukuk Fakültesi''nin ücreti 49 bin 100 TL''ydi, yeni ücret 66 bin 350 TL oldu. Uluslararası Final Üniversitesi''nde Hukuk Fakültesi''nin ücreti 39 bin 550 TL''den 55 bin 370 TL''ye yükseldi. Okan Üniversitesi''nde Pilotaj''ın ücreti 77 bin 290 TL ve uçuş eğitimi de yıllık 14.250 Euro''ydu (261 bin TL). Gelecek yıl için Pilotaj''ın ücreti KDV hariç 112 bin TL olurken uçuş eğitiminin ücreti değişmedi. Yani pilotaj için 500 bin TL''nin gözden çıkarılması gerekiyor. Başkent Üniversitesi''nde ise Tıp ve Diş Hekimliği için 85 bin 100 TL talep ediliyordu, yeni ücret 120 bin TL oldu.

Zammın geri çekilmesi için kampanya başlatıldı

Vakıf üniversitesi öğrencileri, öğrenim ücretlerine yapılan zamma sosyal medyadan tepki gösteriyorlar, imza kampanyaları düzenleyerek zammın geri çekilmesini talep ediyorlar. Son olarak İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi''nde zam oranının yüzde 70''i aşması nedeniyle öğrenciler, Twitter''da #İZÜzammigericek etiketi açarak üniversite yönetimine seslerini duyurmaya çalıştılar.

change.org''da da imza kampanyası başlatan öğrenciler, zammın geri çekilmemesi durumunda yatay geçiş yapacaklarını ya da bölümlerini donduracaklarını belirttiler. Öğrenciler zamların tamamının kalkmasını istemedikleri, ancak insaflı bir konuma çekilmesini istediler. Ülkedeki ekonomik krizin göz önüne alınması gerektiğini savunan öğrenciler. Üniversitelerin kendiliğinden indirim yapmayacaklarını, yetkilerin müdahalesinin zaman geçmeden gerçekleşmesini istediler.