ABD merkezli yayın kuruluşu Bloomberg, Türk Lirası’nda yaşanan sert düşüşü son bir yıldır izlenen “tehlikeli para politikalarında artık bir yol ayrımına gelindiği” şeklinde yorumluyor. Selçuk Gökoluk imzalı yorumda, Türkiye’de yatırım yapanların yıllardır piyasadaki sert dalgalanmalara yabancı olmadığı, ama bu kez durumun çok daha ciddî olduğu kaydediliyor: “Merkez Bankası’nın son bir yıldır değerini korumak için milyarlar harcamasına rağmen TL rekor düzeyde düştü. Bu hafta başlarında Londra’da TL swap faizinin yüzde 1000’lere sıçraması Türkiye para piyasalarındaki sorunların son işareti oldu. Yetkililerin lira üzerindeki baskıya rağmen faizleri yükseltmemekte direnişi, yabancı sermayenin ülkeden kaçışına yol açarak ekonomiyi ve TL’yi daha da zor durumda bıraktı.”

Arka planda kredi büyümesi var

BBC Türkçe’nin haberine göre, Türkiye ekonomisindeki durumu bu şekilde tarif eden Bloomberg, bu çalkantının gerisinde, fazlasıyla hızlı kredi büyümesi bulunduğunu yazıyor: “Daha koronavirüs salgını Türkiye’yi vurmadan önce bile Merkez Bankası, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘bedeli ne olursa olsun büyüme’ yaklaşımından aldığı cesaretle, derin bir kredi kolaylaştırma döngüsüne girmişti. Koronavirüs salgınının etkisini hafifletmek için yetkililer ekonomiye ucuz kredi akıtma operasyonuyla bunu ikiye katladılar.” İşsizlik oranının resmi rakamlara göre 10 yılı aşkın zamanın en yüksek düzeyine yaklaştığı bir dönemde koronavirüs salgınının yol açtığı ekonomik sıkıntıların da iktidar partisini zorlayacağı kayde- diliyor. Bloomberg’in tahminlerine göre, Türkiye ekonomisinin 2020’de yüzde 4 küçüleceği de not ediliyor.

Yatırımcı kaçıyor

Bloomberg’e göre yetkililer, hem büyümeyi teşvik edecek düşük faizler hem de liranın istikrarı gibi ikili bir politika izliyor gibi görünüyor. Bazı yorumculara göre manevra alanının çok dar olduğunu kaydeden Bloomberg, “Para akışıyla ilgili sıkı sınırlamalar alınması Türk Lirası’nın değerinin kontrolsüz bir şekilde düşmesini engellemiş oldu. Fakat bunun çok ağır bir bedeli var. Bu önlemler uygulandığı sürece yabancı yatırımcılar ülkeye yeniden para getirmekte çekingen olacaklar. Çünkü pozisyonlarını korumak ve sürdürmek hem çok maliyetli hem de belirsizliklerle dolu olacak. Salı günü, likidite olmayınca TL swap faizleri yüzde binleri buldu ve bir çok yabancı yatırımcı Türk varlıklarından vazgeçmeye mecbur oldu. Likidite daralması o kadar sert oldu ki bir çok küresel banka TL ödemelerini yapamadılar.”