Boğaziçi Üniver-sitesi Profesörü Dr. Metin Ercan, Türkiye Küresel Büyüme Modeli isimli kitabında Türkiye’nin dünyanın ekonomik güçleri arasına nasıl girebileceğini anlatıyor. Ercan’a göre, 2016 Ağustos ayında kurulan Türkiye Varlık Fonu bu amacı gerçekleştirebilir. Fon’un amacı kuruluş kanunun tanımladığı şekliyle: “Sermaye piyasalarında araç çeşitliliği ve derinliğine katkı sağlamak, yurtiçinde kamuya ait olan varlıkları ekonomiye kazandırmak, dış kaynak temin etmek, stratejik, büyük ölçekli yatırımlara iştirak etmek” olarak açıklandı.
2017 Şubat ayında Türkiye’nin önde gelen birçok kuruluşunun kamu hisselerinin devredilmesiyle Türkiye Varlık Fonu ekonomik ve stratejik olarak önemli bir konuma geldi.
Küresel ekonomik güç
Söz konusu Fon’un mevcut hedeflerine ilave olarak Türk şirketlerinin küresel katma değerden daha fazla pay almalarını sağlayarak Türkiye’yi “küresel ekonomik güç” yapma vizyonun gerçekleştirilmesinde de kullanılması mümkün. Fon’un bir iştirak portföyü olmasının yanı sıra bir yatırım ve kalkınma bankasına kavuşturulması şirket satın alma ve finansman tedarik işlemlerine ivme kazandıracak.
Öte yandan Fon’un yatırımcılar açısından güvenilir olması ve dolayısıyla sürdürülebilir finans kaynağı temin edebilmesi için sağlam bir kurumsal yönetişim (corporate governance) yapısına sahip olması gerekiyor. Bunu başarabilmek için üretimdeki bilgi ve yetkinliği arttırarak yüksek katma değerli ürün, hizmet ve faaliyetlere vakit kaybetmeden geçiş yapılmalı ve toplam faktör verimliliği yükseltilmedir.
Bu dönüşüm, kurumsal yapı kalitesi(2016 yılında 138 ülke arasında74.), finansal gelişmişlik düzeyi(2014 yılında 165 ülke arasında 45.), beşeri sermaye düzeyi(2016 yılında 130 ülke arasında 73.) ve bilgi sermayesi düzeyi(2015 yılında 141 ülke arasında 58.) kriterlerinde ilerleme kaydederek gerçekleşebilecektir.
Büyüme hızımız...
Türkiye ekonomisi %5 hızında büyüdüğünde 2043, %6 hızında büyüdüğünde 2036, %7 hızında büyüğünde 2032 ve %9 hızında büyüdüğünde 2029 yılında ilk 10 ekonomi arasına girebilecektir. Odak şirketler yaratmadan da büyüme hızımızı arttıramayız.
Küresel değer zincirinde şirketlerin oluşturduğu stratejik ağ denilen ilişkiler bütünü içinde üretim gerçekleştirilmekte ve bu ağlarda katma değerin dağıtımını ağları yöneten odak şirketler yapmaktır.
Odak şirketler, kontrollerinde olan süreçlerin tamamını kendi bünyelerinde gerçekleştirmek yerine diğer şirketlerle iş ilişkileri ile oluşan stratejik ağları kurarak paylaştırmaktadır. Bu nedenle odak şirketler, maddi varlıklarından çok marka tanınırlığı ve değeri yönetsel yetkinlikler, yenilik üretme kapasitesi ve dağıtım ağları gibi maddi olmayan varlıklara yatırım yapmaktadır.
Türkiye’nin küresel ekonomik güç olma vizyonu Türk şirketlerini odak şirketler haline dönüştürerek amaçların gerçekleştirilebilme stratejisi kitapta detayları ile anlatılıyor. Prof. Dr. Metin Ercan finans kaynağı önerilerinde de bulunuyor. Bu önerilerle bütünleşebilen Türkiye Varlık Fonu ülkemizin dünyanın ekonomik güçleri arasına girmesinde önemli rol alabilir.
