Rakının fiyatı maliyetinin üzerine binen iki kat vergiyle el yakınca, Samsun'da ÖTV’siz ‘evsel amaçlı etil alkol’ satışında patlama yaşandı. Uzmanlar ucuz rakının sağlık açısından son derece tehlikeli olduğunu belirtiyor
Alkollü içeceklere uygulanan yüksek ÖTV’ye karşı firmalar piyasaya etil alkol sürdü. ÖTV’siz ‘evsel amaçlı etil alkol’den firmalar yüksek kar elde ederken, tüketici de evinde ucuza rakı benzeri içki üretti. Firmalar maliyeti düşük etil alkolün litresinin 40 ila 45 liraya yok satmasından oldukça memnun. Markette 50 liraya satılan 35’lik rakıyı evde 10 liraya mal eden tüketici de memnun. Ancak uzmanlar uyarıyor: “İçtiğiniz şey rakı değil. Sağlığınız için çok tehlikeli." TÜRK RAKISI TARİH OLABİLİR Uzmanlar, şeker pancarı melasından üretilen etil alkole anason katılarak rakı benzeri bir içkinin üretildiğini belirterek, "Üzüm sumasından üretilen ve uluslararası patent alan ‘Türk Rakısı’ tarihe karışabilir” uyarısı yapıyorlar. Uzmanlar ayrıca Türkiye’de ne kadar alkollü içecek tüketildiğinin de kayıt altına alınamadığını belirtirken, piyasada satılan yüzde 96 alkol oranındaki etil alkolün suyla seyreltilmediği takdirde sağlık açısından önemli tehditler oluşturacağını vurguluyor. EVDE ÜRETİM KESİNLİKLE YANLIŞ OMÜ Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü’nde alkollü içecekler alanında uzman Yrd. Doç. Dr. Mustafa Evren, evde rakı yapmanın kesinlikli yanlış olduğunu savundu. Doğru yöntemin endüstriyel üretim olduğunu dile getiren Evren, “İnsanlar ekonomik nedenlerden dolayı evde üretim yapmaya başladı. Bu kesinlikle yanlıştır. Hayat, herkesin evinde alkol üreteceği kadarına müsait değildir. Birileri üretip, birilerinin ise tüketmesi gerekir. Endüstriyel ve sağlıklı üretim gerekmektedir. İnsanların kendi içkilerini evlerinde üretmeleri içki üreten firmalar için sıkıntı yaratacaktır. Bu durum üreticileri baltalar. Firmalar uzun vadede ekonomik nedenlerle piyasadan çekilebilirler” dedi. SAĞLIĞINIZ TEHLİKE ALTINDA Doç. Dr. Mustafa Evren, piyasada satışa sunulan ‘evsel amaçlı etil alkol’ ve alkollü içecekler hakkında şunları söylüyor: “Evlerde yapılan üretimde, marketlerde satışa sunulan yüzde 96 oranındaki etil alkole su katılarak seyreltiliyor. Ardından şeker ve anason katılarak rakı benzeri bir içki elde ediyorlar. Oysaki Türkiye’de rakının mevzuattaki tanımı açıktır. Rakı, damıtılarak yapılan üzün sumasından elde edilen uluslararası patent almış bir içkidir. Markette işlenmiş rakı ile etil alkol arsında sağlık açısından problem söz konusu değildir. Ancak kişi evde rakı yaparken yüzde 96 alkol oranındaki etili su seyreltmez ise sağlık açısından büyük tehdit oluşturur. Ayrıca, markette satılan rakı sağlıklı olması ve lezzetli olması için üretim esnasında distile dediğimiz birçok kez damıtılır. Piyasada satılan etil alkolün damıtma işleminin kaç kez yapıldığı bilinmemektedir.” ECZANELERDE DE BULUNUYOR Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) tarafından kimyevi ürün sertifikası alan Ecza Depoları, ilaç yapımında kullandıkları etil alkolün litresini 12 liraya mal ediyor. Samsun Eczacılar Odası Başkanı Onur Ferhat Karacan, eczanelerin yapma ilaç reçeteleri için alkol bulundurduğunu ve kesinlikle satışın yasak olduğunu ifade etse de, evde rakı üreten tüketicilerin çoğu marketlerden daha ucuza satış yapan eczanelerden alkol satın aldıklarını iddia ediyor.
Gülsüm ATİK
Alkollü içeceklere uygulanan yüksek ÖTV’ye karşı firmalar piyasaya etil alkol sürdü. ÖTV’siz ‘evsel amaçlı etil alkol’den firmalar yüksek kar elde ederken, tüketici de evinde ucuza rakı benzeri içki üretti. Firmalar maliyeti düşük etil alkolün litresinin 40 ila 45 liraya yok satmasından oldukça memnun. Markette 50 liraya satılan 35’lik rakıyı evde 10 liraya mal eden tüketici de memnun. Ancak uzmanlar uyarıyor: “İçtiğiniz şey rakı değil. Sağlığınız için çok tehlikeli." TÜRK RAKISI TARİH OLABİLİR Uzmanlar, şeker pancarı melasından üretilen etil alkole anason katılarak rakı benzeri bir içkinin üretildiğini belirterek, "Üzüm sumasından üretilen ve uluslararası patent alan ‘Türk Rakısı’ tarihe karışabilir” uyarısı yapıyorlar. Uzmanlar ayrıca Türkiye’de ne kadar alkollü içecek tüketildiğinin de kayıt altına alınamadığını belirtirken, piyasada satılan yüzde 96 alkol oranındaki etil alkolün suyla seyreltilmediği takdirde sağlık açısından önemli tehditler oluşturacağını vurguluyor. EVDE ÜRETİM KESİNLİKLE YANLIŞ OMÜ Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü’nde alkollü içecekler alanında uzman Yrd. Doç. Dr. Mustafa Evren, evde rakı yapmanın kesinlikli yanlış olduğunu savundu. Doğru yöntemin endüstriyel üretim olduğunu dile getiren Evren, “İnsanlar ekonomik nedenlerden dolayı evde üretim yapmaya başladı. Bu kesinlikle yanlıştır. Hayat, herkesin evinde alkol üreteceği kadarına müsait değildir. Birileri üretip, birilerinin ise tüketmesi gerekir. Endüstriyel ve sağlıklı üretim gerekmektedir. İnsanların kendi içkilerini evlerinde üretmeleri içki üreten firmalar için sıkıntı yaratacaktır. Bu durum üreticileri baltalar. Firmalar uzun vadede ekonomik nedenlerle piyasadan çekilebilirler” dedi. SAĞLIĞINIZ TEHLİKE ALTINDA Doç. Dr. Mustafa Evren, piyasada satışa sunulan ‘evsel amaçlı etil alkol’ ve alkollü içecekler hakkında şunları söylüyor: “Evlerde yapılan üretimde, marketlerde satışa sunulan yüzde 96 oranındaki etil alkole su katılarak seyreltiliyor. Ardından şeker ve anason katılarak rakı benzeri bir içki elde ediyorlar. Oysaki Türkiye’de rakının mevzuattaki tanımı açıktır. Rakı, damıtılarak yapılan üzün sumasından elde edilen uluslararası patent almış bir içkidir. Markette işlenmiş rakı ile etil alkol arsında sağlık açısından problem söz konusu değildir. Ancak kişi evde rakı yaparken yüzde 96 alkol oranındaki etili su seyreltmez ise sağlık açısından büyük tehdit oluşturur. Ayrıca, markette satılan rakı sağlıklı olması ve lezzetli olması için üretim esnasında distile dediğimiz birçok kez damıtılır. Piyasada satılan etil alkolün damıtma işleminin kaç kez yapıldığı bilinmemektedir.” ECZANELERDE DE BULUNUYOR Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) tarafından kimyevi ürün sertifikası alan Ecza Depoları, ilaç yapımında kullandıkları etil alkolün litresini 12 liraya mal ediyor. Samsun Eczacılar Odası Başkanı Onur Ferhat Karacan, eczanelerin yapma ilaç reçeteleri için alkol bulundurduğunu ve kesinlikle satışın yasak olduğunu ifade etse de, evde rakı üreten tüketicilerin çoğu marketlerden daha ucuza satış yapan eczanelerden alkol satın aldıklarını iddia ediyor.
Gülsüm ATİK