VakıfBank’ın bu dönemde geleneksel hale getirdiği çeşitli bölge ve şehirlerimizde iş dünyasıyla buluştuğu toplantılar geçtiğimiz hafta Konya’da gerçekleştirildi. Yoğun bir katılımın olduğu enerjisi yüksek bir buluşma oldu. Böylesi dönemlerde özellikle bankaların iş dünyasının ayağına gitmesi çok önemli. Aslında bunun iki anlamı var.

Birincisi, bankaların kendilerine ve firmalara olan güveni ortaya koymaları. İkincisi ise, firmaların sisteme karşı güvenlerini ortaya koymaları. Yani bankalar benim gücüm yerinde mesajı verirken, iş dünyası da bu katılımıyla sisteme olan güvenini ve ümidini ifade etmiş oluyor.

Bu bağlamda, yapılan toplantıyı daha anlamlı kılmak adına Konya ekonomisindeki gelişmeleri sizlerle paylaşmak istiyorum.

İç Anadolu’nun gelişmiş şehirlerinden biri olan Konya, 40,838 kilometre karelik yüzölçümü ile Türkiye’nin en büyük ili olma özelliği taşımaktadır. Türkiye’nin en kalabalık 7. şehridir. Birçok uygarlığa sahne olan ve Selçuklu Devleti’ne de başkentlik yapan Konya, zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Özellikle Hz. Mevlâna ve Nasrettin Hoca gibi dünya çapında tanınan şahsiyetlerle, bugün önemli bir turizm potansiyeline sahiptir.

Turizm dışında sahip olduğu geniş tarım alanları ile tarımsal üretim, tarımsal ticaret ve tarımsal istihdam açısından da ülkemizin tarım başkenti olarak kabul edilmektedir. Sanayisinin gün geçtikçe tarımsal sanayiye doğru yönelmesi nedeniyle de potansiyel olarak en önemli tarım kenti olma özelliğini taşımaktadır.

Bugün tarıma elverişli arazisinin toplamı Türkiye tarım alanlarının yaklaşık %10’udur. Şehirde çoğunlukla orta ve büyük ölçekte tarım işletmeleri mevcut olup, işletme başına ortalama arazi büyüklüğü Türkiye ortalamasının üzerindedir.

Bu bölge başta buğday, arpa, şeker pancarı, kuru fasulye, patates, ayçiçeği, haşhaş, kimyon gibi tarla bitkileri olmak üzere çok sayıda sebze ve meyve türlerinin üretiminin gerçekleştirildiği tarım bölgesidir. Son yıllarda Türkiye’nin tohumluk üretiminin yaklaşık %40’ını da karşılar hale gelen Konya’da organik tarımda da gelişme gözlenmektedir. İşlenen tarım alanı Konya’nın toplam alanının %67,7’sini oluşturmaktadır.

Konya sanayisi günümüzde birçok sektörde üretim yaparak, tarihsel olarak kullanılan “tahıl ambarı” kimliğinin yanına “sanayi şehri” kimliğini de eklemiştir.

Şehir, sahip olduğu 9 adet organize sanayi bölgesi, 24 küçük sanayi sitesi, ilçelerinde yer alan 11 küçük sanayi sitesi ve 14 özel sanayi sitesi ile Türkiye ekonomisinin istihdam ve sanayi yükünü sırtlayan illerden bir tanesidir. 2017 yıl sonu itibariyle ilk 500’de altı firma ve ikinci 500’de on altı firması bulunmaktadır.

Konya sanayisi, yapısı itibariyle diğer illerin sanayilerinden farklı olarak aynı anda birçok alanda faaliyet gösterebilen sektörleri de içerisinde barındırmaktadır. Konya metal işleme alanında Türkiye pazarının %45’ine sahiptir. Ziraat alet makineleri imalat sanayi ve traktörlerde kullanılan parçaların %90’ını üretebilmekte ve bu alanda Türkiye pazarının %65’ini elinde bulundurmaktadır.

Dış ticaret fazlası veren Konya ekonomisinde ithalata kıyasla ihracat daha önemli bir yere sahiptir. 130 ülkeye ihracat yapan Konya, Türkiye sıralamasında en çok ihracat yapan 13. şehirdir. 2018 yıl sonu itibariyle 1.803 milyar dolar seviyesinde bir ihracat gerçekleşmiştir.

Anadolu şehirleri özellikle de İç Anadolu şehirleri, Türkiye’yi gelecekteki hedeflerine taşıyacak lokomotif şehirlerdir. Bu şehirler ciddi bir potansiyel barındırıyor. Son yıllarda merkezi hükümetin Anadolu’ya bakışının olumluya dönmesiyle, alt yapı yatırımlarının tamamlanması özellikle de ulaşım alanındaki yapılan yatırımların bitirilmesi çok önemli.

Ancak, Konya Ticaret Odası Başkanı Selçuk Öztürk’ün ifade ettiği gibi en önemli konu, demiryolu ile hızlandırılmış yük taşımacılığının mutlak suretle geliştirilmesidir.

Hızlandırılmış demiryolu hattı ile yapılacak yük taşımacılığı sayesinde Konya, Aksaray, Kayseri hatta Ankara gibi Anadolu şehirleri Mersin ve Taşucu Limanlarına kavuşturulabilecektir. Böylece Anadolu şehirlerinin tek dezavantajı olarak görülen limana ulaşım sorunu çözülmüş olacaktır.

Hele bir de bu yük taşımacılığı lojistik merkezleri ile entegre edilir ve Dry Port’lar (kara limanları) oluşturulabilirse, ülkemiz gelecekteki hedeflerine İç Anadolu şehirlerinin öncülüğünde ulaşacak ve İstanbul’u da bu yükten kurtaracaktır.

Konya sanayisinin önemli sorunlarından biri de bazılarının yeşil sermaye bazılarının ise Anadolu Aslanları olarak adlandırdıkları çok ortaklı Anadolu Holdinglerinin durumu.

Eski bakanlardan Ali Rıza Alaboyun, şimdi bu firmaların öncüsü ve en büyüğü olan KOMBASAN Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı. Sayın bakanla yaptığımız görüşmede bugün itibariyle ayakta kalan 4 firmanın sorunlarını ve hukuki statülerini konuştuk. Oldukça önemli bir konu. Çünkü bu holdingler çok önemli firmalara sahipler ve tamamen yerli sermayeden oluşuyorlar. Ayrıca, sermayenin tabana yayıldığı ve küçük yatırımların ekonomiye kazandırılması gibi bir işleve sahipler.

Bu konuyu inşallah haftaya daha detaylı olarak yazacağız.