FED'in görevdeki yetkilileri yetmiyormuş gibi eski başkan Bernanke de konuşma kervana katıldı. Başkan Yellen Amerika'dan, Başkan Yardımcısı İsrail'den, eski Başkan Bernanke ise dünyanın öbür ucu Avustralya'dan daha belirgin diyebileceğimiz faiz artırımına yönelik sinyaller verdiler.
Bir yerde normalleşme sürecinin başlamasının yararlı olabileceğini dile getirmeye çalıştılar.
Yeni ya da eski yetkili ağızlardan çıkan sözler tabii ki beklenti ve algı yönetmeyi amaçlıyor. Ancak diğer tarafta gözle görülür bazı gerçekler var...
SOMUT GERÇEKLER
Gerçekler şöyle:
Çekirdek enflasyon 0,3 puan yükseldi. Her ne kadar tüketici fiyat endeksi düşük seviyelerde olsa da FED normalleşme sürecinde kriter olarak belirlediği yüzde 2 sınırını çekirdek enflasyon için geçerli kabul edecek. Yılın ilk aylarında enflasyonun düşük seviyelerde kalmasının bir nedeni de büyüme hızının bariz bir şekilde gerilemiş olması. İlk çeyrek büyüme hızı yüzde 0,2'lerde gelince doğal olarak iç talebin de gerilemesiyle enflasyon oranı dip yapmıştı. Geçen hafta açıklanan sermaye malları sipariş oranı ve kapasite kullanım oranları gibi büyümenin öncü göstergelerinde iyileşme görülüyor. Dolayısıyla, ikinci çeyrek büyüme hızı büyük olasılıkla yükselecek. Zaten bu yılın hedef rakamı yüzde 2,6. Seneye ise 0,2 puanlık artışla yüzde 2,8'e çıkması öngörülüyor. İşgücü piyasasında kat edilen uzun yol ise FED'in önündeki diğer gerçek... Yellen her toplantı sonrası "halen atıl işgücü var" diyerek düşen işsizlik rakamını bilinçli bir şekilde göz ardı etmeye ve ettirmeye çalışsa da faiz artırımı için geçerli olan üçüncü kriter artık uygun. Şu eklemeyi yapalım... Yellen bu illüzyonu bilerek yapıyor çünkü küresel ekonomilerin ve piyasa aktörlerinin önlerindeki sis perdesinin bir kısmının kalkmasını istemiyor. Aksi takdirde Dolar'ın değer kontrolünü piyasalara bırakmış olur. En azından 3 kriterle yeterli düzeyde belirsizlik yaratıp beklenti ve algıları daha rahat yönetebiliyor.
HANGİ MESAJLAR?
Gelelim verilen sinyallere... Bernanke ile başlayalım, ne de olsa eski başkan... Bernanke, Sydney'de yaptığı konuşmada "Faiz artırımı ile uzun zamandır süre giden sıfır faizli para politikasının ekonomiye ve piyasalar üzerindeki etkisinin daha anlamlı olacağını" vurgulamış. Gerekçe olarak da Amerikalıların bayağı iyi durumda olduklarını göstermiş Aynı zamanda tüketici güveninin normal seviyelere doğru yol aldığının da altını çizmiş.
FED Başkan Yardımcısı Fisher bu görevinden önce merkez bankası başkanlığını yaptığı İsrail'den normalleşmeye ilişkin sinyal vermeye çalışmış. O da benzer iyileşmeleri öne sürerek Eylül ayında faiz artırımın gelme olasılığının yükseldiğini, bu yüzden geçen bu sürede başta gelişmekte olan ülkelerin yeni döneme kendilerini adapte etmiş olmaları gerektiğimi söylemiş. Haksızda sayılmaz. Bedava Dolar'larla ihya olmuş gelişmekte olan ülkeler FED'in normalleşme sürecine kendilerini hazırlamalılar... Aralarında en zayıf sinyali veren Yellen ise bu yıl içinde faiz artırımı olacağını vurguladı. Sağ olsun... Çok yardımcı oldu aktörlere...
Sözün özü FED bir yere kadar öteleyebilecek faiz kararını... Bu gerçeği herkes görmeli...