Sinop’ta keten tarımını canlandırmak, bölgesel kırsal ve sanayi kalkınması sağlamak ve ülke doğal lifli bitkiler politikasına katkı sunmak amacıyla Sinop İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Samsun 19 Mayıs Üniversitesi işbirliğinde düzenlenen “Sinop Keten Çalıştayı” okunan sonuç bildirgesi ile sona erdi.
Vira Otel’de gerçekleştirilen “Sinop Keten Çalıştayı”nda ilk günün değerlendirilmesi ile ilgili Sinop İl Tarım ve Orman Müdürü Erol Saraçoğulları bir konuşma gerçekleştirdi.
AMACIMIZ, KETENİ SİNOP’TA TEKRAR CANLANDIRMAK
“Sinop Keten Çalıştayı” ile kadim tarım kültürü olan keteni Sinop’ta tekrar canlandırmak için yola çıktıklarını söyleyen Sinop İl Tarım ve Orman Müdürü Erol Saraçoğulları, Sinop’ta yaklaşık olarak 1960’lı yıllarda yoğun olarak keten ekimi varken 1980’li yıllarda ketenin tamamen Sinop’tan yok olarak bitme noktasına geldiğini belirtti. Saraçoğulları; “ Samsun 19 Mayıs Üniversitesi ile birlikte Sinop İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmalar ile keteni Sinop’ta tekrar canlandırma faaliyetlerine başladık. Akabinde bütün Türkiye genelindeki ketenle ilgili kesimleri bir araya getirerek buluşturmak amacıyla bu çalıştayı gerçekleştirdik. Çalıştayımızın 1’inci gününde yoğun bir katılım gerçekleşti. Ketenle ilgili tüm kesimler kendilerini ifade ettiler. Ciddi anlamda sektör paydaşları karşılıklı müzakerelerde bulunarak bir sonuç bildirgesi oluşturduk” dedi.
Saraçoğulları, “Sinop Keten Çalıştayı”nın 1’inci günü ile ilgili katılımcılara bir genel değerlendirmede bulundu.
KETENDE BULUNAN OMEGA 3 BALIKTA BULUNANDAN 7 BİN KAT FAZLA
Programda daha sonra söz alan Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve Sağlık Gıda Politikaları Kurulu Üyesi Prof. Dr. İbrahim Adnan Saraçoğlu, ketende bulunan omega 3’ün balıkta bulunan orandan 7 bin kat daha fazla olduğunu belirtti. Saraçoğlu; “Ketenin en büyük özelliği balıkta bulunan omega 3 ten 7 bin kat daha fazla omega 3 içermesi. Bunun dışında lifli yapısı çok daha kolay işlenebilir. Bunu Türkiye’de işleyebilecek birkaç tane firma var. Belki daha fazladır. Ketenin lifinin dokusu içerisindeki anizotropik özelliğe sahip dünyadaki yegane bitkidir. Kenevirinki ise izotropiktir. Ülkemize en iyi yakışan bitki ketendir. Sinop keten üretimi için örnek bir bölgemizdir. Biraz rüzgara ihtiyacı var. Ketenin ülkemize çok faydalı olacağına inanıyorum. Ekonomimize de müthiş bir katkıda bulunacaktır. Avrupalılar bu işten çok büyük para kazanıyorlar, biz neden kazanmayalım? Anadolu toprakları bize Allah’ın bir lütfudur, onu işleyip çalıştırmakta bizim vazifemizdir. 70 yıldır Anadolu topraklarını tepe tepe kullandık. Şimdi bilinçli, akıllı yatırım zamanı. Bu vesile ile toprağımızı hem koruyacağız hem de geliştireceğiz. Keten özellikle uçak ve elektronik sanayisinde anizotropik özellik göstermesi bakımında çok geniş bir kullanım alanı var. Bunun içinde üniversitelerimizin araştırma birimleri bu konuya eğilebilir. Destek isterlerse memnuniyetle bu desteği veririm. Unutmayalım ki tabiat bir kaderdir ve bu kaderi ancak aklımız ile çözeriz” diye konuştu.
KETEN, EKONOMİMİZE BÜYÜK KATKI SAĞLAYACAK
Konuşmasında keten üretiminin ülke ekonomisine de büyük katkılar sağlayacağına inandığını belirten Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve Sağlık Gıda Politikaları Kurulu Üyesi Prof. Dr. İbrahim Adnan Saraçoğlu, Sinop’un keten üretimi için biçilmiş kaftan olduğunu söyledi. Saraçoğlu; “Sinop öyle bir bölge ki keten için biçilmiş kaftan. Ben ülkemize ketenin çok faydalı olacağına inanıyorum. Keten üretimi ekonomimize de müthiş bir katkıda bulunacaktır. Görüyorsunuz Avrupalılar bu işten çok büyük para kazanıyor, biz neden kazanmayalım? Anadolu toprakları bize Allah'ın bir lütfudur. Onu işleyip çalıştırmakta bizim vazifemizdir. 70 yıldır Anadolu topraklarını tepe tepe kullandık. Şimdi yatırım zamanı. Yani bilinçli, akıllı yatırımlarla toprağımızı hem koruyacağız hem de geliştireceğiz. Ketenle ilgili yapılacak araştırmalarda özellikle uçak ve elektronik sanayisinde kullanılacak olması nedeniyle üniversitelerde araştırma birimleri bu konuya eğilebilirler. Destek isterlerse memnuniyetle bu desteği kendilerine verebiliriz” dedi.
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve Sağlık Gıda Politikaları Kurulu Üyesi Prof. Dr. İbrahim Adnan Saraçoğlu, daha sonra “Sinop Keten Çalıştayı” sonuç bildirgesi okudu.
“Sinop Keten Çalıştayı” sonuç bildirgesinde şu maddeler yer aldı; “Keten tarımında gübre, ilaç, su ve diğer girdilerin nispeten daha az kullanılması sebebiyle çevre dostu bir bitkidir.
Sinop, keten bitkisinin tarımı-işlenmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili kadim ve geleneksel bilgiye sahiptir. Tam anlamıyla yok olmamış üretim ve işleme kültürünün yeniden canlandırılması “Yaşayan Miras”ın devamlılığını sağlayacaktır.
Yöresel ürünlerin coğrafi işaret taşıması gerektiği gerçeğinden yola çıkarak, geleneksel dokuma atölyeleri ve ürünlerinin desteklenmesi/korunması/sürdürülebilirliği çok önemlidir.
Sinop ve benzeri iklime sahip illerde üretilen ketenlerin elyaf (tekstil ve diğer kullanım amaçları) ve tohumları kalite bakımından üstün özelliklere sahiptir.
Ketenin bölgemiz için üretim maliyetlerinin tespit edilmesi piyasa şartlarının oluşması için bir gerekliliktir.
Yerel kalkınmanın sağlanması için kaliteli ve güvenilir ürün ile alıcı/satıcı ilişkisi iyi kurulmalıdır. Bu amaçla üretici birlikleri/kooperatiflerin oluşumu teşvik edilmeli ketenin tarımsal üretiminde ve işlenmesinde etkin rol alması sağlanmalıdır.
Keten tarımının teşvik edilmesi için ürün ve alan bazlı desteklenmesi gereklidir. Keten bitkisinin bölge için stratejik bitki olarak değerlendirilmesi, ayrıca “Tıbbi Aromatik Bitkiler Listesine” de alınması uygun olacaktır.
Keten işleme atölyeleri/tesislerinin taşıma maliyetlerinin azaltılması ve bölgenin kalkınması için üretim alanlarına yakın yerlerde kurulmalıdır.
Bakanlıklar, ilgili kurum ve kuruluşların bilgi akışı, karar oluşturma ve destekleme konularında ortak hareket etmeleri son derece önemlidir.
Kaliteli ve rekabet edebilir ürünlerin elde edilmesi için yerel çeşitlerin tesciline ve yetiştiricilik eğitimlerine ihtiyaç vardır.
Sürdürülebilir hammadde temini için sözleşmeli üretim modelinin yaygınlaştırılması gereklidir.
Keten endüstrisinin bölgede tesis edilmesi için yatırımcıların cesaretlendirilmesi ve desteklenmesine ihtiyaç vardır.
İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, yerel yönetimler (Belediye, İl Özel İdaresi, vb.) ve diğer kuruluşlar (KOSGEB, KUZKA, vb.) Sinop’un “Keten Üretim ve İşleme Merkezi” olması için tarım, tesis ve işletme konularında maddi ve lojistik bakımdan destekleyici olmalıdır.
“Sinop Keten Çalıştayı” sonuç bildirgesi okunması ardından düzenlenen gezi ile sona erdi.
Programa, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve Sağlık Gıda Politikaları Kurulu Üyesi Prof. Dr. İbrahim Adnan Saraçoğlu, Sinop Valisi Köksal Şakalar, Vali Yardımcısı Murat Girgin, İl Tarım ve Orman Müdürü Erol Saraçoğulları, Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sinop Üniversitesi, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü, Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ve Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü yetkilileriyle üreticiler ve sanayiciler katıldı.
