SERBEST PİYASA / ORHAN ORHUN ÜNAL
Bu sene baharı yaşamadan yaza girecek olan memleketin seyyar piyasasında işler çoktan çiçeklendi. Sokak satıcıları, dünyanın en büyük açık hava AVM’si olan İstanbul’daki bahar havasını en iyi koklayan taraf. Şu sıralar sokakta iki şey öne çıkıyor: Çiçekler ve stres çarkları. Vatandaş, ne ister, nereye gider, akşam saatlerinde ne satılır, şimdi ne moda... Bunların hepsi onlardan soruluyor. Kayıtdışı çalışıyorlar, çoğu kendine ve ekonomiye verdiği zararın farkında değil. “Ekmek parası abi” mazeretleri ile tanınan bu tayfanın hayatlarına defalarca konuk olduk. Şimdi yine orada, en sevdiğimiz yerde yani sokaktayız. Meteorolojiden son dakika uyarısı gelmeden bitirelim şu haberi.
Beyoğlu’nda Halil Yılmaz ve Kardeşi Kadir’e rastlıyoruz. El arabalarıyla saksıdaki bitkileri esnafa satıyorlar. Nereden akıllarına geldiğini sorunca, Halil Yılmaz, “5 senedir bu mevsimde günlük 5 ile 10 saksı satışımız var. Baktık kafeler baharda mekanı süslemek istiyor hemen bu işe girdik. Evde yetiştiriyoruz, maliyeti güneş ve su” diyor. Yılmaz kardeşler, çiçek olayının ancak 1 ay popüler olduğunu havalı havalı anlatıyor: “Şimdi vatandaş kıştan sonra tabiat gibi uyanıyor. İşte tam o sırada para harcamak istiyor. Giyinip kuşanıyor, evini süslüyor. Mesela bunu Haziranın 20’sinde satamazsın.”
Pazarlama güruhlarına taş çıkartan bu kişiler, konunun uzmanı olmuş. İstanbul Harbiye’ye düşüyor yolumuz. Necati T. günde bereketine göre 100 lira kadar kazandıklarını paylaşıyor. Büyük boy saksıda çiçek 30 küçükler ise 15 liradan alıcı buluyor. Taksim meydanındaki meşhur çiçekçiler de üretimdeki düşüş nedeniyle artan gül fiyatlarından dertli. Satıcılar, Anneler Günü haftasında tavan yapan piyasadaki hareketliliğin sürdüğünü paylaşıyor. Arap turist bereketinden memnun olan Dolapdere'den Hayriye A., çiçekten yapılan 10 liralık taçların yok sattığını ekliyor.
Serbest piyasada bu yılın şampiyonu şimdiden belli: stres çarkı. 'Bakanlık yasakladı, daha çok stres yaptı' gibi tartışmaları süredursun seneyi yarılamadan herkesin elinde bir çark. 'Memlekette ne kadar çok stresli insan varmış' dedirten bu Çin malı oyuncak, 10 ile 15 liradan satılıyor. Meda Elektronik Yetkilisi Halis Akçan, yapılan ithalatın bir kaç ay içinde yüzde 200 arttığını söylüyor. Toptancıdan 2 liradan alınan ürünlere talep patlaması yaşanıyor.
Yücel Pazarlama Sahibi Tahsin Yücel, Merter piyasasında stres çarkı baharının müjdesini veriyor: "En son selfie de bu çılgınlığı yaşadık. Sokak satıcısı, kuaförü, bakkalı herkes işin modası geçmeden satma derdinde. Anadolu'ya haftada 10 bin adet yolluyoruz." Ürünün ne kadar sattığı tam net değil. Neden derseniz, yüzde 80'inin kayıtdışı olduğu ifade ediliyor. Aslında dikkat eksikliği yaşayan çocuklar için geliştirildi. Ama gelin görün ki işçisinden ev hanımına kadar herkes çark etmiş durumda. Hal böyle olunca hızına yetişilmiyor.
Ortalığı kasıp kavuran stres çarkı, en çok indirilen oyunlar listesini de alt üst etti. Milyonlarca insan bu çılgınlığın peşinden gidiyor. Ketchapp'ın ürettiği Finger Spinner stres çarkı uygulaması, şu sıralar Amerikan AppStore ve iPhone oyunlar listesinin birinci sırasında. Anlayacağınız sanalı da çıkmış.
Kıymetli okuyucu bu haber, çayıra çimene yayılma planlarıma çomak sokan, bütün stres çarkını rüzgar şeklinde üzerimizde deneyen 2017 baharına ithafen yapılmıştır. Hele şu havalar biraz ısınsın, Önümüzdeki günlerde ağaç tepesine çıkan; hatta düşen mutlu birini görürseniz, dokunmayın, izin günümdür. Umudumuz yaz! Sen gel, hele bir gel...