Seyahate çıkmadan ‘aşı’nızı yaptırın

19’uncu İç Hastalıkları Kongresi’nde enfeksiyon hastalıkları uzmanları, kapımızdaki gribe karşı sezonun grip aşısının yaptırılması uyarısında bulundu. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serhat Ünal, gripten korunmak için sağlıklı yaşam kurallarına uymanın yetmeyebileceğini, aşılanmanın etkili bir korunma yöntemi olduğunu söyledi.

Prof. Dr. Ünal, her yıl olduğu gibi kışın başlangıcı ve süresi boyunca grip hastalığının görüleceğini hatırlattı. Prof. Dr. Ünal, “Sağlıklı beslenmek, spor yapmak, kan şekeri ve kolesterolünü kontrol altında tutmak, hapşıran ile araya mesafe koymak, herkese sarılıp öpmemek, elleri sık sık yıkamak gibi önlemlerin yetseydi zaten hastalıklar olmazdı. Gripten korunmada aşının da mutlaka yaptırılması önemli” dedi.  Dünyada grip aşısının koruyuculuğunun artık tartışma konusu bile olmaktan çıktığını söyleyen Prof. Dr. Ünal, “Birincil koruma etkinliği, aşının içindeki virüs suşların, dolaşımdakilerle uygunsuz olduğu zamanlarda yüzde 30-40’lara düşse bile hastaneye yatış ve ölümde ciddi oranlarda azalmalar oluyor. Örneğin ABD 6 aydan büyük herkesi gribe karşı aşılıyor. Yılda 250-260 milyon doz aşı yapıyorlar” diye konuştu.

Dört virüse karşı koruyan aşı

Grip aşılarının grip mevsimi başlamadan önce yapılması öneriliyor. Ancak tüm grip mevsimi boyunca da yaptırılabilir. Daha çok kişinin aşılanması salgınlardan daha az insanın etkilenmesi anlamına geliyor. Halen piyasada biri üç, diğeri dört grip virüsüne karşı etkili aşı bulunduğunu söyleyen Prof. Dr. Ünal, “Bulabilirseniz dörtlü, bulamazsanız üçlü grip aşısını yaptırın” dedi.

Grip olursanız

* Belirtiler azalıncaya kadar toplumla temastan kaçının,
* Ateş düşürücü kullanın,
* Bol sıvı tüketin ve dinlenin,
* Dünya Sağlık Örgütü hamileyken grip geçirenlere antiviral tedavi verilmesini öneriyor. Ancak etkili olması için hastalık başladıktan 48 saat içinde antiviral tedaviye, doktor kontrolünde başlanmalı,
* Üzerine bakteriyel enfeksiyon eklenmedikçe antibiyotik kullanmayın.

Kimler aşı olmalı

Astım, diyabet, kalp hastalığı, böbrek hastalığı, nörolojik ya da nöromuskuler hastalıkları olan çocuklar ve bu çocuklar ile aynı evde yaşayan diğer kişiler risk grubunda olmasa bile mutlaka aşılanmalı. Örneğin, evde astımlı bir çocuk var ise evdeki herkesin aşılanması öneriliyor. Bağışıklık sistemleri baskılanmış kişiler kanser hastaları, organ ve kemik iliği nakli yapılanlar ve bu kişiler ile aynı evde yaşayanlar, uzun süreli aspirin tedavisi alan çocuk ve adolesanlar (koma, karaciğer hasarı ve ölüme neden olan Reye Sendromu gelişebilme riski nedeniyle), hasta bakımı ile ilgilenen sağlık çalışanları. Amerika’da CDC (Hastalıkların Önlenmesi ve Kontrol Merkezi) ek olarak 6 ay – 5 yaş arası çocuklar (Özellikle 6 ay – 2 yaş arası), hamileler, emziren anneler, 6 aydan aydan küçük çocukların bulunduğu evlerde yaşayanlar ve özellikle bu çocukların bakımlarıyla ilgilenenlerin de grip aşısı yaptırmasını öneriyor.

Her yıl 250-300 bin gripten kaybediliyor

Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, gelişmiş ülkelerde yılda ortalama 3-5 milyon kişi ağır seyreden gribe yakalanıyor. 250 bin-500 bin kişi ise buna bağlı gelişen sorunlardan kaybediliyor. Ülkelerdeki grip virüslerinin seyri Dünya Sağlık Örgütü’nün, Türkiye’dekilerin de aralarında bulunduğu referans laboratuvarları tarafından izleniyor. En sık hasta eden 3(A/H3N2, A/H1N1 ve B soyları), birkaç yıldır da 4 virüse(ikinci B soyu da eklenmiş) karşı etkili aşı üretiminin yapılmasına önayak oluyor.