Rusya’da darbe söylentileri (2)

Putin’e karşı darbe mi?

Dünden devam...

Moskova’nın nabzını iyi tutan gazeteci Hasan Aksay’ın “ilginç ötesi” yazısıyla “Putin’e darbe mi?” yazılarından ikincisini özetle sürdürüyorum. (*)

.....................

Rusya Başsavcısı Yuriy Çayka ve Putin’in güçlü danışmanlarından Vladislav Surkov’un da görevlerinden alınmasının “bu operasyonun devamı olduğuna” işaret ediyor ve ekliyor: “Kremlin içindeki kavga henüz kesin olarak sonuçlanmadı.”Muhafazakâr Rus uzmanları birleştiren “İzborsk Kulübü” yöneticilerinden Vitaliy Averyanov, oligarkların ve Medvedev Hükümeti’nin “darbe planını yürürlüğe koyduklarını, ancak Putin’in ocak ayı ortasında hükümeti görevden alarak bu planı suya düşürdüğünü” iddia etti.

2036’YA KADAR İKTİDAR

Putin 20 yıldır iktidarda.

“Koltukta ölene kadar kalmayacağını” ve “Anayasa’yı değiştirmeyeceğini” daha önce defalarca dile getirmişti.

Derken ani bir gelişme oldu (bu ya önceden yapılan planın bir parçasıydı ya da bazı resmî ve ekonomik çevrelerin Putin’e “Görevi bırakmamalısın” baskısının bir sonucuydu).

Putin “Anayasa’da gerekli değişiklikler yapılırsa 2024’ten itibaren iki dönem daha, yani 2036 yılına, bir başka deyişle 84 yaşına kadar göreve devam etme ihtimaline” yeşil ışık yaktı.

Bu “siyasi reform”un ilk adımı 22 Nisan 2020’de yapılması planlanan halk oylaması olacaktı.

Ama kahrolası(!!) “korona” bu planı bozdu.

Bazı Rus yorumculara göre, Rusya’da korona önlemleri konusunda gecikmeler yaşandı.

Hatta bir iddiaya göre, Kremlin sahipleri 22 Nisan’da halk oylamasını yapıp 23 Nisan’da da karantina ilan edilmesini düşündüyse de, korona tehlikesi ağır basınca bundan vazgeçildi.

Planlarının eksiksiz uygulanmasına alışmış olan Putin’in siyasi kaderi, artık yalnızca “ekonomik krizin” değil, “ne idüğü belirsiz bir virüs salgınının” da sonuçlarına bağlı olarak şekillenecek gibi...

Bu açıdan ne kadar erken davranılırsa o kadar iyi olacağından yola çıkan Kremlin’in “24 Haziran’da hem oylamayı hem de -ertelenmiş- Zafer Bayramı kutlamalarını yapmayı” görüştüğü, “olmazsa her iki etkinliği de eylül ayına bırakabileceği” yolunda fısıltılar yayılıyor.

Kuşkusuz koronanın etkisi ve petrol gelirlerinin azalması sonucu yaşanacak sosyoekonomik sorunlar, Rusya iktidarının işini daha da zorlaştırabilir.

KORONA SARSTI

İşlerin tadı giderek kaçarken önceleri Putin ortada görünmedi. (Sığınakta saklandığı iddiaları bu süreçtedir. G.C)

Ancak zaman geçtikçe bir yandan Rusya toplumunun hoşnutsuzluğu artmaya, diğer yandan da Moskova Belediye Başkanı Sobyanin ve Başbakan Mişustin gibi bazı isimler siyasi reytinglerde boy göstermeye başladı.

Deneyimli Kremlin danışmanlarının müdahalesi gecikmedi: Nisan ortasında kapsamlı korona önlemlerini açıklamaya hazırlanan Başbakan Sobyanin’e “bu işi Devlet Başkanı’nın yapacağı” söylenerek ayar geçildi.

Aktif çabalarıyla dikkat çekmeye başlayan Sobyanin’le ilgili olarak da Rus medyasının bir bölümünde yıpratıcı yayınlar düzenlendi.

Öne çıkanlar -böylece- hizaya getirilirken, “Putin’in de sık sık ekranlardan aktarılan toplantılar düzenlemesi, zaman zaman da halka cesaret veren konuşmalar yapması” kararı alındı.

.......................

Bununla birlikte şu gerçek gözlerden kaçmıyordu: Sayısız yetki sahibi ve “ülkedeki her şeyden tek başına sorumlu” olan lider, korona gibi yeni ve karmaşık bir sorunu büyük ölçüde hükümet üyelerine ve özellikle de yerel yöneticilere bırakıyordu.

Ancak...

Rusya halkı, zaferlerinde de felaketlerinde de iyi ve kötü faturaları çarlarına ve ulusal liderlerine çıkarmaz mı?

PARAŞÜTSÜZ DÜŞÜŞ

Tepkileri de ekleyelim.

Önceleri bazı muhaliflerin internette düzenledikleri “sanal mitingler” dikkat çekmişti.

Ardından Kuzey Osetya’da Korona önlemlerine karşı “gerçek mitingler” gündemi sarstı.

Büyük yokluklar içinde olduğu ortaya çıkan Dağıstan’daki korona patlaması ortalığı karıştırdı.

Ayrıca...

“Turkrus.com” sitesinin aktardığı gibi, yapılan bir anket, “Rusya’da karantina önlemlerine halk tarafından verilen desteğin yüzde 23’e kadar düştüğünü” gösterdi.

“Sınırlamaların gevşetilmesi gerektiğini düşünenlerin” oranı yüzde 64 iken, “önlemlerin daha da sıkılaştırılması gerektiğini düşünenlerin” oranı yüzde 6’da kaldı. “Resmî açıklamalara duyulan güven” ise son bir ayda yüzde 28’den 19’a düştü.          

........................

Sonuç...

Üzerinde güneş batmayan iktidar sahibi Putin’in altındaki zemin sallanıyor. İlk Brütüs’ü hiç yoktan hem Başbakan hem de Cumhurbaşkanı yaptığı Medvedev oldu. Onu ve onunla birlikte hareket edenleri saf dışı etti.

Yerine getirdiği Başbakan Mişustin de Brütüs rolünü devralmış gibi görünüyor.

Ve darbe söylentileri yoğun.

.......................

(*) T24 /22 Mayıs 2020