Reel faiz sıfırlanıyor

TCMB, TÜİK ve Akbank kaynaklı aşağıdaki grafikte de görüldüğü gibi, Merkez Bankası reel faizi sıfırlayacak tedbirler alıyor. Gelişmiş ülkelerde reel faiz sıfır ve sıfırın altında iken, bizde %12’ye kadar çıkmıştı.

Reel faiz, şu anda %2.9 seviyelerinde. Merkez Bankası’nın yapacağı faiz indirimleri, reel faizi sıfır noktasına kadar taşıyacak. Hükümetin isteği de bu yönde.

Ülkeler arası karşılaştırma

Çok anlamlı olmasa bile, diğer gelişmekte olan ülkelerle Türkiye’deki reel faizleri, 2019 yıl sonu itibarıyla aşağıdaki tabloda görebiliyoruz. Bu tabloya göre, ülkemiz Arjantin’den sonra, borçlanmalarda en yüksek faizi veren ülke durumuna gelmiş vaziyette. İşte, Merkez Bankası faizleri düşürerek bu çarpıklığı gidermek istiyor. Merkez Bankamızın ihtiyatlı biçimde faiz indirimlerine devam edeceğini değerlendiriyorum.

Dövizde istikrar sağlanıyor

Aşağıdaki grafiklerden de görüldüğü üzere, dolarizasyon bitmiş görülüyor. Artık, döviz fiyatlarında sert yükselişler görmeyeceğiz. Bu yılın şimdiye kadarki bölümünde, gerçek kişiler döviz tevdiat hesaplarını 23.5 milyar dolar ve tüzel kişiler de 9.7 milyar dolar artırdı.

Reel sektörün döviz pozisyonu Nisan 2018’den bu yana 34 milyar dolar azaldı. Yani, nasıl ödeneceğini kara kara düşündüğümüz özel sektörün döviz borçları azaldı.

Öte yandan, kısa vadeli döviz borçlarımız da 9.5 milyar dolar pozitifte. Ayrıca, aşağıda da görüleceği üzere, cari döviz dengesi pozitife geçmiş görülüyor. Cari işlemler dengesinde 12 aylık cari fazla 5.9 milyar dolar oldu.

İşsizlik dışında, ekonomik dengelerde iyileşme sürüyor.