Ölçü arsa payıdır

Bir binada 215 metrekare brüt, 187.14 metrekare net alana sahip bağımsız bölümüm var. Diğer bağımsız bölümlerin arsa payı 10/400 ve 12/400 iken benimki 20/400. Benimki işyeri. Şimdi kentsel dönüşüme gidiyoruz. Bana bir 3+1 bir de 2+1 daire teklif ediliyor. Bunun nedeni olarak da metrekare hesabı yapıldığı ileri sürülüyor. Bu durumda aslolan metrekare hesabı mıdır yoksa arsa payı mıdır? ● Z. A.

Şu kentsel dönüşüm hadisesi çıktığı günden beri peşinden sayısız ihtilaf getirdi. Yani olay vatandaşın depremde hayatını kurtarmaktan çıktı bir varlık kavgasına dönüştü. Yıkılıp bir daha yapılmayan binalar bir yana yapılanlardan da kendi hakettiği daireyi alana çok az rastlanır oldu. Ancak vatandaş “Hiç olmazsa bir daire kurtardım” diye kendisine verilene razı oldu.

Haberlerde görüyorsunuz öyle semtler var ki depremi beklemiyor, binalar durduk yerde yıkılıyor. Kimse bunlara bakmadı da geçirdiğimiz son şiddetli depremde bile hasar görmeyen Bağdat Caddesi’nde şantiye kuruldu.

Metrekare belirler

Geleyim okuyucumun sorusuna. Bir binada bağımsız bölümlere verilen arsa payı, o bağımsız bölümün metrekaresine göre verilmemiştir. Şayet verilmiş ise hata yapılmıştır. Bağımsız bölümlere arsa payı rayiç değerleri ile orantılı olarak verilir. Bir işyeri merkez bir cadde üzerinde ise 20 metrekarelik alanı kaplamasına karşın, binanın üst katlarındaki 110 metrekarelik meskenlerden daha değerlidir ve arsa payı onlardan daha fazladır.

Şayet yıkım durumunda bu işyerine metrekaresine göre para verecek olursanız normalde arsa payına göre meskenlerden daha çok yer ayırmanız gerekirken neredeyse beşte birine eş bir yer veya para verirsiniz. Bu halde de adaletsizlik açıktır. Aslolan arsa payına göre hesap yapmaktır. Dikkat edin kentsel dönüşüm başladığından bu yana mahkemelerde arsa paylarının yeniden tanzimi davası patladı.

Her bağımsız bölüm maliki kendi bağımsız bölümünün arsa payını artırmak için mahkemeye koşuyor. Sizin arsa payınız yüksektir talebiniz de buna oranlı olacaktır, hakkınız budur. Konu açılmışken şu küçük notu da eklemeden yazımı bitirmeyeceğim. Yukarıda sözünü ettiğim davalarda mahkeme bilirkişi tayin etmekte, bilirkişiler her bağımsız bölüme yeniden arsa payı vermektedir.

Bu arsa payı verilirken “Ben şu kadar verdim” demekle olmaz. Yüzde 90 raporun böyle, dayanaksız olarak verildiğini görüyorum. Doğrusu şudur. Her bağımsız bölümün kat mülkiyeti veya kat irtifakı tescili sırasındaki rayiç değeri makul ve mantıklı verilerle hesaplanmalı, bu değerlerin toplamı payda olarak kabul edilmeli, bağımsız bölümlerin rayiç değerleri pay olarak verilmeli bu şekilde arsa payları belirlenmelidir. Bunun başka bir hesap tarzı yoktur. Bunun dışındakiler hatadır.