‘AKP-MHP ittifakının Afrin savaşına ihtiyacı var’

Şerif KARATAŞ
İstanbul

Afrin’e yönelik olası operasyona ilişkin Dr. Arzu Yılmaz, Türkiye’nin 2014’te Kobanê döneminde düştüğü hatanın benzerini Afrin’de sürdürmekte ısrar ettiğini belirtti. Siyaset Bilimci Sezin Öney ise, ABD ve Rusya’nın çıkarlarını ön plana alarak farklı hesaplarla, Türkiye’nin Afrin’e kısıtlı harekatını destekleyebileceğini söyledi. Öney, AKP ile MHP ittifakının da böyle bir savaşa ihtiyacı olduğunu söyledi. 

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, Afrin'e operasyon planını “Bir gece ansızın girebiliriz” söylemiyle aylardır gündemde tutuyor. Erdoğan, 13 Ocak’ta “Bir haftaya kalmaz temizleriz” ve 16 Ocak’ta “Operasyon her an başlayabilir” açıklamalarında bulundu. Dün de Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli, Afrin harekatının mutlaka yapılacağını yineledi. 

Alman Uluslararası İlişkiler ve Güvenlik Enstitüsünde (SWP) çalışan Dr. Arzu Yılmaz,  Evrensel'e değerlendirmede bulundu. "Kobanê nasıl ABD - Türkiye ilişkilerinde bir kırılma oluşturduysa Afrin’de de benzer bir durumun Türkiye- Rusya ilişkilerinde yaşanabileceğine" dikkat çeken Yılmaz, Soçi’de yapılacak Suriye zirvesinin Rusya açısından çok önemli olduğunu belirtti. Yılmaz, Soçi’ye katılacak Kürt temsilciler konusunda Türkiye’nin çekinceleri hâlâ ortadayken ABD tarafından ortaya birdenbire atılan “30 bin kişilik sınır güvenlik gücü” açıklamasının zamanlaması açısından dikkat çekici olduğunu belirtti. Yılmaz, konuya dair ABD Dışişlerinden ve Pentagon’dan farklı açıklamalar yapıldığını hatırlattı. ABD’nin bu açıklamayla Soçi öncesi Rusya-Türkiye ilişkilerini provoke etmeye dönük bir niyet taşıdığını belirten Yılmaz, Afrin meselesinin Kürt meselesinden çok küresel ve bölgesel güçlerin hamle yaptığı bir alan olduğunu belirtti. Yılmaz, Türkiye’nin 2014’te Kobanê döneminde düştüğü hatanın benzerini Afrin’de sürdürmekte ısrar ettiğini dile getirdi. 

Siyaset Bilimci Sezin Öney ise Afrin’e olası operasyonla ilgili Rusya ve ABD politikası açısından değerlendirmede bulundu. Rusya’da martta başkanlık seçimleri olduğunu hatırlatan Öney şunları söyledi: “Evet, Putin’in bir rakibi yok. Bu seçimleri, rahatlıkla kazanacak. Ama, en büyük rakibi, katılım oranı düşüklüğü ve kendisine yönelik olarak, Rusya kamuoyundaki ilgi ve heyecanın düşmesi. Geçenlerde  yaklaşık 1 milyon tirajlı ve muhalif de olmayan Moskovskij Komsomolets gazetesinde, yaklaşan seçimlerin 'gelin arabası gibi süslenmeye çalışılan bir cenaze arabası' olduğu şeklinde bir yorum vardı. Kremlin çevresinin yolsuzlukları, ülke içinde zengin-yoksul arasındaki uçurumlar ve altyapı eksiklikleri, Rusya toplumunda sosyoekonomik buhran yaratıyor. Yüksek eğitimli bir topluma sahip Rusya ve yaşamdaki gerçeklerle, hayal edilenler- arzu duyulanlar arasında büyük bir uyumsuzluk var. 1917 Devrimi’nin de 100. yılında değişimlere gebe bir ülke portresi çiziyordu Rusya kendi içinde... Dolayısıyla, Rusya’nın politikası, mart 2018’e kadar Suriye ile ilgili konuların seçimlere yönelik negatif bir etkisi olmamasına odaklı olacaktır.”

Ukrayna savaşı sırasında Rusya genelinde oluşan büyük duygusal ve milliyetçi reaksiyonun Suriye savaşına müdahilik konusunda aynı hezeyanı yaratmadığını da belirten Öney, “Tersine, ‘ne işimiz var orada, çıkalım bir an önce’ ruh hali daha hakim” dedi. 

ABD VE RUSYA KISITLI OPERASYONA DESTEK VEREBİLİR 

Sezin Öney, ABD açısından da şu an bir ‘Beyaz Saray stratejisi’, ‘ABD Dışişleri Bakanlığı politikası’ gibi şeylerden söz etmenin mümkün olmadığını belirterek şunları söyledi: “ABD politikası olarak, Ulusal Güvenlik Danışmanı HR McMaster ve Pentagon eksenli bir ‘askeri vizyondan’ bahsedebiliriz. Askeri kanat da, Ortadoğu’da 'sadece varolmak zorunda oldukları kadar varlık gösterme' yanlısı; IŞİD ve diğer radikal İslamcı gruplara karşı askeri potansiyellerini koruyacak hiçbir ortağı feda etmezler. Bu noktada, ABD’nin askeri kanadının, Rusya’yı güç duruma düşürmek için, Türkiye’nin kısıtlı biçimde Afrin’e girmesini ve Rusya’nın Suriye’de, Esad yönetimi ile kurduğu dengeleri sarsmasını isteyebileceğini düşünüyorum. Hatta ABD, TSK’nin ve Ankara’nın da, Afrin’de ‘çatışma bataklığına saplanarak’ biraz zorlu zamanlar yaşamasının kendi açısından pozitif olacağını hesap edebilir. Bu açıdan, yaşanabilecek bir krizde, ABD’de de ‘ara bulucu' rolüne, ‘potansiyel kurtarıcı’ rolüne soyunmak isteyecekler olabileceğini düşünüyorum.”

Öney, “Sonuçta, ABD de, Rusya da; kendi çıkarlarını ön plana çıkarabilecek farklı hesaplarla, Türkiye’nin Afrin’e kısıtlı harekatını destekleyip, Ankara’nın kendi 'Pandora’nın Kutusu'nu açmasını isteyebilirler” değerlendirmesinde bulundu. 

Öney, görüşmelerine devam eden AKP ile MHP ittifakına atıf yaparak, “Milli Mutabakat Birliği”nin bu savaşa ihtiyaç duyduğunu şu sözlerle aktardı: “Bu birlik ve bahsettiğim süreç de, ‘kurucu savaşını’, ‘kurtuluş savaşını’ özler; yapı harcı olarak buna ihtiyaç duyar, bu algıyı yaratmaya ihtiyaç duyar; öyle diyelim."

Rusya, Afrin'den çekildiği iddiasını yalanladı

Siyasi partilerden Afrin tepkisi: Savaş yıkım getirir

Canikli: Afrin operasyonu kesinlikle yapılacak