Türkiye'nin en iyi üniversitesi ODTÜ, Samsun'un ekonomik kalkınması için yapılması gereken mekansal gelişimleri içeren raporunu tamamladı.
Raporda, Samsunport’un işlevinin değiştirilerek turistik liman haline getirilmesinden Samsun-Ankara arasında yeni bir karayoluna kadar çarpıcı öneriler yer aldı.
OKA, ODTÜ’YE HAZIRLATTI, VALİ KAYMAK’A SUNULDU
Orta Karadeniz Klakınma Ajansı tarafından, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Şehir ve Bölge Planlama Bölümü'nce hazırlanan 'Samsun Mekansal Gelişim Önerileri' Raporu, Samsun Valisi Osman Kaymak'a sunuldu. Ekonomik kalkınma için her türlü potansiyeli bulunmasına rağmen bir türlü sıçrama yapamayan Samsun'u masaya yatıran raporda ulaşımdan, tarıma, sanayiden turizme kadar yapılması gerekenler bir bir sıralandı.
EN BÜYÜK SORUN 'BAĞLANTISIZLIK'
ODTÜ'nün raporunda Samsun'da ekonomik kalkınmanın önünde duran en büyük engelin, sektörler ve odak noktaları arasındaki bağlantı eksiklikleri gösterildi. Bağlantısızlık sorunun bölgesel ölçekteki ayağını ise şehirlerarası ulaşım problemleri oluşturduğuna işaret edilirken, il ölçeğinde tarım-sanayi sektörleri arasındaki bağlantı eksikliği, eğitim teknoloji faaliyetlerinin eksikliği ve merkez ilçe-diğer ilçeler arasındaki eşitsizlikler temel sorunlar olarak belirlendi.
DEMİRYOLU TAŞIMACILIĞI BÜYÜK EKSİKLİK
Kıyı-kent kopukluğu ve kent içi ulaşım yetersizliğin de kent ölçeğinde tespit edilen sorunlar olduğuna dikkat çekilen raporda, bölgesel ölçekten bakıldığında ise, Samsun’da demiryolu taşımacılığı eksikliğinin önemli bir sorun olduğu belirtildi. Karadeniz Bölgesi içinde doğu-batı doğrultusunda demiryolu olmaması ve yönetimsel merkez olan Ankara’ya ve batı illere demiryolu ile ulaşımın Sivas ve Kayseri üzerinden sağlanabilmesi, Samsun’un çevre iller ve diğer Türkiye illeri tarafından erişilebilirliğini azalttığı vurgulandı.
LİMAN ŞEHİR İÇİNE SIKIŞMIŞ
Türkiye’deki diğer limanlara kıyasla Samsun Limanı’nın kapasitesi düşük olduğuna da işaret edilen raporda, limanın kapasitesinin kent içinde sıkışık olmasından dolayı arttırılamadığı belirtildi. Tarım ve sanayi sektörleri arasındaki bağlantı eksikliklerine işaret eden raporda, tarımda sulama-teknoloji-organizasyon yetersizliğinden dolayı tarım potansiyelinin tam verimle kullanılamadığı, ilçelerde üretilen ürünlerin yerinde işlenememesi ve yerel ekonomiye katkı sağlayamadığı, merkezde ve ilçelerde yeterli sayıda sanayi kuruluşu olmaması sebebiyle merkeze bağımlı hale gelindiği, OSB ve diğer sanayi kuruluşlarının tam kapasite ile kullanılamamasının da sorun yarattığı kaydedildi.
İŞTE SUNULAN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
ODTÜ'lü akademisyenler, bu sorunların çözümü için ilk etapta 6 ayağı bulunan bir strateji önerisinde bulundular. Bu stratejiler; Samsun'un çevre kentlerle olan karayolları ulaşım ağını geliştirmek, var olan demiryolu hattına en olarak Bafra-Ordu ve Samsun-Ankara arasında bir demiryolu hattı (Samsun-Ankara arasında önerilen demiryolu hattı için Ulaştırma Bakanlığı’nın başlatmış olduğu yüksek hızlı tren projesi esas alındı) ve İç Anadolu kentleri ile ulaşım bağlantısının Ankara üzerinden sağlanması önerisini getirdiler.
TEKKEKÖY’E BİR LİMAN DAHA
Ayrıca Samsun-Çarşamba Havaalanı kapasitesinin artırılması, yurtdışı seferlerin başlaması, Samsun’un multimodal bir ulaşım noktası olması sebebi ile yatırımcılar için çekim noktası haline getirilmesi geriktiğini belirttiler. Raporda kapasitesi oldukça düşük olan Samsun Limanı’nın yanına Tekkeköy’de bir liman daha açılması önerisi yapılırken, bu sayede bölgenin uluslararası ticaret kapasitesinin artırılması önerildi.
KAVAK VE ASARCIK ÖNE ÇIKTI
ODTÜ, Samsun'da tüm sektörlerin birbiriyle bağlantılı olarak çalışmasının öngörüldüğü bu kurgu içinde, Kavak ve Asarcık ilçelerini adeta 'üs' olarak belirledi. Kavak İlçesinin, sanayi koridoru ve ulaşım ağı üzerinde, Samsun kent merkezine ve lojistik merkez olan Tekkeköy’e yakın bir konumda bulunduğuna işaret eden ODTÜ'lü akademisyenler, bu nednle Kavak’ın sanayi odağı, Asarcık'ın ise tarım koridorlarının kesişim noktasında ve Samsun kent merkezine yakın bir konumda bulunması sebebi ile tarım odağı olarak seçildi. Bu kapsamda; Kavak-Asarcık-Tekkeköy Demiryolu kurularak tarımsal merkez olan Asarcık ve sanayi odağı olan Kavak’ın ürünlerininin Tekkeköy’de açılacak limana ulaştırmasının sağlanacağı, Kavak-Asarcık-Merkez Karayolunun da bu ilçeleri Samsun kent merkezine bağlamak için yapılacak yatırım olarak düşünülmesi gerektiği vurgulandı. Tam ilçeler için ayrı ayrı çözüm önerilerinin yer aldığı raporda yer alan önerilerden bazıları şöyle:
-Kavak-Asarcık-Tekkeköy demiryolu hattında yeni bir demiryolu açılmalı.
-Doğu Karadeniz-Terme-Çarşamba-Tekkeköy-Asarcık- Amasya-Anadolu hattında yeni bir demiryolu açılmalı.
-Kavak-Asarcık-Merkez hattında karayolu.
-Samsunport’un işlevinin değiştirilmesi, turistik liman haline getirilmesi
-Samsun-Ankara arasında yeni bir karayolu, Ayrıca Asarcık ve Erbaa’dan geçen yeni bir karayolu
-Kent içinde yeni bir çevre yolu
-Bafra OSB’nin medikal sanayi alanında uzmanlaşması
-Ondokuz Mayıs’da bir tarımsal ar-ge merkezi kurulması
-Samsun kent merkezinin güneyinde bir çevre yolu yapılması
-Samsun kent merkezi ile Çarşamba arasında bir banliyö hattı açılması.
-Çarşamba ve Bafra’da tarım ihtisas organize sanayi bölgeleri kurulması
-İlkadım’da bir şehir üniversitesinin kurulmasI, anik’te yeni bir üniversite kurulması
-Ondokuz Mayıs’ta medikal teknopark kurulması
-Yakakent-Terme arasında hafif raylı sistem ile toplu taşımanın güçlendirilmesi
-Ladik’te ve Havza'da rüzgar enerji santrallerinin kurulmasının teşvik edilmesi
-Vezirköprü’de mermer işleme tesislerinin kurulmasının teşvik edilmesi
-Atakum’da düşük kapasiteli yolcu limanı yapılması
-Çarşamba OSB’nin tarım ihtisas OSB’ye dönüştürülmesi,
-Çarşamba-Terme-Ordu demiryolu hattı açılması.
-Kavak’ta bulunan OSB’nin medikal sanayi alanında uzmanlaşması.
-Alaçam’da Su Ürünleri Fakültesi’nin açılması
-Ondokuz Mayıs Üniversitesi Kampüsü içinde ar-ge tesislerinin kurulması
-Tekkeköy’de sağlık meslek liseleri, sağlık meslek yüksek okulu ve teknik liseler
açılması
-Çarşamba’da Ziraat Fakültesi’nin açılması. Gülsüm ATİK
-Doğu Karadeniz-Terme-Çarşamba-Tekkeköy-Asarcık- Amasya-Anadolu hattında yeni bir demiryolu açılmalı.
-Kavak-Asarcık-Merkez hattında karayolu.
-Samsunport’un işlevinin değiştirilmesi, turistik liman haline getirilmesi
-Samsun-Ankara arasında yeni bir karayolu, Ayrıca Asarcık ve Erbaa’dan geçen yeni bir karayolu
-Kent içinde yeni bir çevre yolu
-Bafra OSB’nin medikal sanayi alanında uzmanlaşması
-Ondokuz Mayıs’da bir tarımsal ar-ge merkezi kurulması
-Samsun kent merkezinin güneyinde bir çevre yolu yapılması
-Samsun kent merkezi ile Çarşamba arasında bir banliyö hattı açılması.
-Çarşamba ve Bafra’da tarım ihtisas organize sanayi bölgeleri kurulması
-İlkadım’da bir şehir üniversitesinin kurulmasI, anik’te yeni bir üniversite kurulması
-Ondokuz Mayıs’ta medikal teknopark kurulması
-Yakakent-Terme arasında hafif raylı sistem ile toplu taşımanın güçlendirilmesi
-Ladik’te ve Havza'da rüzgar enerji santrallerinin kurulmasının teşvik edilmesi
-Vezirköprü’de mermer işleme tesislerinin kurulmasının teşvik edilmesi
-Atakum’da düşük kapasiteli yolcu limanı yapılması
-Çarşamba OSB’nin tarım ihtisas OSB’ye dönüştürülmesi,
-Çarşamba-Terme-Ordu demiryolu hattı açılması.
-Kavak’ta bulunan OSB’nin medikal sanayi alanında uzmanlaşması.
-Alaçam’da Su Ürünleri Fakültesi’nin açılması
-Ondokuz Mayıs Üniversitesi Kampüsü içinde ar-ge tesislerinin kurulması
-Tekkeköy’de sağlık meslek liseleri, sağlık meslek yüksek okulu ve teknik liseler
açılması
-Çarşamba’da Ziraat Fakültesi’nin açılması. Gülsüm ATİK