Haber: Selim GÖKEL - Fatih ÖZATA
Bir çok kaynakta Niğde İlinin en eski adının Nahita yada Nakita olduğu ileri sürülür. Bu konuda kaynak olarak da bu isimleri eserlerinde ilk kez yer veren, 1200’lü yıllarda yaşamış Fars tarihçi yazar İbn Bidi’nin eserleri kaynak gösterilir.
Oysa; Niğde isminin geçtiği ilk belge yine Niğde’de bulunmuştur. Ama ne yazık ki aslı değil, kopyası Niğde’dedir.
Niğde Kayseri yolu üzerinde bulunan Aktaş Kasabası, Yeni Mahallede Andaval Kilisesi’inde yapılan kazılar sırasında yuvarlak bazalt taşı üzerine rölyef ve Hitit Hiyeroglifi ile yazılmış bir kitabe bulunmuştur. Bu kitabe üzerinde bir kabartma şeklinde yapılmış bir kral profili ve üst tarafından da Hitit Hiyeroglif alfabesi ile yazılmış yazı bulunmaktadır.
Milattan Önce 8. Yüzyılda Anadolu da kurulan Geç Hitit Şehir Krallıkları döneminden kalma bu kitabenin üzerinde “Nahitiya” kelimesi geçmektedir. Niğde’nin önceki isminin kaynağı ve bu ismin geçtiği en eski belge olduğu kabul ediliyor. Bu kitabe üzerinde “Ben Nahitiya Kralı Saruwanis” yazmaktadır. Kitabede Nahitiya kentinin efendisi olarak bahsi geçen Saruwanis’in, Tuwana kralı olduğu ve Warpalawa’dan daha önce hüküm sürdüğü bilinmektedir. Nahitiya şimdiki Niğde şehrinin Hitit dönemindeki adıdır. Nahitiya ismi, Nahita, Nigita, Nigide, Selçuklularda Nigde ve Cumhuriyet döneminde ise Niğde olarak değişerek günümüze kadar gelmiştir.
İlginçtir… Bu eserin aslı Anadolu Medeniyetler Müzesinde Ankara’da sergileniyor. Niğde’nin ilk isminin geçtiği kitabenin bir kopyası ise Niğde Müzesinde sergileniyor.
ANDAVAL KİTABESİ ( Geç Hitit Dönemi MÖ.8.yy.)
Üzerinde bir rölyef ve Hitit Hiyeroglifi ile yazılmış dört satırı gözüken bir yazıt bulunan stel parçası olduğu düşünülen yazıt yaklaşık 50 cm. çapında dairesel olarak kesilmiştir. Üzerinde:
-Ben (S)aru(w)anis Nahitiya Şehrinin yöneticisi ve efendisiyim.
-Ve ben …
-Ve ben ne zaman (?) (Onu) ovalardan meydana çıkarsam
-Ben (yazın) at sürüsünü burada otlatacağım.
-Ve benim (için) o (…
-…) ve Warpalawa (…) büyük olur (…
yazısı okunabilmektedir.
