Rusya ile S-400'den G-400'e ilişkiler
Türkiye'nin, Rusya'dan S-400 savunma sistemi alıp almayacağı tartışmaları sürürken, iki ülke arasında enerji çevrelerinde "G-400" olarak adlandırılan yeni bir konu daha gündeme girdi. Özel sektör doğalgaz ithalatçıları, Gazprom'a karşı doğalgaz fiyatıyla ilgili açılan ayrı ayrı dört tahkim davasını da kaybetti. Gazprom'a, 2017 ve 2018 yılları için geriye yönelik 400 milyon dolarlık bir ödeme söz konusu. Enerji çevreleri, özel sektöre büyük darbe vuracak bu ödemeyi, kısaca "G-400" olarak adlandırıyor. Olcay Aydilek'in haberi
Türkiye’de, BOTAŞ’ın yanı sıra özel sektör şirketleri de Rus Gazprom’dan doğalgaz ithal ediyor. Özel sektörün kontrolünde, yıllık 10 milyar metreküplük doğalgaz ithalat sözleşmesi bulunuyor. Şirketler, ithal ettikleri doğalgazı toptancılara ya da diğer müşterilerine satıyor.
G-400’E GİDEN SÜREÇ
Türkiye’de faaliyet gösteren özel sektör gaz ithalatçıları ile Gazprom, doğalgaz fiyatı odaklı anlaşmazlık nedeniyle tahkimlik oldu. İthalatçılar adına ayrı ayrı davalar açıldı. Bu kapsamdaki dört dava da tek tek sonuçlandı. Batı Hattı Doğalgaz AŞ’nin davası da kısa süre önce Gazprom lehine sonuçlandı.
DAHA PAHALI GAZ
Davaların, Gazprom lehine sonuçlanmasının etkisi ne olacak? Gazprom, ithalatçı şirketlere, BOTAŞ’a göre yüzde 10.25 oranında indirimli gaz satışı yapıyordu. Bu indirim sona erdi. Diğer bir deyişle önceki yıllara göre ithalatçılar, daha pahalı fiyattan gaz satın almaya başladı. Müşterilerine de daha yüksekten gaz satacaklar.
İkinci ve kritik bir konu dava var. Tahkim süreci Türkiye’de faaliyet gösteren şirketler aleyhine sonuçlandığı için 2017 ve 2018 yıllarında ithal edilen doğalgaza uygulanan yüzde 10.25 indirimin geçmişe dönük olarak talep edilmesi söz konusu. Enerji çevreleri, sektöre büyük darbe vuracak bu ödemeyi ya da olası talebi, kısaca “G-400” olarak adlandırıyor. Şirketlerin (gerek ithalatçı, gerekse de tedarikçi), bu büyüklükte bir tutarın altından kalkmasının mümkün olmadığına işaret ediyorlar.
