İstişare iki sebeple yapılır; birincisi meşrû bir işin yapılmasını sağlamak, ikincisi ise ortaya çıkan bir problemi en güzel ve faydalı bir şekilde çözmek.

Meşvereti emreden âyetlerden biri Mekke döneminde nazil olmuştur. Nüzul sebebi ise Uhud Savaşı için yapılan istişare sonucunda meydan muharebesi kararı çıkmış ve savaş kısmen mağlûbiyet ile neticelenmiş. Münafıkların istişare kararının zahire göre isabetsizliği ile dalga geçmeleri ve mü’minlerin kafalarını karıştırmaları üzerine bizzat Peygamberimiz’e (asm) hitaben nüzul edilmiş ve istişare kararına sahip çıkmaya dâvet edilmiş. 

Âyet meali şöyle: “Allah’ın rahmetinden dolayı, sen onlara karşı yumuşak davrandın. Eğer kaba ve katı kalbli olsaydın, şüphesiz etrafından dağılır giderlerdi. Onları affet, onlara mağfiret dile, iş hakkında onlara danış, fakat karar verdin mi Allah’a güven, doğrusu Allah güvenenleri sever.” (Âli İmran, 159) Burada olduğu gibi âyette istişare adabları belirlenmiş şöyle ki; istişare üyelerine yumuşak davranmak, sert ve haşin davranmamak, hürriyeti esas almak, istişarede konuşulan konuları karara bağlamak, kararlara sahip çıkmak, uygulamada kararlı olmak gibi.

Peygamberimiz (asm) sahabelerle istişare etmeden kendi başına karar almazdı. Üstadımız da iman hizmetinde: “Bundan sonra her meselemizde emir, Risale-i Nur’un şahs-ı manevisini temsil eden has şakirtlerin ve sizlerindir. Benimde şimdi bir reyim var.” demiştir.

Yine Üstadımız: ”Müslümanların hayat-ı içtimaiye-i İslâmiyedeki saadetinin anahtarı meşveret-i şeriyedir.” buyurmuştur.

Yazık ki İslâm dünyası istişareyi ferdî uygularken Batı dünyası bunu kurumsal uygulayarak bizden öndedirler. İstişare, demokrasinin de temelini ve esasını teşkil eder.  Ayrıca istişare insanın fikrine, düşüncesine, aklına değer verdiğinin en güzel ispatıdır.

 İstişare bir çok doğru içinden en faydalı, en uygunu, en doğrusunu hayatımıza uyguladığımız kararımızdır. Efendimiz (asm) “istişare eden pişman olmaz” buyurmuştur. Bir başka hadiste de “Bir millet istişare ettiği müddetçe zillete düşmez.” buyurarak meşveretin sosyal, siyasî hayat-ı içtimaiyeyi de düzenlediğini söylemektedir.

Üstadımız bir de şahsî hayatımızdaki vesveselerden kurtulmak için istişarenin faydasını şu şekilde söylemiş: “Meşveret-i şeriye ile reylerinizi teşettütten muhafaza ediniz ihlâs düsturlarını her vakit göz önünde bulundurunuz.”

Meşveret yapacak olanların zamanın ve sosyal çevrenin şartlarını bilmesi, bilgili, ileri görüşlü olması gerekir ki Peygamberimiz (asm) bu hakikate şöyle işaret etmiştir: “Meşvereti ehil ve güvenilir olanlarla yapınız”. Atalarımız da “akıllıya danış, aklı senin olsun” demişler.

Farklı bir hadiste Peygamberimiz (asm): “Allah ümmetimi dalâlet üzere birleştirmez; “Allah’ın eli cemaatin eli üzerindedir” buyurmuşlardır..

İnsanın fıtratı hak ve adalete meftundur haksızlığa karşı çıkar. Bu sebeple insanların çoğu haksız ve yanlış kararda ittifak etmez. Burada da cemaatimizi ve gazetemizi tebrik etmeden geçemeyeceğim, tebrikler Yeni Asya ve ailesi.