Dr. Ümit Aktaş

Dr. Ümit Aktaş

umit.aktas@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Susam, çörekotu ve kimyon... Doğanın bize sunduğu şifalı tohumları daha çok tüketmek için pek çok neden var. Peki, bu tohumların sağlık faydalarını ve onları tüketmenin püf noktalarını biliyor musunuz?

Susam dendiğinde aklınıza simit, çörekotu dendiğinde aklınıza poğaçalar, tuzlu kurabiyeler geliyor değil mi? Maalesef bu şifalı tohumlar genelde zararlı gıdalarla birlikte anılır. Et yemeklerini çeşnilendirmek için kullandığımız kimyonu ele alalım. Toz halinde satın alıp kullandığımız kimyonda, kimyon tohumunun içindeki faydalı bileşenleri bulamayacağınızı biliyor musunuz?

Bugün doğanın bize sunduğu üç şifalı tohumun sağlık yararlarını ve bunlardan optimum şekilde faydalanmanın yollarını keşfedeceğiz.

Değerli tohumlar rehberi



Susamın faydaları


Bitkisel omega-3 yağ asitleri ve glutatyon açısından zengin bir kaynak olan susam tohumları, aynı zamanda bol miktarda demir, kalsiyum ve magnezyum içerir. Bol bol susam ezmesi, yani tahin tüketmek bu yağlı tohumdan faydalanmak için harika bir yoldur. Ancak siz gidip tahin pekmez yerseniz, tahinin şifasını pekmezin şeker muhteviyatına kurban edersiniz. Bu yüzden de tahini baharatlar, sızma zeytinyağı ve limonla karıştırıp salata sosu olarak kullanmanızı tavsiye ediyorum.

Haberin Devamı

Hormon düzenleyicidir: Bağırsak florasındaki faydalı bakteriler, susamın içindeki sesamin maddesini bir fitoöstrojene, yani östrojen gibi davranan bir bileşene dönüştürür. Sıcak basması, huzursuzluk gibi menopoz sorunlarından şikâyetçi olanlar için mükemmel bir besindir.

Meme kanserine karşı koruyucudur: Hormonlarla ilişkili meme kanserinden korunmak içinde diyetinize eklemeniz gereken besinlerin başında susam gelir.

Kan şekerini dengeler: Bu yağlı tohum insülin direncinden, diyabetten korur. Bilimsel bulgular da susamın anti-diyabet etkisini destekliyor. (1)

Doğal bir tansiyon ilacıdır: Yale Journal of Biological Medicine’da yayımlanan bir araştırma susamın yüksek tansiyonu düşürmede fayda sağladığını gösteriyor. (2)

Sindirim dostu kimyon

Pek çok faydası olan bu baharatın şifalı özelliklerinden faydalanmak istiyorsanız tohum olarak satın alın ve kullanmadan hemen önce havanda dövün. Yemeklere, özellikle de et yemeklerine nefis bir aroma katan kimyon tohumunun geleneksel tıpta da önemli bir yeri vardır. Özellikle gaz ve sindirim sorunlarına karşı son derece etkili olduğu binlerce yıldır biliniyor.

Doğal bir hazımsızlık ilacıdır: Eğer sindirim problemleri yaşıyorsanız bu baharattan faydalanmanızı öneriyorum. Mideyi rahatlatmak, hazımsızlık ve gaz problemlerinden kurtulmak için hazımsızlık çayını deneyin.

Solunum yolu hastalıklarında etkilidir: Kimyon, astım ve bronşit hastaları için kimyon harika bir ilaçtır. Bu baharat solunum yolundaki mukus ve balgamı temizlemekte de çok etkilidir.

Emziren annelerin can dostudur: Sütü az geldiği için bebeğini emzirmekte zorlanan anneler mutlaka kimyondan faydalanmalı. Kimyon hem anne sütünü artırır hem de bu sütle beslenen bebeğin gazını giderir. Bir taşla iki kuş!

Doğal bir ishal ilacıdır: İshal olduğunuzda bir bardağa bir tatlı kaşığı taze öğütülmüş kimyon koyun. Üstüne sıcak su ekleyin. 10 dakika kadar demlenmesini bekleyin. Süzüp için.

Şifalı çörekotu


Sağlığını korumak isteyen herkese her gün bir tatlı kaşığı çörekotu tüketmelerini öneriyorum. Ama şifalı etkisi için siyah tohumları dövmeniz gerekiyor. Çörekotunu havanda dövüp yağını çıkarın, salatalarınıza, yoğurdunuza katın.

Kanserden korur: Çörek otu yağının ve bu yağdan elde edilen timokinon maddesinin karaciğer, pankreas, meme, mide, kolon ve beyin kanserlerini önlemede, hatta hastalığın seyrini yavaşlatmada etkili olduğunu gösteren araştırmalar var. (3)

Karaciğer sağlığını destekler: Alkol tüketimi, hastalık ya da ilaç kullanımı nedeniyle karaciğerin fonksiyonlarını düzgün olarak yerine getiremediği durumlarda çörek otu yağı, karaciğerin iyileşme sürecini hızlandırıyor.

Diyabet tedavisinde ve kilo kontrolünde etkilidir: Çörek otu yağı diyabeti önleme ve tedavi etmede de son derece önemli bir etkiye sahiptir. (4) Kan şekerini dengeleyerek açlık ataklarını önler. Kilo vermeye yardımcı bitkisel bir destek arayanlara çörekotunu tavsiye ediyorum.

HAZIMSIZLIK ÇAYI

1 tatlı kaşığı kimyon

Haberin Devamı

1 tatlı kaşığı rezene

1 tatlı kaşığı nane

Sindirim problemi, gaz sorunu yaşayanlar bu çayın büyük faydasını görecekler. Tüm malzemeleri bir fincana koyun ve üstüne sıcak su ekleyin. Ağzı kapalı olarak 10 dakika kadar demlenmesini bekledikten sonra içebilirsiniz.

1 “Sesame oil synergistic effect with anti-diabetic medication in patients with type 2 diabetes mellitus” Sankar E, et al, Clin Nutr. 2010 Dec 15.
2 “Effect of Sesame Oil on Diuretics or ß-blockers in the Modulation of Blood Pressure, Anthropometry, Lipid Profile, and Redox Status” D. Sankar, M. Rao, K.V. Pugalendi ,Yale J Biol Med. 2006 Mar; 79(1): 1926.
3 “Recent advances on the anti-cancer properties of Nigella sativa, a widely used food additive” J Ayurveda Integr Med. 2016 Jul-Sep; 7(3): 173180.
4 “Effects of black seed (Nigella sativa) on metabolic parameters in diabetes mellitus: A systematic review” Javad Heshmati, Nazli Namazi Complement Ther Med. 2015 Apr;23(2):275-282. Epub 2015 Feb 9. PMID: 25847566