28 Şubat 2020 07:40

Koronavirüs (Kovid-19) ile ilgili doğru bilinen yanlışlar

Bugüne kadar koronavirüs ile ilgili pek çok bilgi öne sürüldü. Bunların birçoğu manipülatif, doğru olduğu kanıtlanmamış bilgiler. Peki, koronavirüs ile ilgili doğru bilinen yanlışlar neler?

Fotoğraf: AA

Paylaş

Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve dünyaya yayılan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) bugüne kadar 40'dan fazla ülkede görüldü. Soğuk algınlığına benzer belirtilerle ortaya çıkan koronavirüsün özellikle yaşlıları ve bağışık sistemi zayıf olan, kronik hastalığı olan kişileri etkilediğine dikkat çekildi. Ancak bugüne kadar koronavirüse dair birçok yanlış veya doğruluğu kanıtlanmayan bilgi de paylaşıldı. Korunmak için "el hijyeni" yeterli denildi, maske takmanın bir zorunluluk olmadığı söylendi, bazı besinlerin virüse karşı koruduğu öne sürüldü. Hatta canlı yayında "kelle paça tüketin" denildi. Peki, koronavirüs ile ilgili doğru bilinen yanlışlar neler?

İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Nail Özgüneş, koronavirüs (Kovid-19) salgını ile ilgili doğru bilinen yanlışları anlattı.

KORONAVİRÜS YENİ ÇIKAN EN TEHLİKELİ VİRÜS (YANLIŞ)

Öncelikle bu virüs, yeni değildir. Koronavirüs, 2003 SARS (Şiddetli Akut Solunum Yolu Sendromu) ve 2012’de önce Ürdün sonra Suudi Arabistan’da görülen MERS (Orta Doğu Solunum Sendromu) olaylarından sorumlu olan virüstür. Koronavirüs tehlikeli bir hastalıktır ancak dünya üzerindeki en tehlikeli hastalıktır diyemeyiz.

VİRÜSE YAKALANANLAR MUTLAKA HAYATINI KAYBEDER (YANLIŞ)

Her koronavirüs hastası, hayatını kaybetmemektedir. Bu oran, sanıldığı kadar yüksek değildir. Normal grip hastalığından ölen kişiler, koronavirüsten ölenlerden 60 kat daha fazladır. Koronavirüsün ölümcül seyrettiği hastalar genellikle; bir hastalık nedeniyle bünyesi zayıf olan kişiler ve yaşlı hastalardır. Bu kişilerin, virüsten korunmaya daha çok dikkat etmeleri ve bağışıklık sistemlerini güçlendirmeleri gerekmektedir.

HASTA BİRİSİNDEN BİRAZ UZAK DURSAM YETER (YANLIŞ)

Dünya Sağlık Örgütünden ilk olarak; hastalık belirtileri (öksürmek, hapşırmak, burun akıntısı, yüksek ateş) olan kişilerden 1 metre uzak kalınması gerektiğini açıklamıştı. Ancak şu anda hastalığın yayılmasına bağlı olarak uygun olan, hastalık belirtisi olan kişiden en az 2 metre uzaklıkta kalınmasıdır. Buna ek olarak, mutlaka hijyen kurallarına uymak gerekir.

KORONAVİRÜSTEN KORUNABİLMEK MÜMKÜN DEĞİL (YANLIŞ)

Gerekli tedbirleri aldığınız zaman korunabilmek mümkündür. Hastalığın başlıca bulaşma yolu öksürük-aksırık esnasında solunum yolu ile ortama saçılan damlacık enfeksiyonu ile olduğundan, bulaşmayı engellemek için solunum yolu enfeksiyonlarından korunma önlemlerine uyulması önerilir. Bunun ilk şartı; insandan-insana yakın temastan kaçınılmasıdır. Yakın temasın anlamı, hasta bireye yaklaşık 2 metre mesafede bulunmak, öksürük-aksırık esnasında solunum yolu ile saçtığı damlacıklara maruz kalmak, öpüşmek, sarılmak gibi durumlardır. Çünkü böylelikle virüs; yakındaki kişinin ağız, burun, göz mukozasına ulaşabilir. El hijyeni, tüm hastalıklarda olduğu gibi koronavirüste de önem taşımaktadır. Eller yıkanamıyorsa alkol bazlı dezenfektan tercih edilmelidir. Öksürürken veya hapşırırken, ağzınızı ve burnunuzu dirseğinizle veya bir kağıt mendille kapatın, ardından mendili kapalı bir çöpe atın ve ellerinizi yıkayın. Soğuk algınlığı, ateş veya öksürük gibi grip semptomları olan kişilerle yakın temastan kaçının. Ateş, öksürük, solunum güçlüğü gibi belirtiler gösterirseniz en yakın sağlık kurumuna veya doktorunuza hemen gidin.

KORUNABİLMENİN TEK YOLU ÖZEL MASKE VE KIYAFETLER (YANLIŞ)

Maske ve özel kıyafetler genellikle hastalığın kesin olarak görüldüğü alanlarda uygulanmaktadır. Bunun dışında günlük hayatta, bunlara gerek yoktur. Ancak kişiler yine de önlem olarak toplu alanlarda maske kullanabilir. Yukarıdaki korunma yöntemlerine dikkat edilirse, koronavirüsten korunabilmek mümkündür.

ELİMİ YIKAMAM YETERLİ OLUR (YANLIŞ)

El hijyeni, koronavirüsten korunmada önemlidir ancak tek başına yetersizdir. Diğer korunma önerilerine de dikkat etmek gerekir.

MASKEYİ BİRKAÇ DEFA KULLANSAM BİR ŞEY OLMAZ (YANLIŞ)

Maskeler genellikle tek kullanımlıktır. 2 kere dahi kullanılmamalıdır.

ÇİN'DEN GELEN MALZEMELERİ KULLANMAYALIM (YANLIŞ)

Uzun süre yolda kalmış kuru ürünlerde koronavirüsün taşınması mümkün değildir. Virüs bahsettiğimiz gibi, kişiden kişiye yakın temas halinde bulaşmaktadır.

HAYVANLARDAN UZAK DURALIM (YANLIŞ)

Koronavirüsün yarasa ve karıncayiyen üzerinden bulaşıldığı düşünülmektedir. Virüs ilk etapta hayvanlardan bulaşmış olsa bile, özellikle evcil hayvanlar için şu anda böyle bir durum söz konusu değildir.

ŞU BESİNLER KORONAVİRÜSTEN KORUYOR (YANLIŞ)

Herhangi bir besinin şu an için koronavirüsten koruması mümkün değildir. Kişiler tek bir besine odaklanmak yerine, genel olarak sağlıklı beslenerek bağışıklık sistemlerini güçlü tutmalıdırlar.

SİRKE KULLANIMI KORONAVİRÜS ENFEKSİYONUNU ÖNLER (YANLIŞ)

Hayır. Sirke kullanımının yeni koronavirüs enfeksiyonundan korunmada bir faydası yoktur.

BURNUNUZU TUZLU SUYLA YIKAMAK VİRÜSÜ ÖNLER (YANLIŞ)

Hayır. Burnu tuzlu suyla düzenli olarak yıkamanın koronavirüs enfeksiyonundan korunmada bir faydası yoktur.

KORONAVİRÜS ANİ ÖLÜMLERE NEDEN OLUR (YANLIŞ)

Hastalanan kişilerle ilgili yayımlanmış verilere göre, hastalık nispeten yavaş bir seyir göstermektedir. İlk birkaç gün daha hafif şikayetler (ateş, boğaz ağrısı, halsizlik gibi) görülmekte sonrasında öksürük, nefes darlığı gibi belirtiler eklenmektedir. Hastalar genellikle 7 günden sonra hastaneye başvuracak kadar ağırlaşmaktadır. Dolayısı ile sosyal medyada yer alan, birden bire yere düşüp hastalanan veya ölen hastalarla ilgili videolar gerçeği yansıtmamaktadır. (HABER MERKEZİ)