Mahallesindeki 'binamız riskli' çığlığını 4 yıldır duymayan AFAD, 9 bin 911 km mesafedeki Mozambik’e yardıma gitmiş

AFAD kendi merkezinin de yer aldığı hatta Gaziosmanpaşa’da kapı komşusu olan okulların, ‘Binamız çok yaşlı, riskli’ çığlığını 4 yıldır duymamış. Okulların 2015-2019 Stratejik Raporları’ndaki sesini 4 yıldır duymayan AFAD, 4 ay önce Türkiye’ye 9 bin 911 km mesafedeki Mozambik’e yardıma gitmiş. ...

ABD'den sonra, 6 milyar dolarlık bütçeyle Türkiye'nin dünyada en çok küresel yardım yapan ikinci ülke olmasını sitesinde gururla anlatan AFAD'ın küresel yardıma koşarken kendi mahallesini unuttuğu ortaya çıktı. İstanbul/Gaziosmanpaşa'da AFAD'ın kendi merkezinin hemen yakınındaki 7 okul son İstanbul depreminde 4'ü ağır 3'ü hafif hasarlı olmak üzere hasar gördü. Sözcü'den Sultan Uçar'ın haberine göre; Okulların, 2015-2019 Stratejik Planlar'ındaki, ‘Binalarımız çok eski, yaşlı, yetersiz' diye yaptıkları uyarıları 4 yıldır kimse görmemiş.

Yaraları 9 bin 911 km uzakta sararken
İstanbul'daki binlerce çocuğun her an enkaz altında kalabileceğini 4 yıldır göremeyen AFAD, daha 4 ay önce Güney Afrika'ya yardıma gitmesini ise 16 Ağustos 2019'da resmi sitesinden gururla anlatıyor. Türkiye'ye uçakla dahi 12 saat 40 dakika mesafede, 9 bin 911 km uzaklıktaki Mozambik'e bağlı Beira'ya İdai adlı tropikal kasırganın yaralarını sarmaya gitmişler. Ankara'dan 23 Mart 2019'da kalkan uçakta; 23'ü AFAD, 6'sı Saüğlık Bakanlığı, 2'si Kızılay, 17'si AKUT ve 2'si AA'dan 50 kişi vardı. Heyet , bu çabalarını dünyaya duyurmak için fotoğraf çektirmeyi de ihmal etmemiş.

Komşu okulların ağır hasarını göremedi

Yetmemiş resmi sitesinden de 50 kişilik heyetinin Afrika'daki başarısını, “Kimsenin giremediği bölgelerde çalıştık. Afetten en çok etkilenen Beira şehrine ulaşan ilk yardım ekibi biz olduk” diye gururla anlatıyor. Gaziosmanpaşa'da kendi merkezindeki 4'ü ağır hasarlı 3'ü hafif ve tamamı kapatılan 7 okulun durumundan ise ancak 5.8'lik İstanbul depremiyle haberdar olabildiler. İstanbul'da 5.8'lik son depremde biri öğrenci yurdu olmak üzere, eğitime kapatılan 28 okuldan 7'si yani her 4 okuldan biri, İstanbul AFAD'ın da merkez yerleşkesinin bulunduğu Gaziosmanpaşa'da. 4'ü ağır 3'ü hafif hasarlı okullar, 2015-2019 yılı Stratejik Planları'nda okulların afet tatbikatı yaptığını ama fiziki koşullarının yetersiz ve binalarının çok eski olduğunu raporlarla bildirmişler.

Mozambik'e yardıma gitmişler

Binlerce çocuğun okuduğu okulların durumu; AFAD'ın, İstanbul Valiliği'nin ve İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü'nün ilgisini çekmeyi başaramamış. AFAD bu arada boş durmamış. Arama-kurtarmadan daha çok afete hazırlığın önemini resmi sitesinde anlatan AFAD bu arada Güney Afrika'daki Mozambik'deki Beira kentinde geçtiğimiz 19 Mart 2019'da meydana gelen Idai adlı tropik kasırgaya Ankara merkezli 23 Mart 2019 tarihli bir uçuşla 50 kişilik bir heyetle yardıma gitmişler.

Stratejik planlarına yazmışlar
İstanbul'da yaşanan 5.8'lik deprem sonrası valilik kararıyla hafif, orta ve ağır hasarlı yaklaşık 50 bin öğrencinin okuduğu 29 okul eğitime kapatıldı. Megakentte depremde ağır hasar alan 10 okuldan 4'ü ve yine hafif hasarlı 3 okul da İstanbul İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü (AFAD)'la aynı ilçede Gaziosmanpaşa'da bulunuyor. AFAD'la aynı mahallede bulunan 7 okul, fiziki koşullarının çok kötü ve binaların yaşlı olduğunu Stratejik Planları'na yazarak göndermişler. 2015-2019 yılını kapsayan planları kimse ciddiye almamış olacak ki; güçlendirme çalışması yapılmamış. Sonunda da okullar 5.8 şiddetindeki deprem sonrası, ‘Ağır Hasarlı' diye çürüğe çıkarıldı.

10 ağır hasarlı okuldan 4'ü AFAD'ın yanında
İstanbul AFAD'ın ana yerleşkesinin de bulunduğu merkez ofisi de Gaziosmanpaşa'da bulunuyor. Binlerce çocuğun eğitim gördüğü ilçede son depremde 100. Yıl İlkokulu/Ortaokulu, Gönül Pınarı Özel Eğitim İş Okulu, Vefa Poyraz Anadolu Lisesi, Küçük Köy Anadolu İmam Hatip Lisesi ağır hasarlı ve Gazipaşa İlkokulu, Karlıtepe Ortaokulu, Şehit Öğretmen Mustafa Gümüş İmam Hatip Ortaokulu'da hafif hasarlı olduğu için 7 okul zorunlu olarak eğitim-öğretime kapattı. İstanbul'da kapatılan 1'i Çapa Fen Lisesi Kız Öğrenci yurdu olmak üzere 28 okuldan 7'si yani her 4 okuldan biri aslında AFAD'ın yanı başında bulunuyor.

Güçlendirme 14 yıl önce
Okulların stratejik planlarında okul binalarının yaşlılığı konusunda uyarılar yer alıyor. Bu okullardan ağır hasarlı ilan edilen Vefa Poyraz Anadolu Lisesi en eski okullardan biri. 1966'da Süleyman Demirel'in eğitime açtığı okul, 1999 Depremi sonrası süreçte baştan sona incelenmiş ve 2006 yılında tüm zemin etütleri yapılarak, baştan sona yenilendiğini bildiriyor. Ancak yine de okul binasının çok eski olduğu da planlarda sıklıkla hatırlatılıyor.

“Okul binamız çok eski” demişler
Ağır hasarlı okullar ile AFAD arasındaki en uzak mesafedeki okul olan 100.Yıl İlkokulu ve Ortaokulu'nun kurtarma merkezine mesafesi sadece 9 km. Ortalama bir hızla gidilse bile sadece 7 dakika sürüyor. Ancak okulun bundan 4 yıl önce hazırladığı 2015-2019 Stratejik Planı'ndaki, “Afet ve Acil durumlar için tatbikat yapıyoruz ama binamız çok eski, yetersiz” çığlığını kimse duymamış.

Vali, ‘İyi dersler' diledi ama…
Öte yandan İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, 20 saat süren suskunluğunun ardından dün (Pazartesi günü) saat 14:10'da sosyal medya hesabından bir açıklama yaparak; ” Kıymetli İstanbullular, Ön Hasar Tespit çalışmalarında az ve ağır hasarlı olduğu tespit edilen 29 okulda eğitim gören öğrencilerimizin geçici olarak eğitimlerine devam edecekleri okullar belirlenmiş ve velilerimize bildirilmiştir. İyi dersler diliyorum” demişti.

Okullarda zorunlu ikili eğitim
Vali Yerlikaya, depremzede öğrencilere, iyi dersler dilese de, dersler pek iyi geçecek gibi görünmüyor. İstanbul'da deprem hasarlı olduğu için eğitime kapatılan 29 okulda okuyan yaklaşık 50 bin öğrenci, “Misafir öğrenci' statüsüyle başka okullara gönderilince şimdi bir çok okulda tam gün eğitimden ikili eğitime geçilmek zorunda kalındı. Öğrenciler, sabahın köründe yollara dökülecek. Misafir edildikleri okullarda da, ev sahibi okullar da zorunlu olarak yarım gün eğitime geçmek zorunda kaldıkları için istenmeyecekler. Ders proğramları, sil baştan değiştirileceği gibi, birçok ilkokul öğrencisi de ev adreslerinden daha uzaktaki okullara gitmek zorunda kalacak.

İşte AFAD’ın Mozambik günleri
Türkiye'nin deprem kuşağında yer aldığı ve doğal afetlerden en fazla etkilenen ülke olduğunu da vurgulayan İstanbul İl AFAD Müdürü Başkanı İbrahim Tarı, Mozambik'e yardımın da kapsamlı olarak yayımlandığı 16 Ağustos 2019 tarihli resmi bir değerlendirme yazısı da yayımlamış. ‘Afetlere hazırlık her zaman önemli' başlıklı resmi yazıda; Türkiye'de sadece yer hareketi olarak 23 bin farklı deprem meydana geldiğinin de altı çiziliyor.

“Afetten önce önlem için çalışıyoruz”
İstanbul'un büyük şehir olduğu, birinci derece deprem kuşağında yer aldığı belirtilerek, “Bütün bu risklere hazır olmak için yapılacak her şey, her düzeyde düşünüldü. Çok şey yapıldı, epey mesafe alındı” deniliyor. Afet konusunda artık nasıl hazır olunacağı yönünde icraya başlatıklarını anlatan Tarı, “Valilik olarak afetler nedeniyle cana ve mala gelen zararları azaltmak ile afet ve acil durumların oluşturduğu zararların önlenmesi için bu duruma yol açan tehlike ve risklerin belirlenmesi, bunların afet olmadan önce önleyecek veya en aza indirecek önlemlerin alınması yönündeki çalışmalarımızı büyük bir hızla sürdürmekteyiz” diyor.

“Mozambik’de kimsenin giremediği yerlere girdik”
AFAD'ın 5 kıtada 50 ülkede dünyanın her yerine yardım götürdüğünü anlatan Müdür Tarı, “Dünyanın neresinde ihtiyaç varsa, insani yardım, arama kurtarma, afete destek gibi, AFAD orada vardır. Yardım kampanyalarıyla AFAD son olarak Afrika'nın Güneydoğusu'nda tropik kasırga sonrası Mozambik'de kimsenin giremediği bölgelerde çalıştı ve afetten en çok etkilenen Beira şehrine ulaşan ilk yardım ekibi oldu” diye resmi sitesinde tanıtım da yapıyor.

“Türkiye 6 milyar dolar yardımla dünya ikincisi”
AFAD yine resmi sitesinde, Küresel İnsani Yardım 2017 yılı raporu'na göre; 6.3 milyar dolarlık yardımla yapılan küresel yardımın yüzde 22'sini karşıladığı için dünya birincisi olan ABD'den sonra, dünyada 6 milyar dolarlık yardım yapan Türkiye'ninde ikinci olduğu gururla anlatıyor. Ancak aynı AFAD kendi merkezinin de bulunduğu İstanbul/Gaziosmanpaşa'daki çocukların sesini duymuyor. Afetten önce çözüm bulmak yerine afet olunca okullar kapatılarak çözüm bulunuyor.