Kısa adı TTK olan Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun bazı müesseselerinde üretim durdurmasına yol açan rapor, çalışanlar ve bölge halkında büyük endişe yaratıyor.  Bir günlük üretim durdurmalar ile başlayan uygulamaların nereye varacağının bilinmezliği devam ediyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müfettişlerinin hazırladığı ve üretim durduran raporun tam metnini aynen yayımlayarak; kamuoyunu bilgilendirme görevini bir kez daha yerine getiriyoruz.

İŞTE O RAPOR !

‘TTK Armutçuk Müessese Müdürlüğü Kdz. Ereğli / Zonguldak’ adresindeki ‘TTK Genel Müdürlüğü – Armutçuk Müessese Müdürlüğü’ unvanlı işyerinde, Bakanlığımızın İş Müfettişi Yardımcısı Cumhur Kutay Erbayat, İş Müfettişi Yardımcısı Semih Tekin ve İş Müfettişi Yardımcısı Rıdvan Mevsim tarafından yapılan denetim sonucu düzenlenen 08.04.2015 tarih ve 9864-TDB-7, 9914-TDB-4, 10083-TDB-12 sayılı İdari Tedbir Raporunda belirtilen 3 (üç) adet bulunan çalışanlar için hayati tehlike oluşturduğu, dolayısıyla işyerinde ‘İşin Durdurulmasının’ görüş ve kanaatinde oldukları belirtilmiştir.

Bu hususlar ve bu hususlarla ilgili yerine getirilmesi gereken tedbirler aşağıda açıklanmıştır.

1-      Elektrik kesintilerinde kuyu vinçleri çalışmamakta, buna alternatif olarak dizel motora bağlı 2 kişi kapasiteli kurtarma kafesi bulunmaktadır. Vardiyada 250-270 kişi bulunabilmekte olup, kuyu dışındaki diğer çıkış yolları kullanılarak ocaktan tahliye süresi 2 buçuk saati bulabilmektedir. Bu sürede, elektrik kesintilerinde (basınçlı hava ile çalışanlar dahil) tali havalandırma fanları da devre dışı kalmakta. Bu durum bazı bölgelerde Metan (CH), gazının yüklenmesine neden olabilmektedir. Buna örnek olarak, 25.03.2015 tarihinde 19:30 ile 21:10 saatleri arasında elektrik kesintisi yaşanmış, bu elektrik kesintisinden sonra 3 No’lu ayak (200 pano) hava dönüş yolunda bulunan CH, 29 sayılı sensörün, sensörde okunabilen metanın maksimum seviye olan %4’ü 105 pano alt ayak girişindeki CH, 18 sayılı sensörün ise %3.7’yi gösterdiği kayıtlarda görülmüştür. 31.03.2015 tarihinde ülke genelinde yaşanan elektrik kesintisinden sonra ise CH 29 sayılı sensör değerinin %2’yi gösterdiği kayıtlarda görülmüştür. Kayıtlar kesintilerden sonra belli bölgelerde gaz artışı olabileceğine işaret etmekte olup, kesinti sırasında lokal olarak havalandırılması gereken bölgelerde havalandırmanın sürekliliği sağlanamamıştır.

8.1. Çalışma yapılan bütün yeraltı işletmelerinde uygun havalandırma sağlanır. Üretime başlamadan önce her ocakta, uygun bir havalandırma sistemi kurulur. Ocaklarda:

a) Sağlığa uygun solunabilir hava sağlanması,

b) Ortamdaki patlama riskinin ve solunabilir toz konsantrasyonunun kontrol altında tutulması,

c) Kullanılan çalışma yöntemi ve çalışanların fiziki faaliyetleri dikkate alınarak çalışma şartlarına uygun hava özelliklerinin sağlanması ve bu durumun sürdürülmesi için sürekli havalandırma yapılması zorunludur.

8.2. 8.1. numaralı maddede belirtilen şartlara doğal havalandırma ile sağlanamadığı yerlerde havalandırma bir veya daha fazla mekanik sistemle sağlanır. Havalandırmanın sürekliliği ve kararlılığını sağlayacak tedbirler alınır.  Mekanik havalandırma sistemi kullanılan ocaklarda hava akımı mümkünse doğal hava akımı doğrultusunda yönlendirilir. Havalandırma sistemlerinin devre dışı kalmaması için bu sistemler devamlı suretle izlenir ve istenmeyen dere dışı kalmaları bildirecek otomatik alarm sistemi bulunur. (6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Madde 30. Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Madde 13, EK 3 Madde 8.2)

2- Ocak içerisinde bulunan merkezi izleme sensörlerinin yer üstünde bulunan izleme odasına veri göndermesini sağlayan ara güç istasyonlarının bir kısmının bataryaları tükenmiş olup, elektrik kesintilerinde pek çok noktada gaz değerleri merkezde izlenememektedir ve kayıt altına alınamamaktadır.

Ortam havasında sağlığa zararlı ve/veya patlayıcı maddelerin bulunup bulunmadığının tespit edilmesi ve bu maddelerin konsantrasyonunun ölçülmesi için gerekli tedbirler alınır. Sağlık ve güvenlik dokümanında gerekli görülmesi halinde elektrikli tesisatlar ve içten patlamalı motorların gücünü, otomatik olarak kesen aygıtlar, belirlenmemiş yerlerdeki gaz birikimlerini otomatik ve devamlı olarak ölçen kontrol aygıtları ve otomatik alarm sistemleri sağlanır.

Otomatik ve mekanik ölçüm sonuçları sağlık ve güvenlik dokümanında öngörüldüğü şekilde kayıt altına alınır ve saklanır.

(6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Madde 30, Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Madde 13. Ek 1 Madde 8.1.1.)

3- Merkezi izleme sistemine bağlı sensör gruplarında oksijen, hidrojensülfür, sıcaklık ve hava hızı değerlerini ölçecek nitelikte sensörler bulunmamakta olup, yer altında var olan sensör göstergelerinin de bir kısmı ölçtüğü değeri anlaşılır bizimde gösterebilecek niteliğini kaybetmiştir.

Grizulu ocaklarda havalandırma ile ilgili değerler her vardiyada ölçülür, metan gazı ölçümleri bu ölçümlerle beraber yapılır. Havada %1’den çok metan gazı tespitinde bu oran %1’in altına düşünceye kadar ölçümler aralıksız sürdürülür. Üretim ünitelerinin dönüş havası içinde ve üretim yerlerindeki gazların birikebileceği yerlerde metan gazı seviyesi sürekli olarak izlenir. Merkezi izleme sistemine bağlı sensörlerin oksijen, metan, karbonmonoksit, hidrojensülfür, sıcaklığı ve hava hızı değerlerini ölçecek şekilde sayıları ve yerleri sağlık ve güvenlik dokümanında belirtilerek yerleştirilir. Ancak, her sensörler, asgari olarak ocağın kirli havasının ocak dışına çıktığı nefesliklerde bulunur. Sensör ölçümleri farklı ölçüm metotlarıyla doğrulanır. Bu ölçümler sağlık ve güvenlik dokümanında belirtilen sıcaklıklara göre yapılır ve havalandırma defterine kaydedilir. Merkezi izleme sistemine bağlı sensörler ile bu sisteme bağlı diğer tamamlayıcı unsurların bakım ve onarımı İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği hükümlerine uygun olması sağlanır.  (6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Madde 30, Maden işyerlerinde İş Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetmeliği Madde 13 Ek 3 Madde 10.3)

Ankara Grup Başkanlığında yapılan heyet toplantısında, 08.04.2015 tarih ve 9864-TDB-7, 9914-TDB-4, 10083-TDB-12 sayılı İdari Tedbir Raporu heyetimizce incelenmiş, inceleme sonucunda 6331 sayılı İş Sağlığı ve İş Güvenliği Kanunun 25. Madde 6. Fıkrası gereğince 1.1101.000969-67 sicil ve 1.0510.01.01.10171.88.067.06.89, 1.2562.01.01.1027037.067.06.49, 1.7022.01.01.102.70.38.067.06.50 SGK sicil sayılı dosyada işlem görmekte olan , ‘TTK Armutçuk Müessese Müdürlüğü Kdz. Ereğli / Zonguldak’ adresindeki ‘TTK Genel Müdürlüğü – Armutçuk Müessese Müdürlüğü’ unvanlı işyerinde, İŞİN DURDURULMASINA ancak, ocağın güvenliği açısından havalandırma, havalandırmayı ve kaçamak yolunu sağlamak üzere kazı yapılması, su atımı, işçilerin ve malzeme geliş gidişi için kullanılan yolların yapılması vb. ocak güvenliği ile ilgili çalışmaların daimi-teknik nezaretçi ve iş güvenliği uzmanının gözetiminde en az sayıda işçi ile üretim yapılmaksızın üretimin sürdürülmesine oy birliğiyle karar verilmiştir.