Kuzey Marmara’nın ÇED raporu yok

Mustafa K. Erol
[email protected]

İnşaatı süren Kuzey Marmara Otoyolu Projesi'yle ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nda ÇED raporlarının olmadığı ortaya çıktı. Yolun geçtiği güzergahlarda belirli aralıklarla ÇED toplantıları yapılıyor. Aydınlık otoyolla ilgili ÇED raporunun olmadığını gösteren belgeye ulaştı.

Trakya, İstanbul, Kocaeli ve Sakarya'nın kuzeyindeki ormanlık alanlar ve su havzalarından geçen 421 kilometrelik Kuzey Marmara Otoyolu Projesi'nin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na sunulmuş herhangi bir Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) raporu yok. Raporun olmadığı, Bakanlığın Çevre Mühen-disleri Odası'na verdiği yanıtta anlaşıldı. ÇED raporlarının bir nüshasını isteyen odaya yanıt veren bakanlığın 1 Haziran tarihli yazısında "Söz konusu proje ile ilgili Bakanlığımıza sunulmuş herhangi bir ÇED Raporu bulunmamaktadır" ifadeleri yer aldı. Bakanlık verdiği yanıtta, projenin ÇED'den muaf olduğunu da ilan etti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın ÇED'den muaf dediği proje için ÇED toplantıları yapılıyor. Üstelik toplantılara bakanlık yetkilileri de katılıyor. Son toplantılardan biri mart ayında İzmit'in Çayırköy mahallesinde yapıldı.

Bakanlıkta ÇED Raporu olmayan Kuzey Marmara Otoyolu Projesi, İstanbul'da 3'ncü köprü ile Avrupa yakasından Anadolu yakasına transit geçiş sağlamak amacıyla yürürlükte. Proje için İstanbul'un Silivri, Çatalca, Arnavutköy, Sultangazi, Eyüp, Şile, Pendik, Tuzla ilçeleri ile Kocaeli'nin İzmit, Körfez, Derince, Kartepe ve Sakarya'nın Adapazarı, Akyazı, Hendek ilçelerindeki parsellerde kamulaştırma kararı bulunuyor. Toplam uzunluğu 421 kilometre olan otoyol projesinin 271 kilometrelik kısmı tamamlandı. Su havzaları üzerinden de geçen proje için ağaç kesimleri devam ediyor.

YANITTAN ÖĞRENDİK

Kocaeli Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Sait Ağdacı, projenin ÇED'den muaf tutulduğuyla ilgili bir bilgilerinin olmadığı ve bakanlığın verdiği yanıttan duyduklarını söyledi. Sait Ağdacı, proje için ÇED toplantılarının devam ettiğini de hatırlatarak; "Eğer ÇED'den muafsa neden toplantılar yapıyorlar" diye sordu. Ağdacı şunları söyledi: "Kuzey Marmara Otoyolu Projesi için Çevre Etki Değerlendirme Raporlarının bakanlıkta olması gerekiyordu. Çünkü bu proje doğamızı etkiliyor. Doğaya zarar vermemesi için önceden bütün önlemler alınmalı. Aksi halde geri dönüşü zor tahribatlar ortaya çıkar."

MAHKEME KARARI UYGULANMIYOR

29 Mayıs 2013'te Torba Yasa ile 23 Haziran 1997’den önce kamu yatırım programına alınmış ve 29 Mayıs 2013 itibariyle planlama aşamasının geçmiş, ihale süreci başlamış veya işletmeye başlamış olan projelere ÇED muafiyeti getirildi. Böylece, Kuzey Marmara Otoyolu Projesi de ÇED Yönetmeliği kapsamından çıkarılmıştı. Ancak, Kuzey Marmara Otoyolu projesi, Anayasa Mahkemesi'nin 3 Temmuz 2014 tarihli kararıyla ÇED muafiyeti getiren madde muafiyet ortadan kalktı. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu da, 3 Temmuz 2014'te çevre için risk oluşturabilecek projelere ÇED muafiyeti getiren yasa değişikliğini iptal ettiğine dikkat çekerek Danıştay 14. Dairesi'nin 3. Boğaz Köprüsünün ÇED'den muaf tutulmasının yolunu açan kararını oy birliği ile bozdu.