ÖDÜL,PARA VE ÇALIŞAN İLİŞKİSİ
İşletmelerdeki insan davranışları ve kurumsallaşma yolundaki firmaları incelerken, çalışanların verdikleri emek karşısında aldıkları para ile başarılarının karşılığı olan ödül konusu incelenmeden, taşların yerine oturduğunu söylemek yanıltıcı olacaktır.
İşletme yönetimleri paranın arzulama derecesini,paranın beklentisi kadar kolay etkileyemezler.
Paranın arzulanabilir olması ve bunun derecesi;daha çok çalışanların kişisel ve içinde bulundukları sosyal değer yargılarına,ve çalışanın aile gereksinimi gibi kuşullara da bağlıdır.
Bu konuda bir inancımı belirtmeliyim:
“PARANIN ALT DÜZEY GEREKSİNİMİ,ÜST DÜZEY GEREKSİNİMİNDEN DAHA KOLAY ETKİLENMEKTEDİR”
Bu durumda,çalışanların refah durumu arttıkça, kendileri için paranın değeri de düşme eğilimine girer.3 çocuklu vasıfsız bir işçi için asgari ücretindeki ufak bir artışı,çocukları yetişmiş ve ekonomik bağımsızlıklarını kazanmış olgun yöneticinin algılarından fazlasıdır
Bununla birlikte, çoğu kişi için paranın değerindeki düşüş fazla büyük olmaz, olası parasal ödüllere karşı beklenti ve arzulama dereceleri artar.
O halde parasal ödüller konusunu irdelemeye başlayabiliriz.
Bir çalışanın elde ettiklerinin ,bunları elde etmek için harcadıklarına oranı (şahsi girdi-çıktı oranı),muadillerinden çok farklı ise birey eşitsizliğe ve haksızlığa uğradığını düşünecektir.
Eşitsizlik ise aynı zamanda yönetimlerin ve yöneticilerin:ödül sistemindeki adaleti,söz konusu ödüllerin bireylerin beklenti ve ihtiyaçlarına olan yakınlığı ile de ilgilidir.
Çalışanlar yaşamlarında emeklerini sunarken,eğitim ,deneyim,kıdem,çaba, beceri gibi her türlü girdiyi düşünmek durumundanırlar.bütün bunların sonucu elde ettikleri sonuç ile diğerlerininkini karşılaştırırlar.
Çoğu zaman çalışanların kafalarından geçen sorular şunlar olacaktır.
• Aldığım ödül benzer işi yapanların aldıkları ile aynı mı?
• Aldığım ödül çalıştığım kurumda farklı iş yapanlara göre adil midir?
• Aldığım ödül çevrem ve toplumdaki diğer kişilerin aldıklarına göre adil midir?
Bir çok çalışan için kurum içi eşitlikve veya eşitsizlik dış dünyadaki karşılaştırmalardan daha fazla önem arzeder
“ÜCRET ÇALIŞANLARIN KENDİLERİNİ BAŞKALARI İLE KARŞILAŞTIRDIKLARI SİMGESEL BİR PUANLAMADIR”
Genel olarak insanlar kendileri hakkında daima iyi düşünme eğiliminde olduğu için çoğu zaman başkalarının aldıkları ücret konusunda daima eşitsizliğe ve haksızlığa uğradıklarını düşünmektedirler.
Bu konuda maddi ve manev i( hatta psikolojik) ödüllerde eşitsizlik bile çalışanların ücret beklentisini değiştirebilir.Eğer psikolojik ödüllerde bir eksiklik varsa ve çalışan daha fazla elde etme şansının olmadığını düşünüyorsa onun yerine daha çok para isteyebilir
Sonuç olarak işletmelerdeki ücret ve ödül sisteminde salt işletmenin ödeme mütekabiliyeti değil aynı zamanda çalışanın kabullenilebilir ve adil bir ücret ve ödüle ihtiyacı olduğu unutulmammalıdır.