Kumarın reklamı kabul edilebilir mi?

İki gün önce televizyonda bir reklam kuşağında online bahis sitelerinden birinin reklamının defalarca yayınladığını görmek beni şaşkınlığa uğrattı. Bu Pazar oynanacak Galatasaray- Fenerbahçe ve Beşiktaş- Trabzonspor derbi maçları öncesi bahis sitesi reklamı daha da anlamlı göründü. Reklamda tuttuğu takım gol yediği halde, karşı takımın gol atacağı üstüne bahis oynamış kişi sevincini kontrol edemiyordu. Reklamın mesajına bakar mısınız? Bahis oynanıyor, kazanılıyor ve seviniliyor. Ve bu reklam seyredilme oranı yüksek bir televizyonun benim denk geldiğim akşam kuşağında bıktırana kadar tekrar tekrar yayınlanıyor. Kumar davranışsal bağımlılıklar içinde en yıkıcı olan bağımlılıklardan biridir. Hal böyleyken kumar oynamaya ilişkin bir internet sitesinin reklamının yapılmasının çok ciddi bir halk sağlığı sorununa yol açtığını ihbar ediyorum. Buradan RTÜK’e şikâyette bulunuyorum ve göreve çağırıyorum.

YORUCU DÖNGÜ

Kumar oynamanın tarihi çok eskilere uzanmaktadır. Kumar şiddetli bağımlılık yapan, son derecede yıkıcı bir bağımlılık çeşididir. İnsanlar önce küçük miktarlarda kumar oynayarak başlar. İlk oyunlarda eğer kazanılırsa kumar oynamaya devam etme riski artar. Kumar oynayarak para kazanacağını düşünmek yanılgıların en büyüğüdür. Kumarda kazanan her zaman masadır. Kumar oynayarak para kazanılamaz. Eğer para kazanılırsa o da misliyle kaybedilir. Sonuç büyük bir borç, bu borcun kişide yarattığı sıkıntı, nasıl ödeyeceğini bilememe, düğünde takılan takıları satma veya annenin altınlarını satma, o parayla da kumar oynama, yine kaybedene, paranın tamamı tükenene kadar oynama, borçların artması, depresyon, intihar düşünceleri, borcu aileye bildirme, ailenin elinde avucunda ne varsa satıp savarak borcun ödenmesi, bir daha oynamayacağına dair yeminler etme, borcun küçük bir miktarını aileye söylememe nedeniyle bir süre sonra yine oynama, o borcu kapatamamanın yanı sıra borcun giderek artması, artan borcu ‘ödemek’ için oynamaya devam etme, para kazanılsa dahi sözde ‘daha fazla kazanmak’ için oynama, kazanılan paranın kaybı, değişik bankalardan alınan kredi kartları ile oynama, kartların borçlarını ödeme günü geldiğinde eşten dosttan borç isteme, alınan borç ile kredi kartı borcu ödemek yerine kumar oynama, o parayı da kaybetme, tefecilerden borç alma, o parayı da kaybetme, tefecilerin sıkıştırması ile yine çaresizlik, çökkünlük, intihar düşünceleri, ailenin durumu öğrenmesi, borcu ödemek için elde kalan para eden son şeylerin de satılması.... Okuması dahi ne kadar yorucu değil mi? Kumar hem oynayan kişinin hem ailesinin hayatını karartan en yıkıcı bağımlılıklardan biridir.

Kumarhanelerin açık olduğu dönemde kumar oynama bozukluğu vakalarında da ciddi bir artış olmuştur. Kumarhanelerin kapatılması sorunun büyümesine engel olmuştur. Kumar oynama davranışı tamamen ortadan kalkmamış olsa dahi birçok kişi yasadışı kumar oynatılan yerlere gitmemiş, zaman zaman yurtdışında kumar oynamak dışında kumarhanelerin açık olduğu dönemdeki alışkanlıklar giderek sönmüş, kumar oynama bozukluğunun yaygınlığındaki artış hızı giderek düşmüştür.

Spor karşılaşmalarındaki tahmine dayalı veya at yarışları veya yasadışı kumarhaneler kumar oynama bozukluğu sorununun devam etmesine hizmet etmiştir. Kumar oynamada önemli bir dönüm noktası internet üzerinden oynanan oyunlarla olmuştur. Her an, her yerde akıllı telefonlar, tabletler ile kumara ulaşabilme sorunun yaygınlaşmasına yol açmıştır. Gerçek paranın olmaması, kredi kartı kullanımı, yatırılan paranın da gerçek değilmiş gibi algılanmasına, oynama davranışında kontrol yitiminin çok daha üst düzeyde olmasına yol açmıştır.

ZAMAN MEKAN SINIRLAMASI KALKTI

İnternet üzerinden oynanan oyunlarda zaman sınırlaması da ortadan kalkmakta, günün 24 saati kumar oynanabilir hale gelmektedir. Gündüz, gece, evde, iş yerinde, otobüs beklerken, her an, her yerde kumar oynayabilmek kumar oynama bozukluğu şiddetinin de artmasına yol açmaktadır.

Bu kadar yıkıcı sonuçları olan bağımlılık yapabilen kumar oynamaya ilişkin reklam yapılması kabul edilemez bir durumdur. Bu tür reklamlar derhal kaldırılmalı, hatta bu tür internet siteleri kapatılmalıdır. Yetkili kişilere sorumluluklarını hatırlatmak bizim görevimizdir.

Alkol, madde, kumar ve ekran bağımlılığı ile madde kullanımı hakkındaki her türlü sorunuzu mecburdegilsin@aydinlik.com.tr adresine bekliyoruz.