15. İstanbul Bienali’ne katılan sanatçıların, akademisyenlerin veya sanat eleştirmenlerinin öyküleri ‘Hikâyeler’de bir araya getirildi. 69 öykünün yer aldığı kitapta yazarlar, bienalin teması olan ‘iyi bir komşu’ ile ilgili hislerini, anılarını, kendilerine yaptığı çağrışımı her formda ortaya koyuyor. Bunlar arasında mektup, diyalog, deneme ve şiir de bulunuyor.
ERKUT TEZERDİ / İSTANBUL
Her iki yılda bir gerçekleştirilen İstanbul Bienali’nin bu yıl 15’incisi düzenleniyor. 12 Kasım’a kadar devam edecek, küratörlüğünü Michael Elmgreen ile Ingar Dragset’in yaptığı bienale katılan yerli ve yabancı sanatçıların eserleri İstanbul Modern’de, Pera Müzesi’nde, Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’nda, ARK Kültür’de, Küçük Mustafa Paşa Hamamı’nda ve Asmalımescit’teki sanatçı stüdyosunda sanatseverlerle buluşuyor. Tablolar, heykeller, enstalasyonlar, video çalışmaları ve dans gösterileri yoğun ilgi görürken sanatçılar öykülerini de yazdılar. Bunlar ‘15. İstanbul Bienali-Hikâyeler’ isimli kitapta aktarılıyor. Binealin bu yılki teması ‘iyi bir komşu’ ile ilgili anlatımlardan veya binealin ana sorularından “İyi bir komşu yalnızca geçmişten kalan bir hatıra mıdır?” ile bağdaşan olumlu-olumsuz çocukluk anılarının yer aldığı hikâyeler ayrıca, sanatçıların hissettiklerini, geçmişlerini veya eserlerinin oluşumundan öncesini içeriyor... Bienalin küratörleri Elmgreen ile Dragset, kitabın ‘Sunuş’ bölümünde konuyla ilgili şunları kaydediyor: “Bu derlemede 69 hikâye yer alıyor. Bir bütün olarak bakıldığında bu hikâyeler ‘komşu’ imgesinin çok yönlülüğünü ortaya koyuyor. Bu derleme kesinlikle her şeyi kapsayıcı bir bakış sunmuyor ama ana temanın derinliğine ve bağıntılılığına dokunuyor.” Film yapımcıları, ressamlar, heykeltraşlar... Kitapta sanatçılar itiraflarda bulunuyor, anılarını paylaşıyor, denemeler, mektuplar, diyaloglar ve şiirler yazıyor. Hayal gücünde, yaşanmışlıklarda sınır yok; birçok formda okuyucuya ulaşanlar, şaşırtıcı bir biçimde ustaca dil kullanımıyla ön plana çıkıyor.
* EV VE DENİZ KABUĞU / ALEJANDRO ALMANZA PERADA
Meksikalı sanatçı Alejandro Almanza Perada’nın çalışmaları Pera Müzesi’nde sergileniyor. Kitaptaki ‘Ev ve Deniz Kabuğu’ hikâyesinde bitpazarındayken karşılaştığı eşsiz bir koleksiyonu anlatıyor: “... Pek de şaşırtıcı olmayan aile ve doğa fotoğraflarının arasında tuhaf görünümlü bir adamın birkaç fotoğrafını buldum... Fotoğrafların çoğu adamın evi olduğunu düşündüğüm mekânda çekilmiş...”
* KANLI FESTİVAL / YOUNG-JUN TAK
Young-Jun Tak, Güney Koreli. ‘Objelerin Sessizliği ve Belagati’ adlı çalışması İstanbul Modern’de sergileniyor. Sanatçının kitapta ‘Kanlı Fesatival’ adında, otobiyografik bir öyküsü var: “... Geyiğin boynuzlarını testereyle kesmeye başladı. Kan kovanın içine doluyordu. İşini bitirince, geyiğin başındaki kanlı, güdük silindirlere benzeyen yumruların üzerine krem sürdü ve samanlarla bağladı. Bu görüklerim beni şoke etmişti...”
* DAHA / VOLKAN ASLAN
Volkan Aslan bienale İstanbul Modern’deki ‘Evim Evim Güzel Evim, 2017 Üç kanallı video, 6’47’ çalışmasıyla katılıyor. Aslan ‘Daha’ öyküsünde bir anısını anlatıyor: “... ‘Biz sizden biri intihar ediyor sandıydık, o yüzden çıkamadık.’ Şehre taşındığım yıldı. Merkezi sayılabilecek bir mahallede tuttuğum, ikinci kattaki evimin penceresine sarhoşun teki tırmandığında, polisi aramamla kötü bir aksiyon filmine dönüşen gecenin sabahında, tesadüfen apartman kapısında karşılaştığım komşumun kurduğu cümle tam olarak buydu... Gülüp geçtim diye hatırlıyorum...”
* EMANET / GÖZDE İLKİN
Bienalde kumaşlara, çarşaflara, perdelere ve masa örtülerine, farklı terzilik teknikleriyle bambaşka bir form kazandıran Gözde İlkin, bunları aile fotoğraflarıyla bir araya getiriyor. İlkin’in çalışmaları Pera Müzesi’nde yer alıyor. Kitapta ‘Emanet’ ve ‘Vicdan’ isimli iki şiiri bulunan İlkin’in ‘Emanet’ şiirinden bir bölüm şöyle: “Hem Kadın hem erkek olan / Mobilyalarla konuşan / Yan Komşunun bahçesinen sığınan / Kapıyı çaldı sıkış tepiş bir Vicdan / Komşu dedi, evde misiniz? / Havada asılı kalan bir sır versem / Halınıza serer misiniz? / Koltuklarınıza sürer misiniz? ...”
