Eskiden prestij meselesiydi, şimdi isimlerini gizliyorlar: Kayıp rekortmenler

OZAN GÜNDOĞDU

Gelir İdaresi Başkanlığı 2018 yılının gelir ve kurumlar vergisi rekortmenlerini yayımladı. İlk kez gelir vergisi şampiyonu olan 1’inci ve 2’nci mükellef adının açıklanmasını istemedi. Eskiden bu listeye girebilmek bir prestij vesilesiyken AKP’li yıllarda rekortmenler listesi adı bilinmeyen gizli mükelleflerle dolu. 2018 listesine göre ilk 100 rekortmenin sadece 43’ü adının açıklanmasına müsaade etti. Üstelik adının açıklanmasını istemeyenlerin ödediği vergi ve geliri elde ettiği kaynak da bilinmiyor. Öte yandan 2002’de adı ve ödediği vergi tutarı açık seçik olan mükellef sayısı 79’du. Adı ve gelir kaynağı bilinen rekotmen sayısı böylece tarihinin en düşük seviyesini görmüş oldu.

İLK 100'DEKİ 57 KİŞİ ADINI AÇIKLAMAK İSTEMEDİ

Gelir vergisi rekortmenleri içinde adını açıklayıp en yüksek gelir vergisi beyan eden mükellef Rahmi Koç oldu ve listeye 3’üncü sıradan girdi. Geçen yılın vergi şampiyonu olan Şarık Tara ise listede 4’üncülüğe gerilemiş durumda.

Öte yandan Gelir vergisi rekortmenlerinde ilk 100’e girenler içinde ilk kez bir rekor kırıldı. Rekortmenlerin yarısından çoğu olan 57 kişi adının ve gelir kaynağının açıklanmasını istemedi. Bu sayı AKP’nin iktidara geldiği yıl olan 2002’de sade 21 kişi adının ve gelir kaynağının açıklanmasını istememişti. Yıllar içinde bu sayının arttığı gözlemleniyor. Özellikle 2015 yılıyla beraber vergi rekortmenleri içine girip de adının açıklanması istemeyenleri sayısı sert şekilde artmaya başladı.

'ESKİDEN ÖDEDİKLERİ VERGİYİ BİLİYORDUK'

Konuya ilişkin gazetemizle görüşlerini paylaşan vergi uzmanı Ozan Bingöl “eskiden prestij konusu olan vergi rekortmenlerinin artık kendisini gizlemesi üzerinde durulması gereken bir konudur” dedi. Bingöl, mükelleflerin kendisini gizlemesinin altında yatan nedenler içinde “bu adamlar sadece bu kadar vergi mi ödüyor” tedirginliği yattığını öte yandan “servet dağılımının da bozulmasıyla rekortmenlerin tepki çekmekten korktuğunu düşünüyorum” ifadesini kullandı.

Bingöl, vergi rekortmenlerinin bilinmesinin toplumun vergi bilinci açısından önemli olduğunu vurguladıktan sonra “eskiden rekortmen ismini açıklamak istemese dahi en azından ödediği vergi bilinirdi, şimdi maalesef ülkenin gelir vergisi şampiyonunun bırakın kim olduğunu ne kadar vergi beyan ettiğini bile bilmiyoruz” diye konuştu.

KURUMLAR VERGİSİ BİRİNCİSİ YİNE MERKEZ BANKASI

Sermaye şirketlerinin gelirleri üzerinden tahsil edilen ve konusu gelir olan bir diğer vergi de Kurumlar Vergisi. Bu vergide de 2017’de olduğu gibi 2018’de de Merkez Bankası AŞ açık ara şampiyonluğunu ilan etti. Merkez Bankası’nı, Ziraat Bankası, Garanti Bankası ve İş Bankası takip etti. 8’inci sıradaki VakıfBank ve 9’uncu sıradaki Yapı Kredi Bankası düşünülürse Kurumlar Vergisi’nde ilk 10’a 6 banka adını yazdırmış oldu. Öte yandan bu tablo son 20 yıllık sanayisizleşme sürecini de gözler önüne seriyor. İstihdam yaratma kabiliyetini tümden kaybederek finansallaşan Türkiye ekonomisi sanayiyi KOBİ’lere bırakırken büyük ölçekli üretim yapamaz oldu.

2018 gelir vergisi rekortmenleri

1. Bilinmiyor -
2. Bilinmiyor -
3. Mustafa Rahmi KOÇ: 54 milyon 169 bin TL
4. Şarik TARA: 36 milyon 215 bin TL
5. Erman ILICAK: 35 milyon 236 bin TL
6. Suna KIRAÇ: 32 milyon 197 bin TL
7. M. Ömer KOÇ: 29 milyon 280 bin TL
8. M. Sinan TARA: 26 milyon 221 bin TL
9. Gönenç GÜRKAYNAK: 25 milyon 404 bin TL
10. Bilinmiyor -

2018 kurumlar vergisi rekortmenleri

1. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 10 milyar 610 milyon TL
2. T.C. Ziraat Bankası 2 milyar 439 milyon TL
3. Garanti Bankası 1 milyar 584 milyon TL
4. İş Bankası 1 milyar 301 milyon TL
5. Türkiye Petrolleri A.O 1 milyar 266 milyon TL
6. İskenderun demir çelik 1 milyar 174 milyon TL
7. Ereğli Demir Çelik 966 milyon TL
8. Vakıflar Bankası 940 milyon TL
9. Yapı ve Kredi Bankası 754 milyon TL
10. Eti Maden İşletmeleri 694 milyon TL