Karanlığa ‘evet’ dediler!

AKP ve MHP’nin ‘Cumhurbaşkanlığı sistemi’ diyerek sunduğu tek adam rejimini öngören Anayasa değişikliği teklifi, Meclis’te yapılan son oylamada çıkan 339 ‘evet’ oyuyla kabul edildi.

TBMM’de önceki gün Anayasa değişikliği teklifinin ikinci tur görüşmeleri yapıldı. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, Meclis'te Anayasa değişikliği teklifinin son maddesi için görüşmeler yapılırken, hayatını kaybeden Milli Görüş’ün lideri Necmettin Erbakan ve MHP’nin Kurucu lideri Alparslan Türkeş’in başkanlık sistemine karşı çıkan ifadeleri yer aldığı bir videoyu kürsüden dinletti.

339 ‘evet’
İkinci turda kalan son maddelerin oylamasında 330 sınırı aşıldı. Teklifin tümü üzerinde yapılan son ‘gizli’ oylamaya ise 488 milletvekili katıldı. Oylamada 339 kabul, 142 ret oyu kullanıldı; 5 oy boş çıktı, 2 oy ise geçersiz sayıldı. AKP’li ve MHP’li vekiller, oylama sonucunu ayakta alkışlayarak karşıladı.

CHP ve HDP terk etti
Meclis Başkanvekili Ayşenur Bahçekapılı, teklifin kabul edilmesi üzerine Başbakan Binali Yıldırım’ı kürsüye çağırdı. Ancak bu sırada CHP Grup Başkanvekili Levent Gök de söz istedi. Yıldırım’ı kürsüye davet ettiğini belirten Bahçekapılı’ya tepki gösteren CHP’li vekiller, Meclis Genel Kurul Salonu’ndan ayrıldı. Yıldırım’ı CHP grubundan sadece milletvekilleri Deniz Baykal ile Mehmet Lütfü Baydar dinledi. HDP’liler de teklifin kabul edilmesi üzerine salonu terk etti.

AKP’liler Yıldırım’ı dinledi
Yıldırım, kürsüde milletvekillerine ve Meclis’e teşekkür konuşması yaptı. Yıldırım’ın konuşmasını AKP’li vekillerin kürsünün çevresinde halka oluşturarak ayakta dinlemesi dikkat çekti. Yıldırım, “Bugün burada bir anayasa değişikliği yapmadık. Bir anayasa değişikliği teklifi yaptık. Anayasayı değiştirecek olan aziz Türk milletidir. Biz üzerimize düşen görevi yaptık, asıl görevi milletimize arz ediyoruz. Şimdi söz milletindir, yetki milletindir, karar milletindir, mühür milletin elindedir. Halkımız son sözü söyleyecek, son kararı verecektir” dedi.

Bahçeli’den açıklamada
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de, teklifin kabul edilmesinden sonra "Milletimiz için hayırlı uğurlu olsun. İnşallah Türk milleti, yapacağı kendi değerlendirmesiyle de yine milletimize bir fayda sağlayacaktır" dedi.

Bundan sonra ne olacak?
Kanunlar ve Kararlar Başkanlığı’nca son okuması yapılacak Anayasa değişikliği teklifi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a gönderilecek. Erdoğan'ın, kanunun onayı için kendisine tanınan 15 günlük yasal sürenin ne kadarını kullanacağına bağlı olarak, referandumun kesin tarihi belli olacak.

Referandumun, Resmi Gazete'de yayımını takip eden 60'ıncı günden sonraki ilk pazar günü yapılması gerekiyor.

OHAL’de referandum!
Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş daha önce referandumun 2 ya da 9 Nisan tarihlerinde yapılabileceğini söylemişti. Öte yandan 16 Nisan’ın da muhtemel tarihlerden biri olduğu değerlendiriliyor. Bu tarihler OHAL takvimi içerisine denk düştüğü için muhalefet partilerinin tepkisini çekiyor. Ancak MHP’nin görüşü de tıpkı AKP gibi, OHAL’de referandum yapılabileceği yönündeydi.

***

Teklif ne öngörüyor?

2019’a kadar bir geçiş dönemi öngören Anayasa değişikliği Cumhurbaşkanına partisi ile resmi ilişki kurmanın yanı sıra Meclis’i feshetme yetkisi de veriyor. Meclis ancak 400 oyla Cumhurbaşkanı’nı Yüce Divan’a sevk edebilirken 360 oyla kendisini feshedebiliyor. Cumhurbaşkanının kararname çıkarma yetkilerini genişleten Anayasa değişikliği, başbakanlık makamını kaldırıyor, cumhurbaşkanı yardımcılarını devreye sokuyor. Cumhurbaşkanı olan kişi, bakanları ve yardımcılarını neredeyse hiçbir kısıtlama olmadan keyfi biçimde belirleyebiliyor. Anayasa değişikliğiyle milletvekili seçilme yaşı 25’ten 18’e düşerken, meclisteki sandalye sayısı 550’den 600’e çıkıyor. Teklif yargıyı da Saray’a bağlıyor. Hakimler ve Savcılar Kurulu’nda gücü olağanüstü artan Cumhurbaşkanı, dolaylı olarak yüksek yargının diğer kurumlarında da egemenlik kuruyor.