Kısa süre önce Resmi Gazete'de resmi belge olarak "Orta Vadeli Program" ile hükümet kendi tahminlerini açıklamıştı. Merkez Bankası da geçen hafta ekonominin ve piyasaların nabzını tutmak için periyodik olarak yaptığı beklenti anketinin Ekim verilerini duyurdu. Detaylarından önce şu genel tespiti yapabiliriz; ekonomiye yön veren aktörler bir önceki döneme göre beklentilerini olumsuz yönde revize etmişler, bir yerde biraz karamsarlaşmışlar. Tabi şu eklemeyi de yapalım; eğer Amerika'dan ekonomideki düzelmenin zaman alacağını gösteren veriler gelirse Kasım ayında ibre yeniden ılımlıya dönüşebilir.
Anketin detayları şöyle...
En çok kurlara kilitlendiğimiz için dolar öngörüleri ile başlayalım...
Doların yılı 2.28 seviyesinden kapatacağı beklentisi ağırlık kazanıyor anket katılımcıları arasında. Bir önceki ankette aynı aktörler 2.24'lerde tahminlerini yoğunlaştırmışlar. 12 ay sonra yani gelecek yılın Ekim ayında dolar kurunun 2.35'lere kadar tırmanacağı öngörülmüş. Dikkat ederseniz 1 yıllık süreçte anket katılımcılarına göre kur sadece yüzde 3 yükselecek. FED'in faiz artırımına hazırlandığı 2015 yılında yüzde 3 gibi oldukça düşük bir artış tahmini biraz tutarsız görünüyor. Bırakın FED'in faiz artırımını, iki ülke arasındaki enflasyon ve faiz farklarını dikkate aldığımızda bile kurdaki yükselişin daha fazla olması gerekir ya da FED'in faiz artırım kararını 2015 sonrasına atması gibi bir varsayım öne sürmemiz gerekir.
FAİZLERDE YÜKSELİŞ
En fazla belirsizliğin olduğu diğer parametre ise TL faiz oranları... Ankette yükselen enflasyona paralel olarak hem tahvil ve repo hem de Merkez Bankası ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti oranları bir önceki aya göre yukarı doğru revize edilmiş ekonomi aktörleri tarafından... Ancak bir hafta vadeli repo faiz oranın önümüzdeki 3 ay boyunca yüzde 8.25 seviyesini koruyacağını düşünüyorlar. Daha açık bir ifade ile onlara göre yıl sonuna kadar faiz indirimine gitmeyecek Merkez Bankası... Tahvil faiz oranlarının ilk 3 ayda yüzde 8.87 düzeyinde kalacağı, 6 ay sonra yeniden düşüşe geçerek 2015 ekim ayında yüzde 8.37'lere gerileyeceği beklentisi hakim anket katılımcıları arasında... Uzun vadeli tahvillerde de benzer öngörüler yapılmış. Vade bitimine 5 yıl kalmış devlet tahvillerinin faiz oranı yüzde 9.14 seviyelerine gelecek 2014 sonu itibarıyla...
DÜŞÜK BÜYÜME
Büyüme hızına yönelik yapılan projeksiyonlar genelde aynı oranlara tekabül ediyor. Bu yıl ve önümüzdeki 3 yıl süresince düşük büyüme kabullenilmiş gibi görünüyor. Orta Vadeli Program'da hükümet yüzde 3.3'e düşürdü büyüme oranını... 2015'de yüzde 4 ve diğer izleyen 2 yılda da 5 hedefleniyor. Merkez Bankası beklenti anketinde de benzer sonuçlara rastlıyoruz. Yüzde 3.2 bu yıl, yüzde 3.6 da gelecek yıl için tahmin edilmiş ankette...
Enflasyonda bozulan göstergeler içinde yerini almış. Hükümet 2014'de enflasyonun yüzde 9.4, ekonomi aktörleri ise yüzde 9.16 düzeylerine ulaşacağını öngörüyorlar.
Durum böyle... Beklentiler biraz bozulmuş son ekonomik ve siyasi gelişmeler sonrasında... Koşullarda değişme oldursa, örneğin FED güvercin politikalarını sürdürürse, Avrupa Merkez Bankası pürüzsüz genişleyici politikasını uygulayabilirse, jeopolitik faktörlerin ateşi düşerse aşağı yönlü revizyonlara tanık oluruz önümüzdeki anketlerde... Tersi durumda ise... Neyse bu olasılığı şimdilik pas geçelim...