FED'in faiz kararı piyasalar için dönüm noktası olacak. Faiz artırımı için düğmeye basmaları ile borsalar aşağı, faizler ve kurlar yukarı doğru hareketlenecekler. Bu bilinçle uzun süredir FED'in dolar enjeksiyonu ile "likidite müptelası" haline gelen piyasalar FED'den faiz artırımının uzayabileceği sinyalleri bekliyorlar. Haksızda sayılmazlar... Artırıma kadar ne kazansalar kardır. FED ise bu süreçte kafaları karıştırmayı tercih ediyor. Bir faiz artırımı gelebilir, bir gelmez diyor. Toplantı öncesi ve sonrası ortaya çıkan stres yetmiyormuş gibi bakıyorsunuz bir üye çıkıp faiz kısa sürede artırılmalı diyor piyasalar çakılıyor, birkaç gün sonra diğer bir üye çıkıp tersini söylüyor bu sefer piyasalar coşuyor. Sanki aralarında anlaşmışlar gibi...
Geçen hafta Salı günü FED Philadelphia Başkanı Plosser "düşük seviyedeki faiz oranı enflasyona yukarı doğru baskı altına alır, bu yüzden kısa sürede yükseltilmeli" dedi. Perşembe ise FED St. Louise Başkanı Bullard "enflasyonun ateşi yüksek değil, hatta biraz gerileyebilir, bu yüzden faiz artırımında acele edilmemeli" açıklaması yaptı. Sadece 1 hafta borsalar yüzde 2 ile 3 aralığında iniş ve çıkış gerçekleşti. Yani piyasalar tam bir gel-git ya da medcezir yaşıyor. Bundan sonra "medcezir" değil "FED cezir" desek daha doğru olur değil mi?
KOMİTENİN YAPISI
FED'in ne yapmaya çalıştığını sorgulamadan önce kısaca yapısını ve karar mekanizmasını hatırlayalım...
Para politikasının 3 sacayağı var. Birincisi "ıskonto oranı" ikincisi "rezerv karşılıkları" ve sonuncusu "fonlama oranı" diğer bir deyişle "politika faiz oranı." İlk ikisinden FED, üçüncüsünden ise "Federal Açık Piyasa Komitesi" sorumlu... İşte kafaları karıştıranda bu Komitenin üyeleri...
Komite oy hakkı olan ve oy kullanamayan üyelerden oluşuyor. Başında doğal olarak FED başkanı var. Oy kullanan üyelerden 7'si Guvernörler Kurulu üyelerinden oluşuyor. 2'si ise 2 gruba ayrılmış FED başkanlarından 1 yıllığına dönüşümlü olarak seçilip Komitede görev alıyorlar. New York FED Başkanı da başkan yardımcısı sıfatı ile komitede bulunuyor. Bu toplam 10 kişi Komitenin asli ve oy kullanana üyeleri... Ek olarak 5 tanede "alternatif üye" yani oy kullanamayan üyede toplantılara giriyorlar. Yılda toplam 8 toplantı yapan komite 10 üyenin oyları ile karar alıyor. Karara muhalif olan üyeler açıkça gerekçelerini de yazıyorlar. Toplantıdan hemen sonra bir de yaklaşık 1 ay gibi süre sonra toplantı tutanakları yayımlanıyorlar.
BİR AŞAĞI BİR YUKARI
Piyasa aktörleri de üyelerin niyetlerini okumaya çalışıyorlar. İlk toplantıyı 28-29 Ekim'de yapacaklar. Sonuç üç aşağı beş yukarı belli... Faiz artırımı kayda değer sürede (considerable time) başlayabilir. Emek piyasasında düzelme olmasına karşın halen atıl istihdam var. Büyüme hızı henüz yeterli seviyelerde değil. Sonuç; faizler bu seviyelerde kalmalı. Bu arada şu cümleyi atlamayacaklar... "Eğer belirgin düzelme sinyalleri gelirse faiz artırımına beklentilerden önce başlayabiliriz." Kısacası Eylül'deki toplantının benzerini Ekim'in son haftasında da göreceğiz. Kasım'da toplantı yok. Yılın son toplantısı ise 16-17 Aralık'taDeğişen bir şey olur mu? Tabii ki hayır... Sanırım bu gidişle yılı kazasız belasız atlatır piyasalar.
Bu süreçte ne olur derseniz? Hani bizim tahterevalli var ya... Bir aşağı bir yukarı... Yükselirken de düşerken de kazanarak kar marjlarını yükseltecekler.