T.C.
YARGITAY
22. HUKUK DAİRESİ
E. 2018/10371
K. 2018/20809
T. 2.10.2018
* İŞE İADE İSTEMİ ( Yazılı Bir Fesih Bildirimi Bulunmadığından 4857 S.K. Md. 19/1 Gereğince Davalı İşverence Gerçekleştirilen Feshin Geçersiz Olduğu - Davalı Şirketin 674 Sayılı KHK Md. 19 Uyarınca TMSF'ye Devredildiği Şirketin Faaliyetinin Tamamen Sona Ermesi Sebebiyle Davacının Hizmet Akdinin Geçerli Sebeple Feshedildiği Gerekçesiyle Davanın Reddinin İsabetsiz Olduğu )
* DAVALI ŞİRKETİN TMSF'YE DEVRİ ( Davalı Şirketin 674 Sayılı KHK Md. 19 Uyarınca TMSF'ye Devredildiği ve Atanan Kayyumun Üretimi ve Faaliyeti Tamamen Durdurduğu/Tüm İşçilerin Sözleşmelerini Eylemli Olarak Feshettiği - Davalı Şirkete Kayyum Atanmış ve Şirketin Tüm İşçilerinin Fiilen İşten Çıkartılmış Olmasının Tek Başına Feshi Geçerli Hale Getirmeyeceği/Yazılı Bir Fesih Bildirimi Bulunmadığından 4857 S.K. Md. 19/1 Gereğince Davalı İşverence Gerçekleştirilen Feshin Geçersiz Olduğu )
* GEÇERSİZ FESİH ( 674 Sayılı KHK Md. 19 Uyarınca TMSF'ye Devri Sonrasında Davalı Şirkete Kayyum Atanmış ve Şirketin Tüm İşçilerinin Fiilen İşten Çıkartılmış Olmasının Tek Başına Feshi Geçerli Hale Getirmeyeceği/Yazılı Bir Fesih Bildirimi Bulunmadığından 4857 S.K. Md. 19/1 Gereğince Davalı İşverence Gerçekleştirilen Feshin Geçerli Kabul Edilemeyeceği - İşe İade İstemi )
674-KHK/m.19
4857/m.19/1
ÖZET : Dava, işe iade istemine ilişkindir.
Davacının davalı şirket işçisi olarak belirsiz süreli hizmet sözleşmesi ile çalıştığı, davalı şirketin 674. sayılı KHK'nın 19. maddesi uyarınca TMSF'ye devredildiği, davalı şirkete kayyum atandığı, atanan kayyumun üretimi ve faaliyeti tamamen durdurduğu, davalı işyerinin çıkış bildirgesini vermeden önce davacı dahil tüm işçilerin sözleşmelerini eylemli olarak feshettiği, yazılı fesih bildiriminin bulunmadığı, kayyum ataması sonrasında şirketin tüzel kişiliğinin devam ettiği, rödövans sözleşmesinin feshedildiğine dair bir iddia da olmadığı görülmüştür. Davalı şirkete kayyum atanmış olması ve şirketin tüm işçilerinin fiilen işten çıkartılmış olması tek başına feshi geçerli hale getirmeyecektir. Yazılı bir fesih bildirimi bulunmadığından 4857 Sayılı yasanını 19/1.maddesi gereğince davalı işverence gerçekleştirilen fesih geçersizdir.
Bölge Adliye Mahkemesi'nin davalılar arasındaki ilişkinin geçerli bir rödövans sözleşmesi ilişkisi olduğuna dair kabulü dosya kapsamına göre isabetli görülmüştür.
Belirlenen sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi'nin kararının bozulmak suretiyle ortadan kaldırılmasına, hizmet sözleşmesinin feshin geçersizliği ile davacının davalı şirketteki işine iadesine, diğer davalı bakımından ise husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir.
DAVA : Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin maden işletme ruhsatının ... Genel Müdürlüğüne ait olan çeşitli şirketlere ve davalı şirkete ihale ve rödavans sözleşmesi ile işlettirilmek üzere verilen işyerinde kazmacı ustası olarak çalışmakta iken hizmet aktinin haksız ve ihbar önellerine uyulmaksızın fesih edildiğini, müvekkiline kıdem ve ihbar tazminatları, ücretli izin ve ücret alacaklarının ödenmediğini, ... Genel Müdürlüğü ile imzalanmış olan rödavans sözleşmesi ile kurulan asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı olduğunu, müvekkilinin başlangıçtan beri ... Genel Müdürlüğü işçisi olduğuna, feshin geçersizliğine, geçersiz fesih sebebi ile müvekkilinin işe iadesine, işverenin yasal süre içinde müvekkilini işe başlatmaması halinde tazminatın haksız fesih tarihinden itibaren işleyecek kanuni faiz ve kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmaması halinde çalıştırılmadığı süre için ödenmesi gereken ücret ve diğer sosyal haklarının yine kanuni faizleri ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili cevap dilekçesi ve beyanlarında özetle; hizmet sözleşmesi fesh edilen işçinin fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde dava açılması gerektiğini, davanın bir aylık süre içinde açılmadığını, davanın mükerrer açıldığını, zamanaşımı bulunduğunu, husumetin yanlış tarafa yöneltildiğini, kurum ile...Madencilik arasındaki ilişkinin asıl işveren- alt işveren ilişkisi olduğunu ve bu ilişkinin muvazaalı olduğunu, davaya konu alacağa dair işveren sıfatı olmadığını, ve işyeri anahtar teslimi sayılacak nitelikte davalı şirkete teslim edildiğini, Maden Kanunun ek 7. maddesinde 2010 tarihinde yapılan değişiklik ile ... Kanunu ... Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili idari mali hukuki sorumlulukları rödavansçıya yüklemesi göz önüne alınarak haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olarak açılan davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı diğer şirket...Madencilik'e usulüne uygun tebligat çıkarıldığı, davalı şirkete kayyum atandığı, davalı şirket adına davayı takip eden olmadığı ve cevap dilekçesi sunulmadığı anlaşılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, davalı ... şirketinin 674. Sayılı KHK'nın 19. maddesi uyarınca TMSF ye devrediliği, şirketin faaliyetinin tamamen sona ermesi sebebiyle davalı ... Madencilik şirketi tarafından davacının hizmet akdinin geçerli sebeple feshedildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf:
İlk Derece Mahkemesi'nin kararına karşı davalı vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince; davalı ... şirketinin 674. Sayılı KHK'nın 19. maddesi uyarınca TMSF ye devrediliği, şirketin faaliyetinin tamamen sona ermesi sebebiyle davalı ... Madencilik şirketi tarafından davacının hizmet akdinin geçerli sebeple feshedildiği, ... Genel Müdürlüğünün asıl işveren olarak sorumlu tutulmasının söz konusu olamayacağı, ... Genel Müdürlüğü yönünden husumet sebebiyle davanın reddi gerektiği gerekçesiyle davacının istinaf taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
4857 Sayılı İş Kanunu'nun 19. maddesinin birinci fıkrasına göre işveren fesih bildirimini yazılı yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır. Fesih bildirimi yazılı yapılmamışsa veya fesih sebebi açık ve kesin bir şekilde belirtilmemişse aynı kanununun 21.maddesi gereğince geçerli sebep gösterilmediği kabul edilir. Feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir
Somut olayda davacının 05/08/2008-09/05/2016 tarihleri arasında davalı şirket işçisi olarak belirsiz süreli ... sözleşmesi ile çalıştığı, davalı ... Şirketinin 674. sayılı KHK'nın 19. maddesi uyarınca TMSF'ye devredildiği, davalı ... Şirketine kayyum atandığı, atanan kayyumun üretimi ve faaliyeti tamamen durdurduğu, davalı işyerinin ...'ya çıkış bildirgesini vermeden önce davacı dahil tüm işçilerin sözleşmelerini eylemli olarak feshettiği, yazılı fesih bildiriminin bulunmadığı, kayyum ataması sonrasında şirketin tüzel kişiliğinin devam ettiği, rödövans sözleşmesinin feshedildiğine dair bir iddia da olmadığı görülmüştür. Davalı şirkete kayyum atanmış olması ve şirketin tüm işçilerinin fiilen işten çıkartılmış olması tek başına feshi geçerli hale getirmeyecektir. Yazılı bir fesih bildirimi bulunmadığından 4857 Sayılı yasanını 19/1.maddesi gereğince davalı işverence gerçekleştirilen fesih geçersizdir.
Davalılar arasındaki ilişkinin nitelendirilmesine gelince, Bölge Adliye Mahkemesi'nin davalılar arasındaki ilişkinin geçerli bir rödövans sözleşmesi ilişkisi olduğuna dair kabulü dosya kapsamına göre isabetli görülmüştür.
Belirlenen sebeplerle 4857 Sayılı Kanun'un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, Bölge Adliye Mahkemesi'nin kararının bozulmak suretiyle ortadan kaldırılmasına, hizmet sözleşmesinin feshin geçersizliği ile davacının davalı şirket ... yerindeki işine iadesine, davalı ... bakımından ise husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda belirtilen nedenlerle;
1-)Bölge Adliye Mahkemesi'nin yukarda tarih ve sayısı yazılı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-)... Genel Müdürlüğü aleyhine açılan davanın husumet yokluğundan reddine,
3-)İşveren...Madencilik Akaryakıt Nakliyat Orman Ürünleri İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
4-)Davacının yasal sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin 5 (BEŞ) aylık ücreti olarak belirlenmesine,
5-)Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok 4 (DÖRT) aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
6-)Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 35,90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 4,50 TL karar ve ilam harcının davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
7-)Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan tarife uyarınca 2.180,00 TL vekalet ücretinin davalı ... Madencilik Akaryakıt Nakliyat Orman Ürünleri İnş. Tur. San. Tic. Ltd.Şti'den alınıp davacıya verilmesine,
8-)Davalı ... Genel Müdürlüğü vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan tarife uyarınca 2.180,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalı ... Genel Müdürlüğüne verilmesine,
9-)Davacı tarafça sarf edilen, 338,40 TL yargılama giderinin davalı ... Madencilik Akaryakıt Nakliyat Orman Ürünleri İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti'den alınıp davacıya verilmesine, davalı şirketin yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
10-Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11-Taraflarca yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine,
12-Peşin alınan temyiz harcının istenmesi halinde ilgiliye iadesine, 02.10.2018 tarihinde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.
kazanci.com.tr
