T.C.

YARGITAY
4. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO.2016/12884
KARAR NO.2019/3562 
KARAR TARİHİ.25/06/2019 
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... ve diğerleri aleyhine 23/12/2014 gününde verilen dilekçe ile kurum zararı nedeniyle maddi tazminat istenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda; Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen 24/05/2016 günlü kararın Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davalılar ..., ... ve ... vekili, duruşmasız olarak incelenmesi de davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle, daha önceden belirlenen 25/06/2019 duruşma günü için yapılan tebligat üzerine duruşmalı temyiz eden davalılardan asıllar ... Sarı ve ... ile karşı taraftan davacı Üniversite vekili Avukat ... geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra taraflara duruşmanın bittiği bildirildi. Dosyanın görüşülmesine geçildi. Tetkik hâkimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kâğıtlar incelenerek gereği düşünüldü.

1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davacının tüm, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.

2-Davalıların diğer temyiz itirazlarına gelince;
Dava, kurum zararı nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; karar, davacı vekili ve davalılar ..., ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı vekili; ... (... )'in davacı üniversiteden olan hak edişinen dolayı üçüncü kişilerin hak ve alacakları nedeniyle icra müdürlükleri tarafından gönderilen haciz ihbarnameleri üzerine, üniversite strateji geliştirme daire başkanlığı tarafından, sıra cetveli düzenlenerek hak edişten öncelikli alacaklar kesildikten sonra kalan 96.903,96 TL den, Karacasu İcra Müdürlüğünün 2008/109 Esas sayılı dosyasına 77.560,00 TL ve ... 1. İcra Müdürlüğünün 2008/4323 esas sayılı dosyasına 19.343,96 TL ödeme yapıldığını, oysa Karacasu İcra Müdürlüğünden gelen haciz ihbarnamesinin borçlu... Gıda Hay. Tur. İnş. Tem. İşl. San. Ltd. Şti. adına düzenlenmiş olduğunu, üniversitenin düzenlediği hak ediş alacaklısının ise ... (... yemek Fabrikası) olması nedeniyle Strateji Geliştirme Daire Başkanlığınca Karacasu İcra Müdürlüğünden ödenen paranın iadesinin istendiğini ancak iadenin gerçekleşmediğini, ... (... Yemek Fabrikası)'ndan alacaklı... Gıda ve Sanayi Limited Şirketi tarafından İzmir 4. İcra Müdürlüğünün 2008/6020 esas sayılı dosyasından gönderilen 05/07/2010 tarihli muhtıra ile 77.560,00TL'nin ödenmesi ya da menfi tespit davası açılmasının ihtar olunduğunu, açılan menfi tespit davasının reddedilmesi üzerine ...4. İcra Müdürlüğü dosyasına da ayrıca ödeme yapmak zorunda kalındığını belirterek, oluşan zararın davalılardan tazmini isteminde bulunmuştur.

Davalılar vekili; dava dışı alacaklı şirketin ...4 İcra Müdürlüğünün 2008/6020 esas sayılı dosyası üzerinden davacı üniversiteye gönderdiği haciz ihbarnamelerine, İİK 89. maddesi gereğince süresinde cevap verilmediğini, borçtan kurtulmak için yasal hakların kullanılmadığını ve davalıların yapmış oldukları işlemlerde bir usulsüzlük bulunmadığını belirterek, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

Mahkemece, alınan bilirkişi raporuna dayanılarak davalı ... yönünden davanın reddine, diğer davalılar yönünden ise kabulüne karar verilmiştir.

a-Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacı üniversitenin açmış olduğu menfi tespit davasında, davacı aleyhine hükmedilen 8.078,00 TL vekalet ücreti ile ilgili 31/07/2013 tarihli ödeme emri belgesi düzenlendiği, akabinde icra takip dosyasında davacı üniversiteye gönderilen ihtarat üzerine 114.825,02 TL’nin içeriğinde yer alan vekalet ücreti alacağı nedeniyle 22/10/2014 tarihinde bir ödeme daha yapıldığı anlaşılmakta olup belirtilen vekalet ücreti yönünden mükerrer ödeme yapılıp yapılmadığı, mükerrer ödeme yapılmışsa şayet, ödemeyi yapanların davalılar olup olmadığı tespit edilmelidir. Mükerrer ödeme yapılmasında davalıların dahili olmamışsa, hiç kimse kendi kusuruna dayanarak hak elde edemeyeceğinden, idarenin kendi kusurundan kaynaklanan mükerrer ödemeden dolayı, davalıların sorumlu olmayacağı da gözetilerek bir karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, bu durum kararın bozulmasını gerektirmiştir.

b-Karacasu İcra Dairesinin 2014/328 esas sayılı dosyası kapsamından; davacı üniversite tarafından sehven yapılan ödemeden dolayı dava dışı şahıslara yönelik olarak takibe devam edildiği anlaşılmakla, söz konusu icra dosyasında da davacı tarafından tahsilat yapılma ihtimali bulunduğundan sebepsiz zenginleşmeye neden olmamak için hükmün belirtilen icra dosyası ile tahsilde tekerrüre neden olmamak üzere kurulması gerekirken bu durumun dikkate alınmaması usul ve yasaya uygun düşmemiş, kararın bozulması gerekmiştir.

c-Dosya kapsamından; davalılara yapacakları işlem konusunda ayrıca özel ve teknik yönden eğitim verilmediği, iş yoğunluğu bulunduğu, şirketler hakkında sürekli haciz ihbarnamelerinin geldiği, ayrıca şirketler arasında isim benzerliği ve adi ortaklık ilişkisi bulunması, davalıların bu işlem nedeniyle şahsi çıkar sağlamaması, kasıt ve eylem birliği bulunmaması birlikte gözetildiğinde, belirlenen zarardan davalılar yararına BK.43. maddesi (TBK.51) gereği uygun oranda hakkaniyet indirimi yapılması gerekirken yapılan ödemenin tamamından sorumlu tutulmaları hakkaniyete uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 266. maddesi hükmüne göre, çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren konularda bilirkişi oy ve görüşünün alınması zorunludur. Genel hayat tecrübesi ve kültürünün sonucu olarak herkes gibi hakimin de bildiği konularda bilirkişi dinlenmesine karar verilemeyeceği gibi, hakimlik mesleğinin gereği olarak hakimin hukuki bilgisi ile çözümleyebileceği konularda da bilirkişi dinlenemez.

Somut davada, mahkemece hakimlik mesleğinin gereği olarak bilinmesi gereken zaman aşımı konusunda bilirkişiden ek rapor alınması eleştirilmekle yetinilmiş, bozma sebebi yapılmamıştır.

SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda 2 (a, b, c) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ..., ... ve ... yararına BOZULMASINA, davacının tüm, davalıların diğer temyiz itirazlarının ilk bentte açıklanan nedenlerle reddine ve temyiz eden davalılardan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 25/06/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.