Emlak alım satımı işiyle iştigal eden esnaf ve sanatkârlar ile ticari işletmelere 30442 sayılı Resmi Gazete’de 05 Haziran 2018 tarihinde yayınlanan yönetmelikle yeni bir düzenleme getirilmiştir. Yayınlanan bu yönetmelik emlak sektöründe faaliyet gösterecek işletmelerde aranılacak şartları belirlemektedir.
Resmi Gazete’de yayınlanan ve yürürlüğe giren Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmeliğin ruhsatlandırma başlıklı 21. maddesi kanunun yayınlandığı tarihinden itibaren üç ay sonra yürürlüğe girmiştir. Yani ruhsatlandırma ile ilgili madde 5 Eylül 2019 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Geçiş hükümleri başlık geçici 1.madde ile taşınmaz ticaretiyle iştigal eden tacirler ile esnaf ve sanatkârların (Emlakçılar) faaliyetlerine devam edebilmeleri için bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on sekiz ay içinde durumlarını yönetmeliğe uygun hale getirerek yetki belgesi alması gerekmektedir.
Geçiş süresi 05 Aralık 2019 tarihinde sona erecektir.
Yönetmelik gereği, 2644 sayılı Tapu Kanunu’nun 2’nci maddesi uyarınca taşınmaz malların devir işlemi sırasında tüzel kişiliğe sahip olanlardan ve bu kişinin temsilcisi dahil taşınmaz mal alım satımı yapan kişilerden, işlem yapabilme izinlerinin olduğunu gösteren Taşınmaz Ticareti Yetki Belgesini sahip olmaları gerekmektedir.
Yönetmeliğin 5.maddesinde taşınmaz ticaretine kimlerin yapabileceğine yer verilmiştir. İlgili maddenin birinci fıkrası “Taşınmaz ticareti, işletmesi adına yetki belgesi alan tacirler veya esnaf ve sanatkârlar tarafından yapılır” şeklinde düzenlenmiştir. Bu madde gereğince yasallaşma tarihiden itibaren Belediyeler işyeri açma ve çalışma ruhsatı vermeden önce yetkili birimler tarafından kontrol edilerek yetki belgesi olmayan işletmelere ruhsat verilmeyecektir.
Emlakçılık sektörünü önemli bir düzenlemeye tabi tutan bu yönetmelik, yetki belgesi sahip olma şartlarını faaliyeti yürütecek kişinin taşıması gereken ve faaliyetin yürütüleceği işyerinde bulunması gereken şartları belirlenmiştir.
Faaliyet Yürütülecek İşyerinde Olması Gereken Fiziki Şartlar;
Planlı alanlar imar yönetmeliğine göre faaliyetin yürütüleceği bağımsız bölümün en az otuz (30) metrekare olması,
Bağımsız bölümün içinde, büro ve kabul yeri ile her bir yetkilendirme sözleşmesi için fiziksel olarak veya elektronik ortamda dosyalamaya uygun arşiv bölümü olması,
Hizmetin verileceği işyerinde, yeterli miktarda ve özellikte dolap, masa, oturma grubu, bilgisayar, internet, telefon, yazıcı, faks gibi teknolojik donananın olması gerekmektedir.
Faaliyete Yürütecek Kişide Aranan Kişisel Şartlar ise;
Gelir ve kurumlar vergisi yönünden mükellefiyetinin tesis edilmiş olması,
Meslek odasına kayıtlı olması,
Faaliyetlerini yürütmek için görevlendirilen ve yetkilendirilen temsile yetkili kişilerinin, şubelerde ise şube müdürünün en az lise mezunu olması ve on sekiz yaşını doldurmuş olması,
Mesleki yeterlilik belgesi ( Seviye 5) veya emlak yönetimi dalında en az ön lisans diplomasına sahip olmak,
İflas, Konkordato ilan etmemiş olmamak veya iflas neticesinde itibarını yeniden kazanmış olmak,
Affa uğramış bile olsa, devletin güvenliğine, anayasal düzene, milli savunmaya ve devlet sırlarına karşı işlenen suçlar ile yönetmelikte sayılan diğer suçlardan hüküm giymemiş olmak gerekmektedir.
Konunun detaylı olması ve geçiş süresi olan 05/12/2019 tarihine az bir zamanın kalması nedeniyle emlakçılık dalında faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerin hak mağduriyeti yaşamamaları için belirtilenen tarihe kadar yönetmelik hükümlerine yerine getirmeleri gerekmektedir.
Taşınmaz Ticareti Yetki Belgesi için Bilgi Sistemi üzerinden Ticaret İl Müdürlüklerine müracaat yapılmaktadır. Özellikle yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce bu faaliyeti yürüten gerçek ve tüzel kişilere önemli muafiyetler tanınmıştır. Bu muafiyetler avantaj sağlamaktadır.
Taşınmaz Yetki Belgesi için gerekli şartları taşıyan işletmeler başvuru tarihinden itibaren on gün içinde yetki belgelerini alabilmektedirler. Bu belgelerin geçerlilik süresi beş yıl olup, beş yılda bir yenilenmesi gerekmektedir.
Yetki belgesi almadan taşınmaz ticareti ile iştigal eden işletmelere cezai yaptırımlar getirilmiştir. Konu emlakçılık sektöründe faaliyet gösteren işletmeler için önem arz etmekte olup, daha detaylı bilgi için yayınlanan ve yürürlüğe giren yönetmeliğin incelenmesi gerekmektedir.