Ekonomiye cari fazla dopingi

Yerli ve milli üretimdeki artış, ekonomi yönetiminin aldığı önlemler ve ekonomideki dengelenme süreci nedeniyle cari dengede 16 yıl sonra bir ilk yaşanıyor. Cari denge mayısta aylık bazda 151 milyon dolar fazla verirken yıllık bazda cari açık ise 2.3 milyar dolara geriledi. Böylece 12 aylık cari açık, Şubat 2003’ten bu yana gördüğü en düşük seviyeye inmiş oldu. Önümüzdeki ay açıklanacak olan haziran ayında cari açığın sıfırlanarak Türkiye’nin ilk defa yıllık bazda fazla vermesi bekleniyor. Böylece Türkiye yıllık bazda 2001’den bu yana ilk kez cari fazla vererek Çin, Almanya, Japonya ve Rusya gibi cari fazla veren ülkeler ligine girecek. 

DIŞ TİCARET ETKİLİ

Ekonomistler Türkiye’yi bir üst lige taşıyacak bu gelişmede dış ticarette yaşanan gelişmelerin etkili olduğu görüşünde. Ekonomistlere göre yerli üretim arttıkça Türkiye’nin cari açığı azalıyor. Ayrıca turizm gelirlerindeki artış da bu süreci destekliyor. 

Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvci Tokalı, yıllık açıkta düşüş eğiliminin korunduğunu belirterek, haziran ayına ilişkin dış ticaret verilerinin yıllık açığın sıfıra yakın seviyelere inebileceğine işaret ettiğini söyledi. Tokalı, 2017 sonunda yüzde 5,6 düzeyinde olan ancak 2018’i yüzde 3.5 seviyesinde tamamlayan cari açık oranının 2019 sonunda yüzde 1.3’e kadar inebileceğini dile getirdi.      

PORTFÖY ÇIKIŞI DURDU 

Ekonomist Haluk Bürümcekçi de son 12 aylık cari açığın gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranla yüzde 0.3’üne gerilediğine işaret etti. Haziran ayı gümrük dış ticaret öncü verilerinin, geçen yıla göre çok daha düşük dış açığa işaret ettiğini belirten Bürümcekçi “Bu gelişme son 12 aylık cari fazlanın haziranda 0.1 milyar dolar civarına gelebileceğini düşündürmektedir” diye konuştu. Bürümcekçi, cari açıkta mayıs ayında gözlenen iyileşmede, dış ticaret açığının geçen yıldan düşük açık ve hizmetler dengesinin yüksek fazla vermesinin ana etken olduğuna dikkati çekti. İntegral Yatırım Araştırma Uzmanı Seda Yalçınkaya ise nisan ayında yaşanan 4.4 milyar dolarlık portföy çıkışından sonra mayısta 1.5 milyar dolarlık portföy girişi olduğunu belirtti.    Yaz aylarındaki verilerle birlikte yıllık bazda cari fazlanın görülebileceğini kaydeden Yalçınkaya, “Yıl genelinde cari işlemler dengesindeki gerilemenin devam etmesini bekliyoruz. Yaz aylarında yıllık bazda cari fazla görebiliriz” dedi.

Bu arada ekonomistler 5 ayda doğrudan yatırım girişinin ise 3 milyar dolar olduğunu belirterek bu rakamın geçen yıla göre aynı kalsa da bu yıl yaşanan zorluklara rağmen bu rakamın çok iyi olduğunu belirttiler.