Dünyanın bütün yazıları İstanbul’da
2. Uluslararası Yazı Kültürü Festivali veya diğer ismi ile Kaligrafist; Japon, Çin, Moğol, Kiril, Yunan, Arap, İbrani, Hint ve Latin kaligrafi sanatı grafiti, klasik tabela, tipografi, grafik tasarım ve çivi yazısı gibi birçok yazı sistemini ve sanatını barındıran örneği pek görülmeyen bir proje. Küratörlüğünü Erhan Olcay’ın yaptığı ve ilki 2017’de Latin kaligrafisini merkeze alarak gerçekleştirilen kaligrafist etkinliğinin ikincisi pandemi nedeniyle gecikmeli de olsa ülkemizden ve dünyanın her yerinden 87 sanatçının eseriyle artık kapsamlı bir festivale dönüşmüş.
Barın Han ve ‘Mürekkepbalığı’
Perşembe günü öğle üzeri hem festivalin açılışında bulunmak hem de küçük bir konuşma yapmak üzere gazeteden çıktım, Aksaray’da otobüsten inip Çemberlitaş’a kadar ağır ağır yürüdüm. Kubbealtı Vakfı’nın önünden geçerken çalışkan hocam Prof. Dr. Mübahat S. Kütükoğlu’nun (1932 doğumlu) başyapıtı “Osmanlı Belgelerinin Dili” geldi aklıma. Bu kitap bir yazı uygarlığında çarkların nasıl işlediğini bütün ayrıntılarıyla gösteren bir eser. (Bir ara ödünç verdiğimde rüyalarıma girmiş gidip yalvar yakar geri almak zorunda kalmıştım. Hatıraları kovalayarak Basın Müzesi’nin karşısındaki sokağa Barın Han’a doğru ilerledim.)
Barın Han, Osmanlı hat sanatı ve Latin kaligrafisi arasında muhteşem bir köprü kurmuş yazı dehası Emin Barın’ın yazı ve cilt atölyesi, ayrıca perşembe akşamları nice güzel sohbetlere tanık olmuş bir yapı, festivalin açılışının da aynı güne denk getirilmesi çok ince bir düşünce. Kaligrafist işte böyle bir günde konferanslarla başladı. İlk konuşmacı Prof. Tevfik Fikret Uçar oldu, Dr. Ali Rıza Özcan ve Ömer Durmaz’ın ardından günün son konuşmacısı olarak sahneye çıktım. Heyecanlandığım için akıcı konuşamadım ama ülkemizin ilk (ve tek) yazı kültürü dergisi “Mürekkepbalığı”nın 2012-2016 yılları arasındaki “fırtınalı” macerasını, yayın yönetmeni Özge Dinç’in inatçılığı sayesinde derginin 6 sayı çıkabildiğini ilginç olaylar eşliğinde anlattım.
Bir yazı kültürü anıtı: Milliyet
Elbette geveze bir insan olarak orada durmadım, konuşmamı gazetemi överek bitirmek istedim ve 1970’lerde henüz okuma yazma bilmediğim bir yaşta rüzgârda uçup giden bir gazetenin ilk sayfasında görüp unutamadığım bir karikatürü, yıllar sonra o karikatüristin Bedri Koraman, gazetenin de “Milliyet” olduğunu anladığımı, henüz üniversite öğrencisiyken eski gazete binası önünde Büyük Larousse sırasında bekleyişlerimi, 1994 yılında üç aylığına arşivci olarak işe başlayıp 28 yıl sonra yine aynı yerde çalışmaya devam ettiğimi yazı işleri müdürüm Bertan Ağanoğlu’nun da kulaklarını çınlatarak anlattım. Biraz daha müsaade etselerdi gazetenin ömrünün bir kelebek gibi olduğunu söyleyip her sabah yeni bir gazetenin çıkabilmesinin hayatın mucizelerinden biri olduğunu, Milliyet’te Sinan Genim ve Mehmet Tez’in köşe yazılarının neden kesilip saklanması gerektiğini anlatacaktım ki bekleyenleri görünce konuyu bağlayıp bitirmek zorunda kaldım.
Özetle, büyük ustalar Emin Barın ile İslam Seçen’in eserlerini de görebileceğiniz Barın Han, 3 Temmuz’a kadar açık. Festivale destek olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Dairesi Başkanlığına da teşekkür etmek gerek. Böyle kapsamlı işler destek olmayınca yürümüyor. Erhan Olcay ve ekibi de hem yerli-yabancı sanatçıları ağırlamak hem de organizasyonu yürütmekte başarılı olmuşlar, bravo demek isterim.
Son olarak festival mekânlarında dağıtılan “İstanbul Yazı Rotası” adıyla hem eğlenceli hem çok bilgilendirici bir harita bastırılmış, mutlaka edinin derim. Haritada iki ayrı rota var, çizimleri Rümeysa Zeynep Kurtuluş’un metinleri de Ece Oğuz’un hazırladığı haritada ilk rota Gülhane Parkı’nda başlayıp Barın Han’da bitiyor ikincisi ise Bab-ı Hümayın’da başlayıp Cevri Kalfa Mektebi’nde sona eriyor. Haritayı alınca çocuk gibi sevindim nedense, harika bir iş! Unutmadan 29 Haziran akşamı Turşucuzade Konağı Taş Odası’nda Pelin Eren ve Özge Dinç’in “Grafoloji ve grafoterapi” başlıklı söyleşisi de meraklıları tarafından kaçırılmaması gereken bir etkinlik olarak not edilsin.
