Dağ ‘yine’ fare doğurdu!..

Gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinden sonra dünya kamuoyunun gözü ABD’ye çevrilmiş, ancak 45. Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ile ilişkileri ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’a gösterdiği yakınlık nedeniyle bu cinayete karşı sessiz kalmıştı. Bu tavıra, kampanya döneminde Başkan Joe Biden dahil birçok Demokrat Kongre üyesi sert tepki göstermiş ve Suudi Arabistan’a gereken dersin verilmesi istenmişti. Geçtiğimiz gün Kaşıkçı cinayetine ilişkin beklenen rapor açıklandı, ancak yine dağ fare doğurdu. Raporda cinayet detaylarına yer verilirken, Veliaht Prens’in Suudi gazeteciyi “yakalamak veya öldürmek için yapılacak bir operasyonu onayladığı” ifade edildi. Sonuç mu? Sorumlu Veliaht Prens Selman hariç, 76 Suudi Arabistan vatandaşına yönelik yaptırım kararı...

Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ülkeler arası ilişkilerin tek bir kişiden çok daha büyük olduğunu belirterek, böyle bir raporun açıklanmasının bile başlı başına önemli bir adım olduğunu söyledi. Pentagon Sözcüsü John Kirby ise, “Suudi Arabistan’ın savunma kabiliyetleri konusunda bu ülkeye yönelik güvenlik taahhütlerimizi ciddiye alıyoruz” diyerek, bölgede Suudilerle stratejik ortaklığı sürdürdüklerini kaydetti.

Amerikan kamuoyuna baktığımızda, bu, halkın çok da umursamadığı bir konuydu. Türkiye, cinayetin detaylarını çok başarılı ve şeffaf bir şekilde gözler önüne sundu. Veliaht Prens’e yaptırım uygulanıp uygulanmaması ise ABD’nin kendi iç politik kararı. O nedenle dünya kamuoyunda Prens Selman’ın kredisini kaybettiği tekrar tescillense de, halen kendi ülkesi ve Washington’da gücünü belli oranda korumayı sürdürecek gibi görünüyor.

ABD’nin Suriye’deki hava operasyonunun anlamı ne?

Başkan Joe Biden, ilk yurt dışı askeri operasyonu Suriye’de gerçekleştirdi. Biden yönetimi, Suriye’nin doğusunda Ketaib Hizbullah ve Ketaib Seyyid el Şuheda gruplarına ait sınır kontrol noktasında bulunan tesislerin vurulduğunu açıkladı.

Saldırının, ABD’nin İran ile nükleer anlaşma müzakerelerine dönme arayışında olduğu bir döneme denk gelmesi dikkat çekerken, Biden yönetimi dünya kamuoyuna da “İran’la yumuşama olacak ama meydanı boş bırakmayacağım!” mesajını veriyor.

İsrail’le yapılan güvenlik anlaşmaları çerçevesinde Trump döneminde de İran milislerine yönelik bu tarzda hava saldırıları olmuştu. Ancak Biden, Prens Selman kararında olduğu gibi hava operasyonu konusunda da eleştirildi. Üstelik eleştirenlerin bir bölümü Demokrat Parti senatörlerinden geldi. Nitekim Senatör Tim Kaine, bu tarz askeri kararlar öncesi Kongre’ye danışılması gerektiğini, ABD Başkanı’nın kendi başına iş yapmasının yanlış olduğunu söyledi.

Atlantik Konseyi Direktörü Lipsky: Dijital paranın kullanımı artacak!

Özellikle Bitcoin’in değerinin bir ara rekor kırması ve Tesla’nın kurucusu Elon Musk’un sosyal medyadaki açıklamaları, dünyanın tekrar kripto paralara olan ilgisini körükledi. Ben de bu yüzden, dünyanın en önemli düşünce kuruluşları arasında yer alan Washington D.C. merkezli Atlantik Konseyi Geo Ekonomi Direktörü Josh Lipsky ile kripto para birimlerinin geleceğini konuştum. Başkan Barack Obama döneminde görev alan Lipsky, ayrıca Uluslararası Para Fonu’nda (IMF) danışmanlık da yapıyor.

- Kripto paranın geleceği ne olacak?

Önümüzdeki yıllarda dijital para birimi kullanımının artmaya devam edeceği ve bu para birimlerinin günlük hayatımızın bir parçası olacağı açık. Bitcoin veya Tether gibi belirli para birimleri iniş-çıkışlar yaşasa da, önemli olan nokta, altta yatan teknolojinin paranın evriminde bir oyun değiştirici olmasıdır.

Gelecek birkaç yılda, merkez bankası dijital para birimleri (CBDC’ler) olarak da bilinen ‘kamu dijital para birimleri’, giderek daha etkili hale gelecek. Atlantik Konseyi’nin yeni araştırması, hali hazırda 70’den fazla ülkenin CBDC’lerin gelişiminin bir aşamasında olduğunu gösteriyor. (ABD Hazine Bakanı) Janet Yellen’in bu hafta işaret ettiği gibi, bunun küresel para sistemimiz için muazzam etkileri var. CBDC’ler, merkez bankalarının nakit parayı doğrudan insanların telefonlarına anında dağıtabileceği anlamına gelir. Bu, merkez bankalarından özel bankalara para aktarımının mevcut işleyişinden çok farklı. Tüm sonuçlarını henüz tam olarak bilmiyoruz ancak bu araçların, ülkelerin enflasyon ve teşvik politikalarına da etki etmesi muhtemeldir. Ayrıca, Çin’in dijital Yuan kullanımının artması ve bu para biriminin bir gün dolara rakip olup olamayacağı gibi sorular var. Bu, yakın vadede pek olası görünmüyor, ancak kesinlikle uzun vadede izlenmesi gereken bir şey.

- Biden yönetimi, dijital para birimleriyle ilgili nasıl adımlar atabilir?

Başkan Joe Biden ve ekibinin ele almaları gereken sorulardan biri, kamu ve özel dijital para birimlerinin birlikte nasıl çalışacağıdır. ABD dijital bir dolar inşa ederse, bu bir Facebook para birimi veya Bitcoin ile nasıl değiştirilir? Kamu ve özel bankalar, bu durumda nasıl bir ilişki içinde olur? Bunları düşünmeleri gerekiyor.

Ayrıca ‘dijital dolar’ın banka işlemlerinde kullanımına ilişkin önemli yasal değişiklikler gerekiyor. ABD Güvenlik ve Değişim Komisyonu (SEÇ) ile diğer düzenleyici kurumların, tüketicilerin yanıltılmadığından emin olmak için özel kripto şirketlerini dikkatle izlemesi gerekir.

Düzenleme şart gibi

Konunun uzmanı Lipsky, dijital para birimlerinin geleceğinden umutlu ancak kesinlikle bir regülasyon yapılması gerektiğinin altını çiziyor. ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Jerome Powell, geçtiğimiz günlerdeki yaptığı bir konuşmada, ekonomik iyileşmenin “tamamlanmaktan çok uzak” olduğunu belirtmişti. Dolayısıyla bu istikrarsızlık ortamında kripto para şirketlerinin atacağı adımlar, devletlerin alacağı tedbirler ve sonuçları, dünya ekonomisini etkileyecek.

ABD’DE GÖZDEN KAÇANLAR:

- FDA, Johnson & Johnson’ın ürettiği tek dozluk koronavirüs aşısını onayladı. Bu, ABD’de kullanım onayı verilen 3. aşı oldu,

- Temsilciler Meclisi, pandemiden etkilenenlere yönelik 1.9 trilyonluk yardım paketini onayladı. Eğer Senato’dan geçerse, Mart ayının ikinci haftası Başkan Biden’in önüne gelmesi bekleniyor,

- Minnesota Eyaleti Valisi Tim Walz, 26 Şubat’ı “Azerbaycan Günü” ilan etti,

- Florida Uluslararası Üniversitesi’nde Prof. Dr. Berrin Tansel, Amerikan Çevre Mühendisliği ve Bilim İnsanları Akademisi Bilim Ödülü’ne layık görüldü,

- Başkan Joe Biden, Trump tarafından getirilen, ABD’de yaşama ve çalışma izni olan “Yeşil Kart”a ve geçici yabancı işçilere verilen vizelere yönelik kısıtlamaları kaldırdı,

- Anayasa Mahkemesi, Manhattan Başsavcısı’nın Trump aleyhinde New York’ta başlattığı ceza soruşturmasında, kişisel vergi beyannameleri ve diğer mali kayıtlara erişim izni verdi.