Can Yücel kimdir?

21 Ağustos 1926’da İstanbul’da doğan Şair Can Yücel, eski Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel’in oğlu olarak edebiyatla küçük yaşta tanıştı.

Orta öğrenimini Ankara Erkek Lisesi'nde tamamladıktan sonra, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Klasik Filoloji Bölümü'nde okudu. İngiltere'de Cambridge Üniversitesi'nde eğitimini sürdüren Yücel, bir süre Londra'da BBC Radyosu'nda çalıştı.

Türkiye'ye dönüşünde Bodrum'da turist rehberliği yapan Yücel, daha sonra İstanbul'a yerleşti ve bağımsız çevirici olarak yaşamını sürdürdü.
İlk şiirlerini 1950 yılında ‘Yazma’ adlı kitapta toplayan Can Yücel, ‘Toplumsal sorunların yarattığı izlenimlerin ağırlığından kurtulmak istermiş gibi’ kimi taşlama, kimi bıçak ile işleyen duyarlılığın ağır bastığı şiirlerinde, yalın dili ve buluşları ile dikkati çekti.

1945-1965 yılları arasında "Yenilikler", "Beraber", "Seçilmiş Hikâyeler", "Dost", "Sosyal Adalet", "Şiir Sanatı", "Dönem", "Yöne", "Ant", "İmece", "Papirus" adlı dergilerde yazdı.

Che Guevara ve Mao’dan yaptığı çeviriler sebebiyle 12 Mart 1971 darbesi döneminde 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 1974’te genel afla çıktı.
Sevgi Duvarı, Bir Siyasinin Şiirleri, Ölüm ve Oğlum, Canfeda’nın da aralarında olduğu çok sayıda şiir kitabı çıkardı. William Shakespeare, Federico Garcia Lorca, Bertholt Brecht gibi büyük yazarların eserlerini Türkçeye kazandırdı.

Leman ve Öküz gibi mizah dergilerinin yanı sıra Gerçek, Evrensel Kültür dergileri, Evrensel ve Emek gazetelerinde yazdı.

1996 yılında Emek Partisi’nin kurucuları arasında yer aldı. 1999 seçimlerinde Özgürlük ve Dayanışma Partisi’nin İzmir milletvekili adayı oldu.
12 Ağustos 1999’da İstanbul’da yaşamını yitirdi.

SAHTE CAN YÜCEL ŞİİRLERİ/METİNLERİ

Ölümü sonrası Can Yücel'e yapılan en büyük haksızlıklar, ilgisiz dizelerin "Can Yücel şiiri" diyerek internette dolaşıma sürülmesi oldu. Şairin üslubu ve siyasi duruşuyla hiçbir alakası olmayan sayısız şiir internette Can Yücel etiketiyle dolaşırken bu, sinemadan gazete makalelerine kadar etki yapmış durumda.

Eşi Güler Yücel, konuya dair Kemal Öncü'ye verdiği röportajda "Yine örneğin Her şey sende gizli diye bir şiir var. O demin söylediğin şiir var... Mistik, kaderci, boşverci, metafizik bulamaçlı bu şiirlerle Can’a karşı adeta faili meçhul bir kampanya yürütülüyor gibi. Can’ın şiiri şiir gibi şiirdi... Ne o öyle “Ömür dediğin bir gündür/ o da bugündür...” ye, iç, eğlen keyfine bak gerisine aldırma mesajı? Can muhalif bir şair, söyleyeceğini eğilip bükülmeden dobra dobra söyleyen bir şair, ziyaret edenlerin şaşırdığı iki göz odada oturup üreten bir şair...” ifadelerini kullanmıştı.

Prof. Dr. Semih Çelenk, blogunda bu şiirlere dair 50 şiirlik bir liste yayımlamıştı. Çelenk'in listesi şöyle:

 1.Bağlanmayacaksın

2.Kadın Dediğin

3.Erkek Dediğin

4.Seninle Olmanın En Güzel Yanı

5.Anladım

6.Herşey Sende Gizli

7.Eğer

8.Herkes Gitmek İstiyor

9.Sevdiğin Kadar Sevilirsin

10.Sağlık Olsun

11.Tam zamanında Yaşamak (Yaşamak Zamanı)

12.Tersten Yaşamak

13.Biraz Değiştim

14.Bir gün Anlarsın

15.Gitmek

16.Seninle Yaşlanmak İstiyorum

17.Asla Keşkelerim Olmadı

18.Özledim Seni

19.Bilmelisin ki

20.Aşk

21.Boşver ve Yaşı Başı

22.Olmuyorsa Zorlamayacaksın

23.Ben Benden Olgun İnsan İsterim Karşımda

24.Öyle Sabah Uyanır Uyanmaz Fırlama Yataktan

25.Farkında Olmalı İnsan

26.Bir Eşi Olmalı İnsanın

27.Unutma

28.Sevgi Emekmiş

29.Özleme Dair (Kim Özlerdi?)

30. Ömür Dediğin Bir Gündür O da Bugündür

31.Aşk Ayakkabı Gibidir

32.Rakı İçen Kadınlar

33.AteşveSu

34.Ülke Bölünsün İstiyorum

35.Kadınım Ben

36.Senin İçin Yasak Dediler

37.Bayram Şiiri

38.Dostlar Irmak Gibidir

39.Öye Bir Hayat Yaşadım ki

40.Bir Yolun varsa Gidilecek

41.Ömür Dediğiniz Nedir Ki

42.Fakirin Gayrimeşru Çocuğu

43.Ey Yüreğim

44.Özlersin

45.Hepsi Bu

46.Birşey Eksik

47.Kendimden Özür Diliyorum

48.Bir Kadını Ağlatmak

49.Ölüm Bir An

50.Galiba Yoruldum

Can Yücel'e ait olduğu iddiasıyla paylaşılan meşhur metinlerden biri "Bayram". Ramazan Bayramı'nda da sıklıkla internette rastladığımız bu metin  Can Dündar'ın 10 Ocak 2006 tarihli Milliyet köşe yazısı. Ancak Nazlı Ilıcak'tan Reha Muhtar'a pek çok isim bu metni Can Yücel'e ait olduğu iddiasıyla gazete köşesinden paylaştı. (KÜLTÜR SERVİSİ)

Sahte Can Yücel şiirlerinin sayısı 50'ye ulaştı

Şiir 'Can'ını kaybetti

Can Yücel için mesajlar

Ortak değer kavramı ve Can Yücel

Can Yücel: Evetistan’a hayır!

Can Yücel’le planladığımız barış otobüsleri

Can Yücel’in şiirli politik poetikası

Dikkat: 'Bayram' metni Can Yücel'e ait değil!

Can Yücel'i anlayarak okuyabilmek