Fransa’nın İslam’a ve Müslümanlara yönelik nefret söylemi, bir kez daha ‘boykot’ silahını gündeme getirdi. Boykot çağrıları İslam dünyasında hızla yayılmaya devam ederken, Fransa’dan ‘boykotu durdurun’ çağrısı geldi. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron boykotu durdurabilmek için Arapça tweet bile attı.
ARAPÇA TWEET ATTI
Macron’un, “Asla pes etmeyeceğiz. Barış ruhu içinde tüm farklılıklara saygı duyuyoruz. Nefret söylemini kabul etmiyoruz ve mantıklı tartışmaları savunuyoruz. Her zaman insan onurunun ve evrensel değerlerin tarafında olacağız” ifadelerini kullanması dikkat çekti. Kamuoyunda genel olarak işe yaramadığına ilişkin bir ön yargı olsa da, uzmanlar etkin bir boykot kampanyasının Fransa’yı çökerteceğini ifade ediyor.
KORONA İLE TİCARET AÇIĞI ARTTI
Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında Arap ve İslam dünyasıyla ekonomik ilişkileri en çok olan ülke Fransa. Bu sebeple Müslüman ülkelerin boykot kararı, koronavirüs nedeniyle yüzde 13,3 küçülen Fransız ekonomisini alt üst edecek güçte. Asya ve Avrupa ile ticaretinde sürekli açık veren Fransa, bu açığı Ortadoğu ve Afrika ülkelerine yaptığı ihracatla kapatıyor. Fransa ile Arap ülkeleri arasındaki ticaret hacmi 70 milyar dolardan fazla ve bunun büyük bölümü Fransa’nın ihracatı oluşturuyor. Fransa, Türkiye’ye 7,1, Fas’a 5, Cezayir’e 6,04, Birleşik Arap Emirlikleri’ne 5,5, Suudi Arabistan’a 4,3, Mısır’a 1,86, Tunus’a 3,64 milyar dolarlık ihracat yapıyor.
FATURASI AĞIR OLUR
İhracat rakamı 1 milyar doların altında olan ülkeler ise şöyle: Libya 226 milyon dolar, Moritanya 200 milyon dolar, Bahreyn 519 milyon dolar, Umman 409 milyon dolar, Lübnan 874 milyon dolar, Ürdün 403 milyon dolar, Irak 343 milyon dolar, Yemen 54,4 milyon dolar, Sudan 147 milyon dolar, Cibuti 80,5 milyon dolar, Somali 27,1 milyon dolar. Bu rakamlara İran, Endonezya, Malezya ve Pakistan gibi diğer İslam ülkelerinin de katılması durumunda Fransa’ya ağır bir fatura çıkacağı ifade ediliyor.
KATAR ÖNDE GİDİYOR
Fransa’ya karşı boykotu küresel düzeyde yürüten Arap ülkelerinde, Katar öne çıktı. Katar’da onlarca süpermarket zinciri Fransız ürünlerine yasak getirdi. Snoonu ve QTamween teslimat uygulamaları da Fransız ürünlerini listesinden çıkararak harekete katıldı. Katar’ın en büyük fabrikalarından Al-Wajba Fabrikası da boykota desteğini açıklayarak kısa sürede alternatif süt ürünleri sağlama sözü verdi. Katar Üniversitesi ise yakın tarihte düzenlenmesi planlanan Fransız Kültür Haftası’nın süresiz erteleneceğini duyurdu.
ÜRÜNLERİ SATIŞTAN KALDIRDILAR
Boykot kararı alan ülkelerden biri de Kuveyt. Kuveyt’teki marketler bütün Fransız ürünleri toplayıp satışını durdurarak ürünlerin satıldığı raflara “Fransız ürünleri yok”, “Boykot” ve “Hazreti Muhammed’e hakaret içeren karikatürlerini kınıyoruz” şeklinde yazılar asıldı. Tüketici Kooperatifleri Toplulukları Başkanı Fahd Al-Kishti “Topluluğumuza üye olan tüm mağazalarda, tüm Fransız ürünleri satıştan kalktı” dedi.
Paris endişeli!
Fransa’da başta Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron olmak üzere Fransız yetkililerin Hazreti Muhammed’i hedef alan karikatürleri savunmaları ve İslam karşıtı açıklamaları, Müslüman ülkelerin sert tepkisine neden olurken Fransız ürünlerine karşı başlatılan boykot kampanyaları Paris yönetimini endişelendirdi. Fransa’nın İslam karşıtı tutumuna karşı gelişen boykotun çığ gibi büyümesi üzerine panik yaşayan Fransa Dışişleri Bakanlığı, önceki gün yaptığı yazılı açıklamada, İslam ülkelerinde Fransız mallarına yönelik boykotun durdurulması çağrısında bulundu.
Hanedan sessiz halk öfkeli
Suudi Arabistan’da yönetim sessiz kalsa da Fransız market zincirlerinin boykot edilmesine dair bir etiket medyada en popüler ikinci etiket oldu. Ürdün’de de bazı süpermarketlerde Fransız ürünlerinin üstü kapatıldı, raflar boşaltılmaya başlandı. Bir markette “Hz. Muhammed ile dayanışma için Fransız ürünler boykot ediliyor” tabelası asıldı. Ürdün’deki İslami Eylem Cephesi Partisi de Macron özür dileyene kadar boykot çağrısında bulundu. Libya’da da Macron’un açıklamalarına yönelik protestolar vardı. Bazı şehirlerde yapılan gösterilerin yanı sıra Libyalı sosyal medya kullanıcıları boykot çağrısında bulundu. Mısır’da da bazı siyasetçiler Fransız ürünlerine yönelik boykot kampanyası başlattı.
İç karışıklık çıkabilir
Uzun bir bir dönem Fransa’da akademisyenlik yapan Prof. Dr. Arif Esin, İslam ülkelerinin dahil olacağı bir boykot kararının etkili olabileceğini söyledi. Fransa’nın özellikle Kuzey Afrika’da Fas, Cezayir, Tunus gibi ülkelerde önemli bir pazar payına sahip olduğunu aktaran Esin, “Körfez ülkeleriyle iyi ticari ilişkileri var. Türkiye’de de etkinler. İslam alemi bütün olarak tepki koyarsa Fransa’da iç karışıklığa varan sonuçlar doğabilir” dedi. Esin, sözlerini şöyle sürdürdü: “Hz. Muhammed‘in karikatürlerini binalara yansıtmak Haçlı Seferleri gibi bir şey oldu. Avrupa’daki en büyük Müslüman nüfus Fransa’da yaşıyor. Bu durum kendi ülkesinde iç karışıklığa neden olabilir. Esasında Macron kesinlikle bir daha seçilemez. Bu son çırpınışları ve ruh durumu iyi değil. Bu yaptığı hareket hem ticaretinde dengesizliğe yol açar, hem de iç karışıklığa neden olur. Kovid’in sebep olduğu sosyo ekonomik dirim bir yandan, İslam düşmanlığı diğer yandan, Sarı Yelekliler eylemi devam ediyor. Tüm bunlar yüzünden Fransa birbirine girebilir.”
İslamofobik içerikleri yasakla
Pakistan Başbakanı İmran Han, Facebook’un Üst Yöneticisi (CEO) Mark Zuckerberg’e yazdığı mektupta, İslamofobi ve İslam’a karşı nefret içeriklerinin yasaklamasını talep etti. Han, Twitter hesabından paylaştığı mektubunda, sosyal medyada Müslümanlara yönelik yaygın taciz ve hakaretlere işaret etti. Han, İslamofobi ve İslam’a karşı nefret içeriklerinin holokost konusunda olduğu gibi Facebook tarafından yasaklanmasını istedi.
BM’ye ‘eyleme geç’ çağrısı
Pakistan’ın, Macron’un İslam’a karşı “sorumsuzca” açıklamaları ve “küfür” içerikli karikatürler nedeniyle Paris yönetimine protesto notası verdiği bildirildi. Radio Pakistan’ın haberine göre, Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi, İslam’a karşı nefret söylemlerini dikkate alması ve eyleme geçmesi için Birleşmiş Milletlere (BM) çağrıda bulundu. Kureyşi, konuyla ilgili olarak Dışişleri Bakanlığına çağrılan Fransa’nın İslamabad Büyükelçisi’ne protesto notası verildiğini belirtti.
Birçok siteye siber saldırı
Fransız ürünlerini boykot kampanyalarının ardından birçok Fransız internet sitesine siber saldırı düzenlendi. Kötü Amaçlı Yazılımlara Karşı Mücadele ve Destek Biriminin resmi Twitter hesabından yapılan açıklamada, birçok Fransız internet sitesinin pazar günü siber saldırıya maruz kaldığı belirtildi. “Bu pazar akşamı birçok Fransız web sitesini siber saldırı dalgası vurdu” ifadesi kullanılan açıklamada, bunların hangi kurum ve birimlerin internet siteleri olduğuna ilişkin bilgi verilmedi.
Türkiye İslam dünyasını temsil ediyor
Filistin İslami Cihad Hareketi Sözcüsü Davud Şihab, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Macron hakkındaki açıklamasından Avrupa Birliği’nin (AB) rahatsızlık duymasını esefle karşıladıklarını söyledi. Fikir ve ifade özgürlüğüyle övünen AB’nin bu tavrının Birliğin çifte standartlarını yansıttığını dile getiren Şihab, “Türkiye, Batı ırkçılığıyla yüzleşmede İslam dünyasını temsil ediyor ve Türkiye Müslümanların canlı vicdanıdır” değerlendirmesinde bulundu. Öte yandan Filistin’de, düzenlenen gösterilerde protestocular Türk bayrağı taşıdı, Macron’un posterlerini yaktı.
İtalya böyle terbiye edildi
Türkiye ve Fas, boykot kampanlarının iyi organize edilmesi durumunda siyasi ve ekonomik sonuçlar doğurabileceğini ortaya koymuştu. Türkiye 1998 yılında PKK elebaşı Abdullah Öcalan’ı Roma’da ağırlayan İtalya’ya karşı tarihin en etkili boykot kampanyalarından birisini uygulamıştı. Tur operatörleri İtalya seyahatlerini iptal etmiş, bazı süpermarket zincirleri boykota eşlik etmişti. 150 bin bakkal İtalyan mallarını raftan indirmişti. Türkiye ile ticaret yapan bir çok İtalyan markası ardı ardına iflas kararı almıştı. İtalyan bakanlar boykotu bitirmek için Ankara’ya ziyaret üstüne ziyaretler düzenlemiş, ancak başarılı olamayınca Öcalan’ı ülkeden çıkarmak zorunda kalmıştı. Boykot Öcalan ülkeden çıktıktan sonra da devam etmiş, kampanyanın İtalyan ekonomisine faturası 1,2 milyar doları bulmuştu. Diğer örnek ise 2018 yılında Fas’ta yaşanmıştı. Ülkede, Fransız Danone firması fiyatlarda reel olmayan artışlara gitmişti. Fas’ın çağrısı üzerine ülkede ve diğer Arap ülkelerinde etkin bir kampanya düzenlenmiş, Fransa ekonomisi ciddi manada etkilenmişti. Şirketin üst düzey yöneticileri Fas’a gidip özür dilemiş ve indirim kampanyaları başlatmışlardı.
