Asgari ücret eve girmeden bitiyor, 2 lira bütçeyi deliyor

Sinan GÜLER
Ankara

Bir lokantada bulaşıkçı olarak çalışan Aynur Yılmaz, yapılan zamma rağmen asgari ücretin eve girmeden bittiğini söylüyor. Asgari ücretin ancak kirada oturmayan, çocuksuz bir aileye yetebileceğini belirten Yılmaz kirada oturmuyor. Buna rağmen banka kredisi, faturalar, biraz da mutfak alışverişi yapınca, onun da ne elinde kalıyor ne avcunda!

Ankara’da bir alışveriş merkezindeki lokantada bulaşıkçı olarak çalışan Aynur Yılmaz ile asgari ücrete yapılan zammı konuştuk. İnşaat işçisi eşi bir buçuk yıldır iş bulamıyor. Bu yüzden üniversitede okuyan iki çocuğu da onun maaşa bakıyor. Yılmaz, bir yıl işsiz kalmasının ardından 9 ay önce bu işe girmiş. Önceki işinden ise sigorta giriş çıkışı yapılarak haksızlığa uğradığı için ayrılmış. Şu an çalıştığı işe de daha önce çalıştığı yerde tanıştığı bir aşçı vasıtasıyla girdiğini söyleyen Yılmaz, bulaşıkçı olarak işe girmesine rağmen temizlik ve doğrama gibi diğer işlerle de uğraştıklarını söylüyor. Her gün iki vesait kullanarak işe gittiğini belirten Yılmaz, saat 17’de işten çıktığını ve iki saatte eve varabildiğini söylüyor. Çalışma ortamından memnun olsa da tüm gün ayakta durduklarını ve ancak yemek molasında oturabildiklerini dile getiren Yılmaz, emekli olabileceğini ise düşünmüyor. En azından üniversitede okuyan iki çocuğu işe girene kadar çalışmak zorunda olduğunu söylüyor.

KİRA ÖDEMESE BİLE YETMİYOR

Nasıl geçindiğini sorduğumuzda Yılmaz, birçok asgari ücretli gibi “Maaş elime geçmeden bitiyor” diyor. Maaşının ilk günü ulaşım için Ankarakart’ını doldurduğunu, faturaları ve banka borçlarını ödediğini anlatan Aynur, ardından ufak tefek bir alışveriş de yapınca para kalmadığını söylüyor. Asgari ücrete yapılan zammın harcamalarını pek rahatlatmadığını anlatan Yılmaz, kira ödememesine rağmen bir asgari ücretin 4 kişilik ailesine yetmediğini söylüyor. Yılmaz’ın anlattığı bu ayki harcamalara göre zorda kaldıkları dönem çektikleri ihtiyaç kredisine 1200 TL, 300 lira doğal gaz, 160 lira elektik, 100 lira telefon faturaları, 80 lira internet faturaları, mutfak alışverişi için 100 lira derken asgari ücretten geriye 100 liraya yakın bir para kalmış. Otobüs kartına aylık para yüklediğinde ise ne elde kalıyor ne avuçta.

YOL PARASI BİLE DEĞİŞSE BÜTÇE SARSILIYOR

Asgari ücretle ancak çocuksuz ve kirada oturmayan bir ailenin geçinebileceğini söyleyen Yılmaz, asgari ücret görüşmeleri sırasında patron temsilcilerinin 2 bin lirayı çok bulmalarını ise anlamadığını anlatıyor: “Eskiden evde otururken (çalışmıyorken) belki 2 bin lira geçinilir diyebilirdim ama çalışıp onca emek verince 2 bin lira gerçekten az.” Yol parasını dahi hesapladıklarını söyleyen Aynur, bazı günler işe geç kalmamak için belediye otobüsüne değil paralı halk otobüsüne bindiği için ikinci vesaitte aktarma yapamadığını ve 4 lira yerine günlük 6 lira yol parası vermek durumunda kaldığını belirterek “Küçük gibi görünse de fark ediyor. Aylık 200 lira yol parasına veriyorum mesela. Bütçemizde delik açıyor” diyor.

Asgari ücretin 2 bin 20 lira olmasının hayatlarını iyileştirmeyeceğini anlatan Yılmaz, “Asgari ücret 2 bin 20 lira oldu ama her şeye zam olduktan sonra asgari ücretin artması önemli değil ki. Zam yapmadık dedikleri bir tek ekmek, onun da gramı ile oynuyorlar” diyor. Sofraya ekmekten başka bir şeyler de koymak zorunda olduğunu belirten Aynur, kahvaltılık fiyatlarının çok zamlandığını bir kilo peynirle bir kilo zeytin alınca 50-60 lira verdiğini anlatıyor. Eskiden pazarda harcadığının iki katını harcayınca bile eskisi kadar sebze ve meyve alamadığını dile getiren Yılmaz, daha önce 20 liraya bir şeyler alabilmesine karşın şimdi 50 liranın dahi yetmediğini söyledi.

‘YA PARA KALMIYOR YA VAKİT’

Çalıştığı yerdeki vardiya sistemi nedeniyle bir hafta saat 17.00’de bir hafta saat 22.00’de işten çıktığını anlatan Yılmaz, her gün 4 saatini de yolda geçirince sosyal hayatına vakit ayıramadığını söyledi. Hafta sonu izinli olmaması nedeniyle düğünlere bile gidemediğini ifade eden Yılmaz, “Sinemaya, tiyatroya gideyim istiyorum ama ya para kalmıyor ya da vakit olmuyor” dedi. Bir yıldır sinemaya gidemediğini anlatan Aynur, sinema biletiyle birlikte yol parasını da düşünmek zorunda kaldığını söylüyor.