AKP yine patronların imdadına yetişti
AKP, Asil Çelik grevinin ardından EMİS'e bağlı 13 fabrikada 2 bin 200 metal işçisinin dün sabah başlattığı grevi de yasakladı. Yasağa tepki gösteren sendika, pazartesi gününe kadar işbaşı yapılmayacağını duyurdu. EMİS grevi, AKP iktidarları döneminde 'erteleme' adı altında yasaklanan 10'uncu grev
AKP hükümeti Asil Çelik grevinin ardından, Birleşik Metal-İş Sendikası’na üye 2 bin 200 işçinin, 4 ayrı ilde kurulu 13 fabrikada dün sabah başlattığı grevi de yasakladı. Grev haklarının ‘milli güvenlik’ gerekçesiyle gasp edilmesine tepki gösteren işçiler, pazartesi gününe kadar işbaşı yapmayacak. Sendika ve işçiler, sonrasında nasıl bir mücadele yürüteceklerine pazartesi gününe kadar birlikte karar verecek.
Elektromekanik Metal İşverenleri Sendikası (MESS) ile DİSK’e bağlı Birleşik Metal-İş Sendikası arasında süren grup toplusözleşme görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine, MESS’e bağlı Schneider Elektrik, Schneider Enerji, ABB Elektrik, Ge Grid Solutions (Alstom) firmalarının İstanbul, Kocaeli, İzmir ve Manisa’daki fabrikalarında çalışan işçiler, dün greve çıktı. Polis fabrikaların önüne TOMA’lar ile yığınak yaparken, işçiler “Direne direne kazanacağız”, “Metal işçisi direnişin simgesi” sloganları atarak kararlılıklarını ortaya koydu. Grevdeki metal işçilerine diğer fabrikalarda çalışan işçiler, sendikalar ve emek dostu örgütler de destek verdi.
Yasaklama kararı öğlen yayımlandı
Yine Birleşik Metal-İş’in örgütlü olduğu Asil Çelik fabrikasında yaklaşık 700 işçinin 18 Ocak’ta başlatmayı planladığı grev, Bakanlar Kurulu’nun gece yarısı aldığı kararla 60 gün süreyle ertelenmişti. Hükümetin bu tutumu, 2 bin 200 metal işçisinin grevinin de erteleneceği yorumlarını beraberinde getirdi. Beklenen karar, dün öğlen 13.00 sularında Resmi Gazete’de yayımlandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ve kabinedeki tüm bakanların imzasıyla yayımlanan kararda özetle, “Bazı işyerlerinde Birleşik Metal-İş Sendikası tarafından alınmış bulunan grev kararının, milli güvenliği bozucu nitelikte görüldüğünden altmış gün süreyle ertelenmesi kararlaştırılmıştır” denildi.
‘Bu hak gaspına boyun eğmeyeceğiz’
Birleşik Metal-İş Sendikası, yazılı açıklama yaparak, grevin yasaklanmasına tepki gösterdi. “Bu hak gaspına boyun eğmeyeceğiz!” başlıklı açıklamada, özetle şu ifadeler kullanıldı:
“Bu sabah 2 bin 200 üyemizin tam katılımıyla başlattığımız grevimiz, öğlen saatlerinde yayımlanan Bakanlar Kurulu kararıyla ertelendi (yasaklandı). Hükümet iki gün önce Asil Çelik’te de aynı kararı alarak işçilerin en temel hakkı olan grev hakkının kullanımını ortadan kaldırmıştı. Bugünde benzer karar, işveren sendikası EMİS bünyesindeki fabrikalarda çalışan üyelerimizin başlattığı grev için alındı. Bilinmelidir ki metal işçileri, hükümet tarafından artık bir alışkanlık haline getirilen bu hukuksuzluğa boyun eğmeyecektir. Hükümet ve işverenlerin kol kola işçilerin haklarını ortadan kaldırmaya yönelik saldırılarına karşı mücadelemiz devam edecektir.
Grevimizin ertelendiği EMİS’e bağlı fabrikalarda işçiler, pazartesi gününe kadar işbaşı yapmayacaktır. Artık canımıza tak eden grev yasağı dayatmasına karşı sendikamız, EMİS işyerlerinde mücadelenin nasıl sürdürüleceğinin kararını her zaman olduğu gibi yine işçilerle birlikte alacaktır.”
Grev yasakçılarına 'hayır'
Yasağa emek örgütlerinden de tepki gecikmedi. DİSK Genel Başkanı Kani Beko, yazılı açıklamasında tüm işçi sınıfını grev yasaklarına ve grev yasakçılarına hayır demeye çağırdı. TMMOB İstanbul İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Cevahir Efe Akçelik ise “Emek gaspına karşı haklarını arayan metal işçilerinin aldığı grev kararının Bakanlar Kurulu tarafından yasaklanması, AKP iktidarının emek alanına yönelik saldırılarının boyutunu bir kez daha ortaya koymuştur. Bu onurlu direnişi selamlıyor, grevin başarılı olması için her türlü dayanışmayı göstereceğimizi kamuoyunun bilgisine sunuyoruz” ifadelerini kullandı.
***
Grev erteleme rekoru AKP’de: 15 yılda 10 grev yasağı!
AKP, işçilerin grev hakkını gasp etme konusunda rekor üstüne rekor kırıyor. EMİS grevi, AKP’nin iktidarda olduğu 15 yıllık dönemde ertelenen 10’uncu grev oldu.
-Hükümetin ertelediği ilk grev, 1 Temmuz 2003’te Petrol-İş Sendikası’nın örgütlü olduğu Petlas Lastik’te gerçekleşti. 353 işçinin 2 Temmuz’da başlayacağı grev, hükümet tarafından ‘milli güvenliği bozucu nitelikte olduğu’ gerekçesiyle ertelendi.
-Kristal-İş Sendikası üyesi 5 bin Paşabahçe işçisi 9 Aralık 2003’te greve çıkmak istedi. Grev daha başlamadan 8 Aralık 2003’te ertelendi. Gerekçe yine aynıydı: Milli güvenlik.
-Danıştay grev erteleme kararıyla ilgili yürütmeyi durdurma kararı verince, Paşabahçe işçilerinin grevi 30 Ocak 2004’te yeniden başladı, ancak AKP grevi 14 Şubat 2004 tarihinde ikinci kez yasakladı. Bu kez ‘mili güvenlik’ gerekçesinin yanında ‘genel sağlık’ ibaresi de eklendi.
-Toplusözleşme görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine Lastik-İş Sendikası’nın Goodyear, Türk Pirelli ve Brisa Lastik’e ait 20 ayrı fabrikada 5 binin üzerinde işçiyle başlattığı grev, 21 Mart 2004’te ertelendi. Danıştay yürütmeyi durdurdu, ancak kararın ardından anlaşma sağlandı.
-Türkiye Maden-İş Sendikası’nın örgütlü olduğu Erdemir Madencilik AŞ’de 400 işçinin aldığı grev kararı, 1 Eylül 2005’te milli güvenlik gerekçesiyle ertelendi.
-Şişecam Grubu’na bağlı 10 cam fabrikasında Kristal-İş Sendikası’na üye 5 bin 800 işçinin 8 gün sürdürebildiği grev, 27 Haziran 2014’te hem ‘milli güvenliği’ hem de ‘genel sağlığı’ bozucu nitelikte olduğu gerekçesiyle ertelendi.
-Maraş Elbistan’daki Çöllolar Kömür Sahası ile Çayırhan Kömür İşletmesi’nde Türkiye Maden-İş Sendikası tarafından başlatılan grev de yine ‘genel sağlık ve milli güvenliği bozucu’ nitelikte görüldüğünden 21 Temmuz 2014’te ertelendi.
-Birleşik Metal-İş Sendikası 29 Ocak 2015’te 10 ayrı kentteki 22 fabrikada greve çıktı. Bu sayı 19 Şubat’ta 42 fabrikada toplam 15 bin işçiye ulaşacaktı, ancak Bakanlar Kurulu 30 Ocak 2015’te grevi erteledi.
-Asil Çelik fabrikasında Birleşik Metal-İş Sendikası’na üye yaklaşık 700 işçinin 18 Ocak 2017’de başlatmayı planladığı grev, gece yarısı alınan Bakanlar Kurulu kararıyla ertelendi.
-Son ertelenen grev ise dün EMİS bünyesindeki işyerlerine bağlı 13 fabrikada, Birleşik Metal-İş’e üye 2 bin 200 metal işçisinin başlattığı grev oldu.
***
Erteleme adı altında fiili yasak
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 63. maddesi “grev ertelemeleri” başlığını taşısa da, aslında Bakanlar Kurulu tarafından alınan erteleme kararları, grevin yasaklanması anlamına geliyor. Kanuna göre Bakanlar Kurulu grevleri 60 gün süreyle erteliyor. Grevler Bakanlar Kurulu kararıyla durdurulduğunda tarafların anlaşmamaları halinde grevlerin yeniden başlaması yasal olarak mümkün değil. Bu nedenle 60 gün içinde taraflardan ya anlaşmaları bekleniyor ya da toplu iş sözleşmesi Yüksek Hakem Kurulu (YHK) tarafından bağıtlanıyor. Bu yapılmazsa sendikanın toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi düşüyor.