25 Nisan 2024 Perşembe
İstanbul 18°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

ABD’nin OPEC yenilgisi

Yunus Soner

Yunus Soner

Eski Yazar

A+ A-

OPEC zirvesi 6-7 Aralık’ta Viyana’da toplandı, ancak Ukrayna krizi ve Fransa’daki mitinglerin gölgesinde kaldı. Oysa zirve ABD’nin ağır bir yenilgisine sahne oldu.
Amerika Birleşik Devletleri zirve öncesi, petrol fiyatlarını düşük tutmak için, üretimin kısıtlanmaması yönünde yoğun baskı uyguladı.

ABD’NİN TUTUMU VE BASKILARI
OPEC’in faaliyetlerini Amerikan kartel yasalarına tabii tutan, dolayısıyla fiyat anlaşmalarını ve anlaşmalı üretim kısıtlamalarını hedef alan, NOPEC olarak kısaltılan yasa tasarısı ekim ayı başında Kongre’nin gündemine alındı.
OPEC’in lideri kabul edilen Suudi Arabistan’a yönelik yaptırımlar, Kaşıkçı olayı nedeniyle zirve öncesi Kongre gündemine sokuldu. Etkili senatör Lindsay Graham, Suudi Arabistan’a karşı "ümüklerini sıkacak yaptırımlar" talep etti.
Tabii ABD Devlet Başkanı Trump da Twitter üzerinden talebini dile getirdi. Trump, 13 Kasım ve 5 Aralık’ta iki attığı iki twitle petrol üretimi kısıtlamasına karşı çıktı, "petrol akmaya devam etmeli, dünya artan petrol fiyatları istemiyor" dedi.

KAHVALTI SABOTAJI
Zirvenin başlaması ile OPEC üyesi olmayan ABD, son hamlesini, İran yaptırımlarında yetkili olan diplomatı Brian Hook’u Suudi Enerji Bakanı ile zirve günü kahvaltıya göndererek ve kahvaltının haberini basına sızdırarak yaptı.
ABD’nin talebi netti: OPEC petrol üretimini kısıtlamamalı, fiyatları düşük tutmalıydı. OPEC ABD’nin bu talebini çiğnedi. Ancak ABD tek yenilgisini burada almadı.
OPEC zirvesinde petrol üretiminin toplam günde 1.2 milyon varil, toplam üretimin yaklaşık yüzde 4’ü ölçeğinde kısıtlanması kararlaştırıldı. Karar sonrası petrol fiyatları ilk tepki olarak yüzde 5 arttı.

OPEC-RUSYA ANLAŞMASI UZATILDI
Kısıtlama miktarı OPEC üyeleri ile Rusya önderliğindeki ülkeler arasında paylaşıldı. İlgili görüşme zirvenin ikinci günü yapıldı ve Rusya ile OPEC arasında işbirliği anlaşması, ABD’nin umutlarının aksine bir yıl daha uzatıldı.
OPEC artan petrol fiyatları hedeflerken, özellikle ABD’nin hedefinde olan ülkeleri üretim kısıtlamasından muaf tuttu. Libya’nın yanında İran ve Venezuela, üretim kısıtlamasına gitmeyecek. Bu da, iki ülkenin petrol gelirlerinin önümüzdeki dönem fiyat artışına orantılı olarak artmasına neden olacak.
OPEC böylece ABD’nin yaptırım uyguladığı iki ülkeyi açıkça desteklemiş oldu. Üstelik bu destek, Suudi Arabistan’ın orantısız yüksek derece üretim kısıtlamasına dayanıyor.

SUUDİ ARABİSTAN’DAN İRAN’A JEST
ABD’nin etkili siyasi dergisi Foreign Policy, zirve öncesi OPEC’in tutumunun, Suudi Arabistan’ın ABD’ye tepkisini yansıtacağını öne sürüyor, Suud elitleri arasında ABD’ye mesafe ve Rusya’ya yakınlığın arttığını vurguluyordu.
OPEC zirvesi yazarları haklı çıkarırcasına, Rusya’nın Suudi Arabistan ve İran arasında arabuluculuk yapmasına sahne oldu ve İran Devlet Başkanı Ruhani, zirve kararlarını "ABD’nin müdahaleci siyasetinin yenilgisi" olarak değerlendirdi.

TRUMP’IN MUHATABI ŞİMDİ MADURO
OPEC ABD’ye son mesajını ise yönetimine sakladı: ABD Devlet Başkanı Trump, bundan sonra yönlendirici twitlerine Caracas’a atmak zorunda kalacak, OPEC üyeleri 1 yıllık dönem başkanlığına Venezuela Enerji Bakanı’nı seçti.
Türkiye ekonomisi ise İran’dan petrol ithalatını artırmak zorunda. Aksi takdirde yükselen serbest piyasa petrol fiyatları, ödemeler dengesi ve döviz kurları için yeni baskılar oluşturabilir.