Kuzey Irak'taki bağımsızlık referandumu öncesi Türkiye'nin girişimleri, hem tek taraflı ilan edilecek bir Kürt devletinin yaşamasını hem de 1916'dan beri hayata geçirilmek istenen ve 4 ülkeden toprak alarak bölgedeki enerji kaynaklarının sömürülmesine aracı kukla devlet haritasını bozdu.
Türkiye, referandumdan vazgeçme çağrısı yaparken, diğer taraftan referandumun yapılması ve sınırların tek taraflı değiştirilmesi girişimine karşı siyasi, ekonomik ve askeri olmak üzere üç ayakta önlemlerini hazırladı. Buna göre, IKBY'nin dünyaya açılan sınır kapısı Habur'un ve bölgenin ana gelir kaynaklarından Kerkük-Yumurtalık boru hattının kapatılmasından, kara ve hava sahasının insani yardımlar dışında tüm ticari ve alt yapı yatırımlarına kapatılması ve ambargo uygulanması, son çare olarak ise bir insani dram, katliam ya da sınır ötesi güvenlik tehlikesi olması durumda uluslararası anlaşmalardan doğan sınır ötesi askeri operasyon yapılması öne çıkıyor.
Türkiye, Kürt yönetiminin komşuları İran ve Irak yönetimleri ile Suriye'de etkin olan küresel oyuncu Rusya ile de yoğun diplomatik görüşme trafiği başlattı. IKBY'nin tek taraflı devlet ilanı olasılığına karşı, Türkiye-İran-Irak ortak bir güvenlik şemsiyesi oluşturacak. Dün Ankara'ya gelen Irak Genelkurmay Başkanı Osman Ganimi, Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar ile görüştü. Akar da bir kaç gün içersinde İran'a giderek Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile bir araya gelecek. "Irak'ın toprak bütünlüğünün korunması" ana başlığı altında yapılan görüşmelerde, bağımsızlık ilanı durumunda atılacak adımların kararlaştırılacağı öğrenildi.
ÜÇ LİDER DEVREDE
Liderler seviyesinde ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yarın telefonla görüşeceği Rusya lideri Vladimir Putin'le 28 Eylül'de de Türkiye'de bir araya gelecek. Erdoğan, 4 Ekim'de gideceği İran'da da Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile bir araya gelecek. Türkiye, İran ve Rusya'nın Irak'ın toprak bütünlüğü konusunda aynı noktada buluşması, 1916'da çizilen Sykes Picot haritası hayalini tarihe gömecek. Çünkü Türkiye, İran, Irak'ın ardından Suriye üzerinden Akdeniz'e açılamayan bu devletin yaşama şansı, dolayısıyla 100 yıllık planın hayata geçme olasılığı bulunmuyor. Türkiye, Fırat Kalkanı'yla Kerkük-Afrin arasındaki koridor planını engellerken, Türkiye-İran ve Rusya ortaklığıyla İdlip'te oluşturulan anlaşmayla da koridorun Fırat Kalkanı'nın güneyinden İdlip üzerinden Akdeniz'e açılma şansı da kalmıyor.
BİR ASIRLIK PLAN
100 yıl önce 1. Dünya Savaşı sürerken Osmanlı'nın karşısındaki İtilaf Devletlerinin hazırladığı bu haritaya göre, bugünkü Irak üçe bölünürken İngiliz mandasında bir Arap ve Kürt devleti ile yine direkt İngilizlere bağlı bir koloni devleti kurulacaktı. Kürt devleti, Irak, Türkiye, İran ve Suriye'den koparılacak topraklardan kurulacaktı.
ABD'DEN ELEŞTİRİ
100 yıl önce hayata geçirilemeyen o planın Türkiye'deki ayağı PKK'nın ve İran'daki ayağı PJAK'ın başarısız olduğuna dikkat çeken diplomasi kaynakları, planın bugün Irak'ta IKBY ile Suriye'de PYD'nin birleştirilerek Akdeniz'e açılan bir koridor olarak ortaya çıktığına dikkat çekti. PKK ve onun Suriye'deki kolu PYD tarafından 'İki yıla kadar Suriye'de bağımsız Kürdistan için nüfus sayımı ve referandum planına' dair yapılan yayınlara dikkat çeken diplomasi kaynakları, Barzani'nin bu hamlesinin Kerkük'ten Akdeniz'e uzanacak 100 yıllık kukla devlet koridorunun tamamlamasını beklenmeden gelmesi nedeniyle ABD ve PYD tarafından 'Erken-zamansız' açıklamalarıyla eleştirildiğine dikkat çekti.
MASABAŞINDA HARİTA ÇİZİMİNE ANKARA ENGELİ
Türkiye-İran-Irak-Rusya-Suriye hattındaki temasların 'baş döndürücü' olduğuna dikkat çeken eski istihbarat subayı emekli Tuğgeneral Fahri Erenel, Türkiye'nin girişimleriyle dünya siyaset sahnesinde küresel oyuncularla haritaların çizildiği dönemin tarihe karışabileceğini söyledi. Erenel, şunları anlattı: "Türkiye, İran ve Rusya'nın Astana zirvesinde Suriye'deki İdlip konusunda aldığı karar ve Türkiye'nin müthiş diplomasi trafiği, dünya haritasının küresel oyuncular tarafından çizilmesi oyununu bozdu. Dünyanın yeni kazananları Türkiye, İran, Rusya, Çin."
İRAN'A GİDİYOR
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 4 Ekim tarihinde İran'a resmi ziyaret gerçekleştirecek. Erdoğan, Tahran temasları kapsamında İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'yle baş başa görüşme gerçekleştirecek.
