ASIRLIK ÖLÜMSÜZLÜK AĞACI, ZEYTİN AĞACI

Son yıllarda Güney Marmara, Ege ve Akdeniz sahillerinde genellikle yazlıkların bahçelerinde olmakla birlikte site ve AVM bahçelerinde de süs bitkisi olarak Zeytin Ağaçları kullanılmağa başlanılmıştır.

Geçmişte özellikle palmiye cinsi ağaçlar kullanılırken, şimdilerde zeytin ağaçları öne çıkmaktadır bahçe süslemelerinde. Palmiye ağaçları fidanlıklarda hızlı bir şekilde yetiştirilebilmekte. Bu nedenle de herkesin kolayca sahip olabilmesine yol açıyor.  Zeytin ağacında ise revaçta olan yaşlı, gövdesi geniş ve de kıvrımlı şekillerden oluşan ağaçlar tercih ediliyor ki bu ağaçların sayısı da çok olmamasının yanında nakliyesi de maliyetli ağaçlardı.

Daha önce yazlıkların yapım alanları için yok edilen sahildeki zeytin ağaçlarının yanında daha içeri bölgelerdeki yaşlı geniş gövdeli ağaçlarında yok edilmelerine de yol açmıştır

Bir fidancılık firması, imara açılan alanlardan sökülen 60 ila 500 yaşındaki zeytin ağaçları Odun olmaktan kurtardığı zeytin ağaçlarını özel yöntemlerle tesise taşıyan işletme, zeytin ağaçlarının bakımını yapıyor. Sonra da yaşlı zeytin ağaçları yaşına ve şekline göre satışa sunuyor. Böylece yeni bir gelir kapısı yaratıyorlar kendilerine. Yaşına ve şekline göre 2.500 lira ila  25 bin lira arası değişen fiyatlarla satışa sunulan, meyve de veren zeytin ağaçları alışveriş merkezlerini, site ve villaların bahçelerini süslüyor.

Edremit Körfezi’nde Bölgede anıtlaşmış, 2 bin yıllık ve üzerinde yaşa sahip zeytin ağaçlarından halen ürün alınabilmektedir. Sonuçta yüzlerce yıl meyve veren bu ağaçtan yüzlerce yıl daha ürün alınabilmekte.

Etrafta bu yaşlı zeytin ağaçlarından o kadar çok var ki çoğumuz onları görmüyoruz bile, çünkü onlar bizler için hava ya da su kadar yaygın ve olağanlar. Hâlbuki iki üç bin yıllık olduğu düşünülen ve hala meyve veren bu ağaçların medeniyetlerin doğuşuna ve çöküşüne tanıklık etmiş olmaları inanılır gibi değil. Şaka değil, binlerce yıldan bahsediyoruz! Bu ağaçların bazıları fidanken ortada ne Müslümanlık vardı ne Hıristiyanlık ne Osmanlı Devleti ne de Bizans!

Binlerce yıl yasayabildikleri için ölümsüz diye nitelenen ağaçları,  habire  yeni ve sağlıklı doku oluşturuyor, dümdüz büyüyeceğim kocaman olacağım diye ısrar etmiyor. Duruma göre sağdan soldan aşağıdan yeni bir ana gövde çıkıyor, eski dokular çürüyüp yok olabiliyor.  Toprağın üstündeki kısım tamamen yok olsa bile yumrudan her yıl fışkıran yeni sürgünler ağacı hayata geri döndürüyor.

Özet olarak gövde ne kadar genişse ağacın o kadar yaşlı olduğunu varsayılıyor.  Zeytin ağaçlarının yaşını kesin olarak hesaplayamıyoruz ama yüzyıllardır yaşayan hayranlık duyulası birçok zeytin ağacımız olduğunu biliyoruz. Fakat bu yeni peyzaj modası nedeniyle her geçen gün bu tür ağaçlarımız azalmaktadır.

Ülke olarak buna karşı önlemler almak gerekir. Peki diğer ülkeler bu duruma karşı ne yapmakta? Onu da gelecek yazıda anlatacağız.

10 ASIRLIK ZEYTİN AĞACININ İÇİNE 10 KİŞİ SIĞIYOR

Balıkesir’in Burhaniye ilçesinde, yaklaşık 10 asırlık olduğu iddia edilen tarihi zeytin ağacının koruma altına alınması istendi. İlçeye bağlı Şarköy’de bulunan zeytin ağacının çevresi 10 metre 75 santim gelirken, içi de 10 kişiyi barındıracak büyüklükte.

Şarköy sakinlerinden Mustafa Ateş, ”Yaşım 60. Çok yerde çift sürdüm, çok ağaç tanıdım. Fakat bu ağaç gibi büyüğünü görmedim. 5-6 yıl önce öğrenciler geldi. Bu ağacı gösterdim. Ölçtüler. Çevresi 10 metre 75 santim geldi. Şimdilerde kaç metre geldiğini bilmiyorum. Tescil edilmesi lazım” dedi.

Anıt Zeytin Ağacı” 10.6 metre gövde çapı, 13 metre tepe çapı, 6.84’lük uzunluğu ile siz ziyaretçilerini beklemektedir.

Türkiye’nin en yaşlı, dünyanın üçüncü en yaşlı ağacı olmasına rağmen hala meyve vermesi nedeni ile dünyanın meyve veren en yaşlı zeytin ağacı unvanını elinde bulundurmaktadır. Anıt Zeytin Ağacı hala 4 çeşit zeytin vermeye devam etmektedir.

Bunlar; Memecik, Edremit, Uslu ve Trilye cinsleridir. Ayrıca Yöremize ait bir hikayedir Anıt Zeytin Ağacı. Hikayede Meryem Ana’nın Bergama’dan Efes’e hamile iken göç ettiği sırada İlçemizden geçerken bu zeytini doğacak olan Hz. İsa için diktiği söylenmektedir.

Nitekim Hollandalı araştırmacı Ticia Verveer, Kırkağaç’a gelerek bu zeytin ağacından numune almış ve 2016 yılında ülkesinde karbon testi yaptırdığını belirterek, anıt zeytin ağacının Hz. İsa ile yaşıt olduğunu bildirmiştir.

1800 yıllık ağaçtan üretildi! Fiyatı cep yakıyor

Türkiye’deki en yaşlı zeytin ağaçlarının bulunduğu İzmir Seferihisar’da dünyadaki tek zeytinyağı müzayedesi yapıldı. Teos Antik Kenti içerisindeki bin 800 yıllık ağacın zeytinlerinden elde edilen yağ ise açık artırma sonrasında yarım litresi 30 bin TL’ye alıcı buldu

1800 yıllık ağaçtan üretildi! Fiyatı cep yakıyor

Yazan: Kenan YEŞİLYURT